Pytanie: Pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na cały etat. Jest to piekarz, który pracuje 4 godziny w porze dnia i 4 godziny w porze nocnej. Pracuje 40 godzin tygodniowo. Wynagrodzenie minimalne wynosi dla niego 936 zł plus 20% dodatku za każdą godzinę przepracowaną w nocy. Czy mogę ustalić dla niego na cały 2007 r. podstawę 1.029,60 zł, tak bym nie musiała przeliczać godzin co miesiąc? Nie chcę również, aby było to krzywdzące dla pracownika – pisze kadrowa z Grudziądza.

Odpowiedź: Nie powinna mieć Pani nieprzyjemności ze strony inspektorów PIP, pod warunkiem że jeżeli pracownik będzie pracował w danym miesiącu dłużej niż 20 godzin w porze nocnej – wypłaci mu Pani wyższy dodatek z tego tytułu.

Ponadto wysokość dodatku z tytułu pracy w porze nocnej ze względu na październik br. powinna wynosić 93,8 zł.

Wymyślony przez Panią sposób sprawdziłby się bez dyskusji np. w przypadku przedstawicieli handlowych, dostawców czy osób montujących czy reperujących urządzenia np. pomiarowe w terenie, ale może budzić wątpliwości w przypadku piekarza.

Pani propozycja oznacza w praktyce wprowadzenie dla tego pracownika ryczałtu za pracę w porze nocnej. Formalnie nie może Pani tego zrobić, bo Kodeks pracy nie pozwala na wprowadzenie ryczałtu za pracę w porze nocnej w wynagrodzeniu piekarza. Zgodnie bowiem z przepisami dodatek za pracę w porze nocnej może być zastąpiony ryczałtem odpowiadającym przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej, tylko w stosunku do pracowników wykonujących pracę stale poza zakładem pracy.

Natomiast z samej istoty swoich obowiązków piekarz wykonuje pracę stale w zakładzie pracy. Dlatego w stosunku do niego ryczałt za pracę w porze nocnej nie może zostać wprowadzony.

Skoro jednak dodatek za pracę w porze nocnej będzie zawsze korzystniejszy dla pracownika niż przysługujący z wymiaru czasu pracy, nie powinna mieć Pani problemów z PIP. Natomiast z praktycznego punktu widzenia lepiej nie wpisywać pracownikowi - piekarzowi w umowie o pracę: „936 zł wynagrodzenie zasadnicze, 93,6 zł – dodatek za pracę w porze nocnej”, bo dla piekarza nie może być ustanowiony ryczałt i z tego powodu taki zapis może być kwestionowany w razie kontroli PIP.

Jeżeli natomiast wpisze Pani tylko: „wynagrodzenie w wysokości 1.029,60 zł”, to w razie kontroli PIP inspektor uzna, że wynagrodzenie pracownika wynosi 1.029,60 zł, a dodatkowo każe rozliczyć mu pracę w porze nocnej.

Najlepiej zapisać „wynagrodzenie zasadnicze plus dodatek za pracę w porze nocnej ustalony zgodnie z art. 151⁸ § 1 Kodeksu pracy” i wypłacać stałą stawkę, a gdyby pracownik przepracował w nocy więcej niż 20 godzin tygodniowo – dodatek trzeba będzie zwiększyć.

Podstawa prawna: art. 18, art. 151⁸§ 1 i 2 Kodeksu pracy.

Autor: Monika Frączek, starszy specjalista z Departamentu Prawa Pracy, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Odpowiedź udzielona: 15 lutego 2007 r.

Autor: Monika Frączek

Prawnik, autorka opracowań z zakresu prawa pracy. Od 1998 r. była głównym specjalistą w Departamencie Prawa Pracy, w Ministerstwie Pracy i Polityki Od 2003 r. pracowała w Wydziale Legislacji Departamentu Prawa Pracy. Uczestniczyła w pracach legislacyjnych w MPiPS i Parlamencie. Absolwentka Podyplomowego Studium Zbiorowych Stosunków Pracy i Zasobów Ludzkich, w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Uczestnik Podyplomowego Studium Zagadnień Legislacyjnych prowadzonego na Uniwersytecie Warszawskim. Od wielu lat specjalizuje się w praktycznych zagadnieniach prawa pracy. Autorka opracowań z zakresu prawa pracy kierowanych do pracowników kadr i działów personalnych, a także osób zarządzających. Obecnie prowadzi swoją firmę doradczą oraz prowadzi szkolenia z tematyki prawa pracy dla działów kadr, osób zarządzających oraz związków zawodowych, w szczególności z czasu pracy, dokumentacji pracowniczej, zgodnego z prawem zatrudniania i zwalniania pracowników, podnoszenia kwalifikacji zawodowych uprawnień rodzicielskich, problematyki pracy tymczasowej.