Pytanie: Czy usługi księgowe świadczone w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dla byłego pracodawcy w większym zakresie w jego siedzibie nie wpłyną na pobieraną wcześniejszą emeryturę? Czynności te wykonywałam również przed nabyciem praw emerytalnych. Posiadam certyfikat księgowy. Działalność gospodarczą rozliczam na zasadach ogólnych. Opłacam ubezpieczenie zdrowotne.

Sprawdź, jaka jest odpowiedź eksperta.

Odpowiedź: Jak wynika z pytania, prowadzi Pani działalność gospodarczą w zakresie usług księgowych. Usługi księgowe w ramach prowadzonej działalności świadczy Pani byłemu pracodawcy.

Osiąganie przychodu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej może mieć wpływ na zmniejszenie emerytury lub nawet zawieszenie jej wypłaty, mimo iż Pani nie opłaca składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tego tytułu.

Z uwagi na ustalenie prawa do emerytury jest Pani zwolniona z opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Proszę zauważyć, że stosownie do przepisów ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm., dalej: ustawa emerytalna), osoba prowadząca działalność gospodarczą, której ZUS ustalił prawo do emerytury, w tym także do emerytury wcześniejszej, nie musi przerywać bądź zawieszać prowadzenia działalności gospodarczej w celu podjęcia po raz pierwszy wypłaty emerytury.

Przepisy art. 103 ust. 2a ustawy emerytalnej stanowią, iż prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia wykonywanego na podstawie umowy o pracę, kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury ustalonego w decyzji organu rentowego.

Przepis ten dotyczy więc wyłącznie osób wykonujących zatrudnienie na podstawie umowy o pracę, która została zawarta przed ustaleniem prawa do emerytury, jeżeli umowa ta trwa nadal po ustaleniu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych prawa do emerytury.

Zaznaczyć należy, że przepisu tego nie stosuje się w sytuacji, gdy pracownik emeryt rozwiąże stosunek pracy, a następnie nawiąże go ponownie z tym samym pracodawcą.

Przepisy te – w zakresie podjęcia po raz pierwszy wypłaty emerytury - nie odnoszą się do osób, które prowadzą działalność gospodarczą.

Dodaję, że przepisy art. 103 i 104 ustawy emerytalnej określają pewne limity przychodów, osiąganie których może powodować zmniejszenie kwoty emerytury (i renty) bądź zawieszenie jej wypłaty.

Na zmniejszenie wysokości wypłacanej emerytury wpływa przychód w wysokości przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, nie wyższej jednak niż 130% tego wynagrodzenia. Osiąganie przychodu w kwocie przekraczającej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia powoduje zawieszenie wypłaty emerytury (renty). Natomiast osiąganie przychodu niższego niż wynosi kwota 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – nie powoduje żadnych skutków w wypłacie emerytury (ani zmniejszenia kwoty emerytury, ani zawieszenia jej wypłaty).

W decyzji o przyznaniu prawa do emerytury jest zawarte pouczenie, które zobowiązuje Panią do powiadomienia ZUS o osiąganiu przychodów oraz o wysokości osiąganych przychodów miesięcznie.

Przepisy powyższe nie mają zastosowania do osób pobierających emeryturę, jeżeli ukończyły wiek 60 lat kobieta i 65 lat mężczyzna.

Podstawa prawna: ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.).

Autor: Zuzanna Turowska, naczelnik Wydziału w Departamencie Świadczeń Emerytalno-Rentowych Centrali Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

Odpowiedź udzielona: 11 lipca 2007 r.