Pytanie: Zatrudniamy pracownika w wieku emerytalnym. Pracownik poinformował nas, że chce się zwolnić z pracy, ponieważ zamierza skorzystać z wcześniejszej emerytury. Pracownik zatrudniony był od 1 lipca 2008 r. na czas nieokreślony. Chcemy go zwolnić z przyczyn ekonomicznych z końcem marca 2011 r. Jak prawidłowo wystawić świadectwo pracy, oraz czy pracownik nabył prawo do odprawy emerytalnej? Czy musimy ją wypłacić, pomimo tego, że mamy problemy ekonomiczne?

Odpowiedź:

W świadectwie pracy w zakresie rozwiązania umowy o pracę należy s podać, iż nastąpiło ono zgodnie z art. 32 Kodeksu pracy tj. za wypowiedzeniem z przyczyn dotyczących pracodawcy - ekonomicznych. Jeżeli chodzi o odprawę emerytalną to pracownik powinien otrzymać odprawę emerytalną, jeżeli przechodzi na emeryturę po rozwiązaniu umowy o pracę - chyba, że taką odprawę otrzymał już wcześniej

1. Świadectwo pracy

Jeżeli chodzi o wystawienie świadectwa pracy, to należy podać w nim:

informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy,
zajmowanych stanowisk,
trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy,
inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego,
wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym.

Na żądanie pracownika w świadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach.

Dokładne przyczyny rozwiązania umowy o pracę podaje się w piśmie o wypowiedzeniu umowy o pracę - a nie w świadectwie pracy.

Wzór świadectwa i sposób jego wypełnienia określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania (Dz. U. nr 60, poz. 282 z późn. zm.).

2. Odprawa emerytalna

Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.

Odprawę tą mają obowiązek wypłacać wszyscy pracodawcy, bez względu na formę prawną i liczbę zatrudnionych.

Przejście na emeryturę oznacza zamianę statusu pracownika lub pracownika -emeryta na status wyłącznie emeryta, w związku, z czym przewidziana w tym przepisie odprawa emerytalna przysługuje pracownikowi, jeżeli rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło w związku z tak rozumianym przejściem pracownika na emeryturę, choćby ją wcześniej pobierał, chyba, że już wcześniej skorzystał z uprawnienia do tej odprawy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 11 października 2007 r., III PK 40/07, LEX nr 338805). Także skorzystanie przez pracownika z uprawnień emerytalnych w czasie trwania zatrudnienia nie powoduje utraty prawa do odprawy emerytalnej, w chwili, gdy nastąpi rozwiązanie stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 6 maja 2003 r., I PK 223/02, M.P.Pr.-wkł. 2004/3/10).

W praktyce oznacza to, że pracownik-emeryt, lub pracownik mający prawo do emerytury, ale jej niepobierający może otrzymać odprawę, jeżeli w związku ze zwolnieniem z pracy przejdzie na emeryturę.

Przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę jest tu sprawą drugorzędną, istotny jest związek pomiędzy zwolnieniem z pracy a przejściem na emeryturę, rozumiany bardzo szeroko.

Sąd Najwyższy w wyroku z 8 grudnia1993 r. (I PRN 111/93, OSNC 1994/12/243) wskazał, że przewidziany w przepisach regulujących prawo do odprawy "związek" między rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej może mieć nie tylko charakter przyczynowy, czasowy, ale także funkcjonalny.

Istotne zaś dla prawa do odprawy emerytalnej jest to, czy pracownik otrzymuje ją teraz po raz pierwszy, czy może jej nie otrzymał wcześniej u innego pracodawcy.

Pracownik, który otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa.

- art. 92¹, 97 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Tekst opublikowany:

31 stycznia 2011 r.

Autor: Michał Culepa

prawnik, specjalista z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, współpracownik merytoryczny największych wydawnictw prawniczych. Doświadczony trener i wykładowca.