Jak postępować w przypadku nieuznania przez ZUS zdarzenia za wypadek przy pracy?

Mariusz Pigulski

Autor: Mariusz Pigulski

Dodano: 31 lipca 2009
Pytanie:  Pracownik zatrudniony w naszej firmie uległ wypadkowi przy pracy, lecz na tę okoliczność nie było świadków. Pracownik dostarczył zwolnienie lekarskie ZUS-ZLA oraz kopię protokołu powypadkowego (sporządzoną po zdarzeniu). Inspektor BHP na odwrocie protokołu napisał wypłacić zasiłek 100%. W związku z powyższym, czy przedłożone dokumenty wystarczają do wypłaty zasiłku chorobowego w wysokości 100%, czy dodatkowo powinno być zaświadczenie lekarskie stwierdzające, że orzeczona niezdolność do pracy na druku ZUS-ZLA ma związek z wypadkiem przy pracy?
Odpowiedź: 

Podstawowym dokumentem służącym do wypłaty przez pracodawcę zasiłku z tytułu wypadku przy pracy, obok zaświadczenia lekarskiego ZUS ZLA, jest protokół powypadkowy stwierdzający, że zdarzenie zostało zakwalifikowane, jako wypadek przy pracy. Ponadto pracodawca przy wypadku może korzystać z różnych środków dowodowych, które ułatwią odtworzenie przebiegu i przyczyn wypadku. Może dokonać oględzin miejsca wypadku, wykonać fotografie, wysłuchać świadków i poszkodowanego (o ile stan zdrowia poszkodowanego na to pozwala), a także zasięgać opinii lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami. Niemniej jednak zaświadczenie lekarskie stwierdzające, że orzeczona niezdolność do pracy ma związek z wypadkiem przy pracy nie jest konieczne do wypłaty należnego zasiłku.

Aby dane zdarzenie mogło być zakwalifikowane, jako wypadek przy pracy, muszą zostać spełnione następujące warunki:
- nagłość zdarzenia,
- przyczyna zewnętrzna tego zdarzenia,
- związek zdarzenia z pracą,
- powstanie urazu lub śmierć.

Nagłość zdarzenia ma miejsce, gdy występuje w ciągu jednej dniówki roboczej, włącznie z drogą do pracy i z pracy. Zewnętrzna przyczyna wypadku przy pracy to m.in. urazy spowodowane przez narzędzia pracy, czy też czynności wykonywane przez pracownika.

Urazem jest uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego.

Uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy należy do kompetencji pracodawcy. Takie prawo daje mu art. 5 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

W razie wypadku przy pracy pracodawca jest obowiązany podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie. W tym celu do czasu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku należy zabezpieczyć miejsce wypadku.

Kolejną powinnością pracodawcy jest powołanie zespołu powypadkowego, którego głównym zadaniem jest ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy. W skład ww. zespołu wchodzi pracownik służby bhp oraz społeczny inspektor pracy. W przypadku pracodawcy, który nie ma obowiązku tworzenia służby bhp, (czyli pracodawcy zatrudniającego do 100 pracowników) w skład zespołu powypadkowego wchodzi pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań służby bhp albo specjalista spoza zakładu pracy. Natomiast, jeśli u pracodawcy nie działa społeczna inspekcja pracy, w skład zespołu powypadkowego wchodzi przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w dziedzinie bhp.

Zespół powypadkowy niezwłocznie po powzięciu wiadomości o wypadku przystępuje do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku. Aby tego dokonać może korzystać z różnych środków dowodowych, które ułatwią odtworzenie przebiegu i przyczyn wypadku. Może, zatem dokonać oględzin miejsca wypadku, wykonać fotografie, wysłuchać relacji świadków i poszkodowanego (o ile stan zdrowia poszkodowanego na to pozwala), a także zasięgać opinii lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami.

Ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku zespół powypadkowy dokonuje w protokole powypadkowym.

Sporządzony w prawidłowy sposób protokół powypadkowy, pracodawca zatwierdza nie później niż w ciągu 5 dni od jego sporządzenia, a następnie sporządza statystyczną kartę wypadku. Jednakże przed zatwierdzeniem protokołu przez pracodawcę, zespół powypadkowy zapoznaje poszkodowanego (lub członków rodziny zmarłego pracownika) z treścią protokołu powypadkowego oraz poucza poszkodowanego o prawie wnoszenia zastrzeżeń i uwag.

Po dopełnieniu powyższych formalności, czyli innymi słowy po uznaniu zaistniałego zdarzenia za wypadek przy pracy pracodawca nieuprawniony do wypłaty zasiłków (zgłaszający do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 osób) przekazuje protokół wypadku oraz zwolnienia lekarskie wraz z zaświadczeniem na druku ZUS Z-3 do ZUS, który dokonuje wypłaty zasiłków zamiast pracodawcy.

Pracodawca uprawniony do wypłaty zasiłków, po uznaniu zdarzenia za wypadek przy pracy, dokonuje wypłaty zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 100% podstawy wymiaru.

W świetle powyższych wyjaśnień należy stwierdzić, że ani zaświadczenie lekarskie stwierdzające, że orzeczona niezdolność do pracy ma związek z wypadkiem przy pracy, ani relacje świadków wypadku nie są elementem niezbędnym do uznania danego zdarzenia za wypadek.

W tym miejscu warto podkreślić, iż jeżeli pracodawca ma wątpliwości, może wówczas zwrócić się do ZUS o wydanie decyzji w sprawie uznania tego zdarzenia za wypadek przy pracy.

Tekst opublikowany: 

31 lipca 2009 r.

Mariusz Pigulski

Autor: Mariusz Pigulski

Specjalista w zakresie kadr i płac. Autor licznych opracowań i publikacji z zakresu kadr, rozliczania wynagrodzeń, składek ZUS oraz podatku.
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz