Pytanie: Jestem 55-letnim mężczyzną pracującym w ZPChr do 31 grudnia 2008 r. Mam udokumentowanych 40 lat pracy. W maju br. planowane są zwolnienia. Czy jeżeli otrzymam zwolnienie z pracy, mogę zarejestrować się w powiatowym urzędzie pracy, a następnie ubiegać się o wcześniejszą emeryturę? Czy od razu powinienem zgłosić się do ZUS? Nie posiadam orzeczenia z tytułu niezdolności do pracy. Sprawdź, jaka jest odpowiedź eksperta.

Odpowiedź: Wcześniejsza emerytura Panu nie przysługuje.

Proszę zauważyć, że zgodnie z ustawą z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.; dalej: ustawa emerytalna) osoby urodzone po 1948 r. będą nabywały prawa do emerytury: kobieta – 60 lat, a mężczyzna – 65 lat.

Wobec powyższego w Pana sytuacji – w razie rozwiązania umowy o pracę z przyczyn leżących po stronie pracodawcy – będzie Pan mógł czynić starania o przyznanie świadczenia przedemerytalnego.

Warunki regulujące możliwość nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego określają przepisy ustawy z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. nr 120, poz. 1252).

Stosownie do przepisów tej ustawy świadczenie przedemerytalne może nabyć osoba, z którą rozwiązana została umowa o pracę z powodu:

- likwidacji zakładu,

- likwidacji stanowiska z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych albo technologicznych lub

- niewypłacalności pracodawcy, albo

- w razie śmierci pracodawcy, a ponadto

pod warunkiem że u tego przepracowały, który rozwiązał umowę o pracę z przyczyn podanych wyżej, przepracowała minimum 6 miesięcy.

Po rozwiązaniu umowy o pracę należy w ciągu 7 dni wystąpić do urzędu pracy o przyznanie zasiłku dla bezrobotnych i zasiłek ten powinien być pobierany przez okres wynoszący co najmniej przez 6 miesięcy.

W tym czasie bezrobotny nie ma prawa odmówić – bez uzasadnionej przyczyny – przyjęcia oferty pracy lub zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych albo robót publicznych.

Oprócz powyższych wymogów świadczenie przedemerytalne może nabyć mężczyzna, jeżeli do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn podanych wyżej spełniłby warunki przedstawione w jednym z następujących wariantów:

a) posiada staż uprawniający do emerytury, tj. okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące co najmniej: 40 lat, w takim przypadku prawo do świadczenia przedemerytalnego może być przyznane bez względu na wiek wnioskodawcy,

b) do 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego posiada staż uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 39 lat – bez względu na wiek wnioskodawcy.

Jeśli po upływie okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych (co najmniej 6 miesięcy) osoba zainteresowana nadal pozostaje bezrobotna, składa wniosek do ZUS w ciągu 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych albo w ciągu 14 dni od ustania wykonywania innej pracy zarobkowej w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych.

Termin 14 dni na zgłoszenie wniosku o świadczenie nie podlega przywróceniu.

Dla informacji podaję, iż prawo do świadczenia przedemerytalnego ustaje:

- na wniosek osoby pobierającej świadczenie przedemerytalne,

- z dniem osiągnięcia wieku uprawniającego do emerytury (60 lat przez kobietę i 65 lat przez mężczyznę),

– z dniem nabycia prawa własności lub objęcia w posiadania nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczających 2 ha przeliczeniowe albo współwłasności nieruchomości rolnej, jeżeli udział w nieruchomości przekracza 2 ha przeliczeniowe.

Podstawa prawna:

- ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.),

- ustawa z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. nr 120, poz. 1252 ze zm.).

Autor: Zuzanna Turowska, naczelnik Departamentu Świadczeń Emerytalno- Rentowych.

Odpowiedź udzielona: 20 maja 2008 r.