Jak prawidłowo ustalić dochód uprawniający do otrzymywania świadczeń z ZFŚS

Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z funduszu, z uwzględnieniem powyższych wymogów, oraz zasady przeznaczania środków Funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie ustalanym w porozumieniu ze związkami zawodowymi.

Katalog świadczeń finansowanych z tych środków, mieszczących się w pojęciu działalności socjalnej, jest skierowany do kręgu osób uprawnionych, ale nie w takim samym stopniu. Pracodawca nie może więc wszystkich pracowników mierzyć tak samo pod względem dostępu do poszczególnych świadczeń i ich wysokości.

Pobierz przydatne narzędzie: Kalkulator odpisów na ZFŚS

Zarówno krąg osób uprawnionych do ubiegania się o wsparcie socjalne z ZFŚS jak i rodzaj poszczególnych świadczeń, sposób ich przyznawania, wysokość, rodzaj niezbędnych dokumentów, jakie musi przedstawić wnioskodawca, powinien określać regulamin, który konstruuje pracodawca jako administrator funduszu.

Poza tym przepisy ustawy o ZFŚS nie ograniczają się jedynie do aspektu finansowego. Zatem sytuacja uprawnionego nie jest całkowicie tożsama np. z jego zarobkami.

Na sytuację materialną składa się wiele pozycji, nie tylko bieżące wpływy finansowe z różnych tytułów (ziemi, pracy, kapitału), ale także inne dobra np. majątek nieruchomy, oraz wydatki. Oczywiście pracodawca nie jest w stanie w tak wnikliwy i czasochłonny sposób oceniać tej sytuacji w szerokim znaczeniu. Dlatego w praktyce bada się ją w uproszczeniu.

Najczęstszym miernikiem sytuacji materialnej jest dochód przypadający na członka rodziny wnioskodawcy. Pracodawca powinien wyznaczyć kilka progów tego dochodu. Im dochód niższy tym wyższe świadczenia i odwrotnie - czym wyższy dochód tym niższa wartość wsparcia.

Świadczenia te są uznaniowe i adresowane w pierwszej kolejności do tych rodzin, które znajdują się w słabszej kondycji materialnej np. wielodzietnych z niskimi dochodami. Nie wszyscy pracownicy znajdują się w takiej samej sytuacji materialnej czy życiowej. Stąd, nierzadko zdarza się, że niektórzy pracownicy w ogóle nie sięgają po świadczenia z funduszu, gdyż ich dochód przekracza określone w regulaminie progi, a z kolei nie doświadczyli innych zdarzeń, które pogorszyłyby ich położenie bytowe czy życiowe (klęska żywiołowa, zalanie mieszkania, śmierć członka rodziny).

Może to zrobić np. w pisemnym oświadczeniu, jeżeli tylko takiego dowodu pracodawca wymaga, zobowiązując uprawnionego do podawania prawdziwych danych.

Oświadczenie o wysokości dochodu może być poparte np. zeznaniem rocznym pracownika. Przyjęcie jako kryterium tylko zarobku pracownika nie odzwierciedla jego sytuacji materialnej.

W ogólnym pojęciu to przysporzenie w majątku jednostki, przyrost aktywów, generalnie - pozycja na plus w budżecie, bo zwykle po odliczeniu kosztów czy podatku. Skoro ustawa o ZFŚS nie ingeruje w kwestie sposobu oceny sytuacji materialnej czy życiowej uprawnionego, pracodawca może samodzielnie ustalić, jakie dochody będą brane pod uwagę i jakie zainteresowany ma przedstawić. Można tu wymienić kilka możliwości:

1) dochód brutto - wszystkie uzyskane przychody w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zarówno podlegające opodatkowaniu jak i zwolnione z tego podatku, np. wynagrodzenie za pracę wraz ze wszystkimi dodatkami, nagrodami, premiami, wynagrodzeniem za pracę w godzinach nadliczbowych, stypendia, renty, emerytury, alimenty, zasiłki i świadczenia wypłacane przez urząd pracy, ośrodek pomocy społecznej, wynagrodzenia z tytułu umów cywilnoprawnych – zlecenia, o dzieło, a także najmu, dzierżawy itp., po odjęciu kosztów ich uzyskania oraz zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, a także dochody z gospodarstwa rolnego

2) dochód tylko opodatkowany - wszystkie uzyskane dochody wymienione w pkt 1, z wyjątkiem zwolnionych z podatku dochodowego np. alimentów stypendiów, zasiłków rodzinnych

3) dochód netto - wszystkie uzyskane dochody z pkt 1 lub 2, ale również po odliczeniu zapłaconego podatku dochodowego od osób fizycznych

Reasumując, z podanych przez Państwa informacji wynika, że pracodawca oceniając sytuację materialną uprawnionego bierze pod uwagę wariant 3, a więc wszystkie przychody (z różnych źródeł), zarówno podlegające opodatkowaniu jak i zwolnione, po odliczeniu składek oraz podatku.