Pytanie: Spółka z o.o. zatrudniająca 70 osób tworzy zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. W marcu br. przekazała część odpisu na wyodrębniony rachunek bankowy. Zadecydowano o wypłacie świadczeń pieniężnych zwolnionych do kwoty 380 zł, które przyznano zgodnie z regulaminem zachowując kryteria socjalne. Pomyłko przyznane świadczenia zamiast z wyodrębnionego konta socjalnego zostały przekazane z konta bieżącego firmy, a następnie po stwierdzeniu pomyłki przekazano z konta socjalnego na rachunek bieżący całą kwotę wypłaconych świadczeń. Czy postąpiono prawidłowo? Jakie są konsekwencje dokonania wypłat socjalnych z konta bieżącego firmy zamiast z konta ZFŚS?

Odpowiedź:

W opisanej sytuacji w ostatecznym rozrachunku wspomniane świadczenia pieniężne zostały sfinansowane ze środków ZFŚS, a zatem pracodawca nie powinien ponieść żadnych negatywnych konsekwencji swej pomyłki.

Po nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolnione z opodatkowania są świadczenia pieniężne finansowane z ZFŚS do wysokości 380 zł (limit ten liczymy w ramach danego roku podatkowego).

O zwolnieniu tym mowa jest w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307, dalej updof), którego treść w nowym brzmieniu obowiązującym od lipca 2009 r. stanowi, że wolna od podatku dochodowego jest obecnie wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, zapisanej w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł.

Pamiętajmy, że podatkowy limit 380 zł odnosi się łącznie do wszystkich świadczeń rzeczowych i pieniężnych otrzymanych przez pracownika z ZFŚS w trakcie całego roku podatkowego.

Aby bez obaw móc stosować opisane zwolnienia podatkowe świadczenia rzeczowe lub pieniężne z ZFŚS powinny mieć charakter pomocy socjalnej, a zatem powinny być przyznawane w oparciu o kryterium socjalne tylko tym osobom, które potrzebują konkretnego wsparcia. Wskazuje na to art. 8 ust. 1 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz.U. z 1996 r. nr 70, poz. 335 ze zm., dalej: ustawa o ZFŚS), wprowadzający zasadę, iż przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu.

Szczegółowe zasady i warunki korzystania z firmowej pomocy socjalnej, a także zasady przeznaczania środków funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej muszą zostać określone przez pracodawcę w regulaminie gospodarowania funduszem.

Ponadto określone świadczenia z ZFŚS powinny być dostępne dla zatrudnionych osób dopiero po złożeniu przez nich wniosku, w którym określą oczekiwaną formę pomocy oraz wykażą, na podstawie złożonych przez siebie oświadczeń, spełnienie kryteriów koniecznych do jej otrzymania.

Dodajmy, że o faktycznej sytuacji dochodowej osoby uprawnionej do korzystania z pomocy socjalnej decydować będzie nie tylko wynagrodzenie samego zatrudnionego, ale również dochody wszystkich członków rodziny, z którymi pracownik prowadzi wspólne gospodarstwo domowe.

Chodzi tu o dochody ze wszelakich źródeł, obejmujące każde przysporzenie majątkowe realnie wpływające na sytuację rodziny (m.in. z tytułu działalności gospodarczej, umowy cywilnoprawnej, stypendium otrzymywanego przez dzieci).

Na zakończenie przypomnijmy, iż osobami uprawnionymi do korzystania z pomocy socjalnej oferowanej przez pracodawcę, zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy o ZFŚS, są:

pracownicy i ich rodziny (głównie współmałżonek i dzieci),
emeryci i renciści,
byli pracownicy i ich rodziny,
inne osoby, którym przyznano w regulaminie prawo do korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

- art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz.307),
- art.2

Tekst opublikowany:

6 kwietnia 2010 r.