Polisa ubezpieczeniowa dla pracownika w podróży służbowej. Zobacz, czy musisz odprowadzić zaliczkę na PIT

Pracownik, który obowiązkowo jest objęty ubezpieczeniem w związku z podróżą zagraniczną, nie osiąga przychodu podlegającego PIT – takie wnioski płyną z wyroku WSA w Poznaniu (sygn. akt I SA/Po 1221/16).

Sprawa dotyczyła spółki planującej przeprowadzenie procesu restrukturyzacyjnego. W efekcie, przedsiębiorstwo miało świadczyć usługi zarówno na rynku polskim, jak i zagranicznym. Ponieważ spółka będzie świadczyła usługi także na rynku zagranicznym, to pracownicy będą często wyjeżdżali w podróże służbowe poza granice Polski. Wyjazdy służbowe wymagane będą przede wszystkim w sytuacji, gdy prowadzone będą negocjacje biznesowe z kontrahentami lub potencjalnymi nowymi firmami współpracującymi. Spółka zamierza wdrożyć wewnętrzną procedurę - ubezpieczenie NNW oraz ubezpieczenie kosztów leczenia w czasie odbywania zagranicznej podroży służbowej. Świadczenie w postaci zakupu polisy ubezpieczeniowej z tytułu zagranicznego wyjazdu służbowego nie będzie dla pracowników dobrowolne.

Wątpliwości dotyczyły tego, czy opłacanie kosztów polisy ubezpieczeniowej dla pracowników odbywających zagraniczną podróż służbową będzie skutkowało powstaniem przychodu podatkowego dla pracowników, a tym samym, czy spółka jako płatnik będzie miała obowiązek pobierania i odprowadzania podatku dochodowego z tego tytułu.

Organ podatkowy uznał, że wykupienie przez skarżącą polisa ubezpieczeniowa w związku z odbywaniem przez pracowników podróży służbowej poza granicami kraju w części, która odnosi się do wydatków wymienionych enumeratywnie w przepisach Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej nie stanowi dla pracownika przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast spółka ma obowiązek doliczyć do dochodu pracownika ze stosunku pracy i opodatkować według skali podatkowej równowartość składek z tytułu wykupu dla pracowników wyjeżdżających w podróże służbowe poza granicami kraju polis ubezpieczeniowych w tym zakresie, który nie obejmuje wydatków wymienionych w tym rozporządzeniu. Chodzi m.in. o assistance, ubezpieczenie na wypadek śmierci, inwalidztwa, pogrzebu, koszt zakupu wózka inwalidzkiego itp.

Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, który przyznał rację spółce Świadczenie w postaci zakupu polisy ubezpieczeniowej z tytułu zagranicznego wyjazdu służbowego jest dla pracowników obowiązkowe i wynika z przyjętej w spółce procedury.

W konsekwencji nie powstanie dla pracowników przychód podlegający opodatkowaniu PIT, a na spółce nie będą ciążyły obowiązki płatnika.

Coraz częstsze odwoływanie się przez Wojewódzkie Sądy Administracyjne do wyroku Trybunału Konstytucyjnego (sygn. akt K 7/13) zasługuje na aprobatę. Kwestią kluczową dla stwierdzenia, że po stronie pracownika powstaje przychód jest bowiem ustalenie, czy dane świadczenie jest zapewniane za jego zgodą (tj. czy korzysta on z niego w pełni dobrowolnie), czy jest ono spełniane w jego interesie oraz czy ma ono wymierną korzyść, którą można konkretnemu pracownikowi przypisać. Tylko łączne spełnienie wskazanych przesłanek pozwala na uznanie świadczeń za przychód pracownika podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a tym samym, składkom na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Wyrok ten jest bardzo przydatny, gdyż codzienną praktyką wielu przedsiębiorstw jest zapewnianie pracownikom świadczeń, które służą nie tyle im samym, ile właśnie pracodawcy. Świadczeń, które w szczególności zwiększają mobilność zatrudnionych profesjonalistów, przez co  budują przewagę konkurencyjną firmy na rynku. Przykładem są chociażby opisywane w wyroku polisy ubezpieczeniowe na czas podróży służbowych, zapewnianie regionalnym przedstawicielom handlowym zakwaterowania w trakcie wykonywania powierzonych zadań czy też uczestnictwo pracowników w imprezach z kontrahentami. Trudno w takim przypadku twierdzić, że pracownik otrzymuje świadczenia, które powinny stanowić jego przychód. Takimi mogą bowiem zasadniczo być tylko te, których przyjęcie nie jest mu narzucane przez regulaminy wewnętrzne i, w odniesieniu do których, z dużym prawdopodobieństwem można przyjąć, że zostałyby przez pracownika nabyte we własnym zakresie, gdyby nie zostały mu one przekazane przez pracodawcę.

Jako, że wyroków Wojewódzkich Sądów Administracyjnych dotyczących tego zagadnienia jest coraz więcej, dobrze jest od czasu do czasu przeprowadzać analizę świadczeń zapewnianych pracownikom pod tym kątem.

Wyrok WSA w Poznaniu z 9 marca 2017 r., sygn. akt I SA/Po 1221/16