leasing operacyjny

Ustawa o rachunkowości wskazuje, że w przypadku spełnienia choćby jednego z warunków wskazanych w art. 3 ust. 4 środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne do odpłatnego używania lub również pobierania pożytków na czas oznaczony, środki te i wartości zalicza się do aktywów trwałych korzystającego.

Tymi warunkami są wskazania, że umowa:

1) przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu okresu, na który została zawarta;

2) zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego, po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia;

3) okres, na jaki została zawarta, odpowiada w przeważającej części przewidywanemu okresowi ekonomicznej użyteczności środka trwałego lub prawa majątkowego, przy czym nie może być on krótszy niż 3/4 tego okresu. Prawo własności przedmiotu umowy może być, po okresie, na jaki umowa została zawarta, przeniesione na korzystającego;

4) suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy i przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania, przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień. W sumie opłat uwzględnia się wartość końcową przedmiotu umowy, którą korzystający zobowiązuje się zapłacić za przeniesienie na niego własności tego przedmiotu. Do sumy opłat nie zalicza się płatności na rzecz finansującego za świadczenia dodatkowe, podatków oraz składek na ubezpieczenie tego przedmiotu, jeżeli korzystający pokrywa je niezależnie od opłat za używanie;

5) zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu lub przedłużenia umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej umowie;

6) przewiduje możliwość jej wypowiedzenia, z zastrzeżeniem, że wszelkie powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez finansującego pokrywa korzystający;

7) przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb korzystającego. Może on być używany wyłącznie przez korzystającego, bez wprowadzania w nim istotnych zmian.

Ustawa o rachunkowości (dalej: uor) zagadnienie leasingu normuje w art. 3 ust. 4-6. W przepisie tym uor wskazuje, kiedy w myśl prawa bilansowego leasing uznawany jest za leasing finansowy (polegający na zaliczaniu przedmiotu leasingu do aktywów trwałych korzystającego) oraz po spełnieniu, jakich warunków można skorzystać z uproszczenia i umowę leasingu, dla celów bilansowych, kwalifikować zgodnie z przepisami ustaw o podatku dochodowym.

Leasing zwrotny w księgach

Polska uor nie reguluje natomiast problematyki leasingu zwrotnego. Jednostki mogą na ogólnych zasadach wynikających z art. 10 ust. 3 upr stosować w tej kwestii rozwiązania zawarte w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 5 „Leasing, najem i dzierżawa” (KSR nr 5).

Leasing zwrotny w KSR

Jak wskazano w KSR 5, na transakcję leasingu zwrotnego składają się - w świetle Kodeksu cywilnego - dwie umowy (dwa zdarzenia), tj. sprzedaż określonych składników aktywów i oddania tych składników w leasing (operacyjny lub finansowy) sprzedającemu (korzystającemu) przez nabywcę (finansującego). Transakcja ma zatem charakter leasingu zwrotnego, jeżeli występuje element sprzedaży składnika aktywów oraz następnie przyjęcie go w leasing, który może mieć postać leasingu operacyjnego lub finansowego.