Czy za niedzielę należy się tylko dzień wolny, czy zapłata za godziny nadliczbowe w wysokości 100% wynagrodzenia za pracę?

Monika Frączek

Autor: Monika Frączek

Dodano: 2 maja 2007

Pytanie: Czas pracy w mojej firmie dla zatrudnionych pracowników od poniedziałku do piątku wynosi 40 godzin. W niedzielę pracownik umysłowy zostaje wysłany na inwentaryzację od godz. 7.00 do 17.00. Czy za niedzielę należy się tylko dzień wolny, czy zapłata za godziny nadliczbowe w wysokości 100% wynagrodzenia za pracę? – pyta kadrowa z Augustowa.

Pytanie: Czas pracy w mojej firmie dla zatrudnionych pracowników od poniedziałku do piątku wynosi 40 godzin. W niedzielę pracownik umysłowy zostaje wysłany na inwentaryzację od godz. 7.00 do 17.00. Czy za niedzielę należy się tylko dzień wolny, czy zapłata za godziny nadliczbowe w wysokości 100% wynagrodzenia za pracę? – pyta kadrowa z Augustowa.


Odpowiedź: W opisanym przez Panią przypadku będzie zachodziła konieczność zarówno rekompensaty pracy w niedzielę, jaki i przekroczenia w tym dniu dobowej normy czasu pracy.


1. Najpierw wyjaśnię zasady rekompensowania pracy w pierwotnie wolną dla pracownika niedzielę.


Zwracam uwagę, że za pracę w niedzielę pracownikowi przede wszystkim należy się dzień wolny.

Kodeks pracy wskazuje, kiedy należy go udzielić, mianowicie:

  • w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po przepracowanej niedzieli,
  • jeżeli w tym terminie nie jest możliwe wykorzystanie dnia wolnego w zamian za pracę w niedzielę, wtedy dnia wolnego trzeba udzielić do końca okresu rozliczeniowego.

Jeżeli w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym za pracę w niedzielę 25 lutego br. nie zostanie udzielony dzień wolny w okresie 19-24 lutego br., to trzeba go udzielić najpóźniej 28 lutego br. Proszę zauważyć, że nie ma możliwości udzielania dnia wolnego w ciągu 6 dni przypadających po przepracowanej niedzieli, ponieważ okres rozliczeniowy kończy się w ciągu 3 dni od przepracowanej niedzieli

Natomiast, jeżeli nie ma możliwości udzielania dnia wolnego także do końca okresu rozliczeniowego, np. pracownik zachorował, przepracowana niedziela była ostatnim dniem okresu rozliczeniowego (np. przy miesięcznych okresach rozliczeniowych, tak będzie we wrześniu br.) - wtedy trzeba zapłacić 100% dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w niedzielę. Jest to „karny” dodatek za nieudzielanie dnia wolnego za pracę w niedzielę.

Jeżeli nieudzielenie dnia wolnego w zamian za pracę w niedzielę spowoduje przekroczenie średniotygodniowej normy czasu pracy - wtedy zdaniem MPiPS oraz GIP należy zapłacić dodatek za przekroczenie tej normy, mimo zapłacenia „karnego dodatku”. W ocenie MPiPS oraz GIP nieudzielnie dnia wolnego w zamian za pracę w niedzielę powinno kosztować pracodawcę aż 2 dodatki: za przekroczenie średniotygodniowej normy czasu pracy i za nieudzielnie dnia wolnego w zamian za pracę w niedzielę („karny” dodatek).

Jednakże z płacenia dodatku za przekroczenie średniotygodniowej normy czasu pracy z powodu nieudzielania dnia wolnego w zamian za pracę w niedzielę zwalnia pracodawców orzecznictwo Sądu Najwyższego.

W wyroku z 15 lutego 2006 r. (sygn. akt: II PZP 11/05) SN orzekł, że za nieudzielenie dnia wolnego w zamian za pracę w niedzielę lub święto przysługuje tylko jeden dodatek na podstawie art. 151 11 Kodeksu pracy, dalej kp. („karny” dodatek), nawet jeżeli z tego powodu została przekroczona przeciętna tygodniowa norma czasu pracy.


Z treści Pani pytania wynika, że pracownik pracował w niedzielę 10 godzin. Oznacza to, że przekroczył dobową normę czasu pracy o 2 godziny. Niezależnie od tego, czy w zamian za pracę w niedzielę otrzyma dzień wolny, czy nie otrzyma dnia wolnego, a pracodawca wypłaci mu 100% dodatek za 10 godzin pracy w niedzielę - trzeba będzie jeszcze zrekompensować temu pracownikowi przekroczenie o 2 godziny dobowej normy czasu pracy.

Może Pani tego dokonać w następujący sposób:

  • zapłacić 100% dodatek do wynagrodzenia za 2 godziny (w przypadku pracy w niedzielę za przekroczenie dobowej normy czasu pracy przysługuje 100% dodatek do wynagrodzenia),
  • udzielić 2 godzin czasu wolnego na wniosek pracownika,
  • udzielić 3 godzin wolnych z inicjatywy pracodawcy (do końca okresu rozliczeniowego).

Podstawa prawna: art. 151 1 , art. 151 1§ 1 pkt 1 Kodeksu pracy


Autor: Monika Frączek, starszy specjalista z Departamentu Prawa Pracy, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej


Odpowiedź udzielona: 5 lutego 2007 r.
Monika Frączek

Autor: Monika Frączek

Prawnik, autorka opracowań z zakresu prawa pracy. Od 1998 r. była głównym specjalistą w Departamencie Prawa Pracy, w Ministerstwie Pracy i Polityki Od 2003 r. pracowała w Wydziale Legislacji Departamentu Prawa Pracy. Uczestniczyła w pracach legislacyjnych w MPiPS i Parlamencie. Absolwentka Podyplomowego Studium Zbiorowych Stosunków Pracy i Zasobów Ludzkich, w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Uczestnik Podyplomowego Studium Zagadnień Legislacyjnych prowadzonego na Uniwersytecie Warszawskim. Od wielu lat specjalizuje się w praktycznych zagadnieniach prawa pracy. Autorka opracowań z zakresu prawa pracy kierowanych do pracowników kadr i działów personalnych, a także osób zarządzających. Obecnie prowadzi swoją firmę doradczą oraz prowadzi szkolenia z tematyki prawa pracy dla działów kadr, osób zarządzających oraz związków zawodowych, w szczególności z czasu pracy, dokumentacji pracowniczej, zgodnego z prawem zatrudniania i zwalniania pracowników, podnoszenia kwalifikacji zawodowych uprawnień rodzicielskich, problematyki pracy tymczasowej.
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz