Jak prawidłowo zatrudnić studentów z Ukrainy i Białorusi. Co ze składkami i podatkiem

Studenci z Ukrainy oraz Białorusi, a także z Mołdawii będący cudzoziemcami nie potrzebują zezwolenia na pracę, jeśli: 

• przebywają w Polsce lub przybywają do niej w celu podjęcia lub kontynuacji stacjonarnych studiów wyższych lub stacjonarnych studiów doktoranckich, a podstawą ich pobytu w Polsce jest karta pobytu wydana w celu podjęcia lub kontynuacji studiów. Cudzoziemcy są również zwolnieni od posiadania takiego zezwolenia, jeśli podjęli studia na terytorium innego państwa członkowskiego UE, które zamierzają kontynuować lub uzupełnić w Polsce;
• są studentami studiów stacjonarnych odbywającymi studia w Polsce na podstawie wizy;
• są studentami, którzy wykonują pracę w ramach odbywania staży zawodowych, do których odbywania kierują ich organizacje będące członkami międzynarodowych zrzeszeń studentów (na przykład Międzynarodowe Stowarzyszenie Studentów Medycyny odsyła na staż zawodowy do Polski studentów obcokrajowców);
• są studentami, którzy wykonują pracę w ramach współpracy publicznych służb zatrudnienia i ich zagranicznych partnerów, jeżeli potrzeba powierzenia cudzoziemcowi wykonywania pracy jest potwierdzona przez właściwy organ zatrudnienia;
• są studentami szkół wyższych skierowanymi do odbycia w okresie nieprzekraczającym sześciu miesięcy w roku kalendarzowym praktyk zawodowych (w ramach umowy pomiędzy zagraniczną szkołą wyższą lub zawodową a pracodawcą, zarejestrowanej w powiatowym urzędzie pracy właściwym ze względu na miejsce zamieszkania lub siedziby pracodawcy);
• są studentami szkół wyższych lub uczniami szkół zawodowych w państwach członkowskich UE lub EFTA, którzy wykonują prace w ramach praktyk zawodowych przewidzianych w regulaminie studiów lub w programie nauczania, pod warunkiem uzyskania skierowania na taką praktykę ze szkoły wyższej lub zawodowej.

W związku z powyższym zleceniobiorca, który jest studentem, nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń społecznych, pod warunkiem posiadania statusu studenta przez cały czas trwania umowy zlecenia i nie ukończył 26. roku życia. W momencie ukończenia 26. roku życia lub utracenia statusu studenta zleceniodawca powinien zgłosić zleceniobiorcę do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych, od dnia zaistnienia wydarzenia skutkującego utratą zwolnienia z opłacania składek.

Kwestia opodatkowania umowy zlecenia zawartej ze studentem pochodzącym z Ukrainy, Białorusi czy Mołdawii zależy od jego deklarowanego miejsca zamieszkania.

Inaczej ma się sytuacja, jeśli zleceniobiorca deklaruje miejsce zamieszkania w swoim rodzimym kraju. Wówczas należy potrącać od przychodu 20% podatek ryczałtowy i przekazywać do 20. dnia następnego miesiąca po miesiącu, w którym pobrano podatek, do urzędu skarbowego właściwego dla miejsca zamieszkania lub siedziby płatnika. Jeżeli natomiast zleceniobiorca przed wypłatą wynagrodzenia przedstawi certyfikat rezydencji, zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania dochodu, nie należy pobierać zaliczek na podatek dochodowy.

Reasumując, możecie Państwo zatrudnić w ramach umowy zlecenia studenta z Ukrainy, na takich samych zasadach, jak studenta z Polski, z zastrzeżeniem, iż posiadał on będzie wizę lub inny dokument uprawniający do przebywania na terytorium RP. Rozliczenie podatkowe nastąpi na podstawie oświadczenia studenta o zamieszkaniu. Możliwe jest również zatrudnienie studentki z Białorusi, która posiada kartę pobytu, na której jest zaznaczone dostęp do rynku pracy, jak zwykłego studenta. Z uwagi na to, iż posiada zameldowanie w Dzielnicy Mokotów, zaliczki na podatek dochodowy powinny zostać odprowadzone do właściwego dla miejsca zamieszkania urzędu skarbowego. Obie studentki do ukończenia 26 roku życia nie będą podlegały ubezpieczeniom społecznym.