Zmiany w VAT: nowa matryca stawek VAT

W dniu 9 listopada 2018 r. opublikowany został projekt z 8 listopada 2018 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Ordynacja podatkowa. Projekt ten przewiduje wiele zmian w przepisach VAT, w tym zastąpienie obecnie stosowanych w ustawie o VAT symboli PKWiU z 2008 r. odpowiednimi symbolami CN (w przypadku towarów) lub symbolami PKWiU z 2015 r. (w przypadku usług) oraz wprowadzenie nowej matrycy stawek VAT.

Projekt przewiduje znaczne uproszczenie systemu stawek VAT w zakresie towarów. Będzie obowiązywać  jedna (taka sama) stawka podatku dla całych – w miarę możliwości i przy racjonalności systemu – działów CN.

Zlikwidowane zostaną niekonsekwencje w dotychczasowym stosowaniu stawek, gdzie podobne towary (towary takiej samej kategorii) były czasem opodatkowane według różnych stawek.

Przykładowo, według obniżonej stawki VAT 5% mają być opodatkowane wszystkie towary sklasyfikowane w działach CN:

-        02 – Mięso i podroby jadalne,

-        04 – Produkcja mleczarska; jaja ptasie; miód naturalny; jadalne produkty pochodzenia zwierzęcego, gdzie indziej niewymienione ani niewłączone,

-        07 – Warzywa oraz niektóre korzenie i bulwy, jadalne,

-        08 – Owoce i orzechy jadalne; skórki owoców cytrusowych lub melonów, itd.

Oznacza to konieczność zmiany stawek VAT dla niektórych towarów. W tym zakresie będzie obowiązywać zasada obniżania stawek VAT („równania w dół”).

Przykładowo, stawką 5% mają być objęte wszystkie rodzaje pieczywa i ciastka (obecnie – zależnie od przypadku – opodatkowane stawkami 5%, 8% i 23%), wszystkie owoce (w tym owoce tropikalne, cytrusy i wszystkie orzechy) oraz wszystkie warzywa (w tym suszone).

Zasada ta nie będzie jednak obowiązywać bezwzględnie. Z omawianego projektu wynika bowiem, że dla niektórych towarów i usług stawka VAT zostanie podwyższona . Będzie tak, przykładowo, w przypadku niektórych przypraw (np. gałki muszkatołowej, kminu, szafranu czy kurkumy; podwyżka ze stawki 5% na 8%), soków innych niż 100% (podwyżka ze stawki 5% na 23%), owoców morza (podwyżka ze stawki 5% na 23%) czy lodu (podwyżka ze stawki 8% na 23%).

Przewidziana jest również zmiana w opodatkowaniu książek, gazet, dzienników i czasopism, w tym objęcie obniżonymi stawkami VAT ich sprzedaży w formie elektronicznej. I tak książki mają pozostać opodatkowane stawką 5% (jednakże stawka ta ma obejmować również ebooki), zaś wszelkiego rodzaju gazety, dzienniki i czasopisma mają być opodatkowane stawką 8% (w tym stawką tą ma być opodatkowana ich sprzedaż w formie elektronicznej).

Efektem powyższych działań ma być znaczące zmniejszenie liczby pozycji w załącznikach nr 3 i nr 10 do ustawy o VAT. I tak liczba pozycji w załączniku nr 3 do ustawy o VAT (określa on towary i usługi opodatkowane stawką 8%) ma się zmniejszyć z 150 do 71. Z kolei liczba pozycji w załączniku nr 10 do ustawy o VAT (określa on towary i usługi opodatkowane stawką 5%) ma się zmniejszyć z 35 do 23.

Omawiany projekt przewiduje również dodanie art. 41 ust. 12f ustawy o VAT, z którego wynikać ma stosowanie stawki 8% dla czynności dokonywanych w szeroko pojętej działalności gastronomicznej. Stawka ta ma mieć zastosowanie niezależnie od tego, czy czynności wykonywane w ramach tej działalności będą mieć charakter dostaw towarów czy świadczenia usług (co obecnie budzi wątpliwości).

Nowelizacja przewiduje również wprowadzenie tzw. wiążącej informacji stawkowej. Ma to być decyzja zawierająca, miedzy innymi, wskazanie stawki VAT właściwej dla danego towaru lub usługi (zob. projektowany art. 41a ustawy o VAT). Decyzja ta ma być wydawana na wniosek podatnika lub zamawiającego w związku z udzielanym zamówieniem publicznym (zob. projektowany art. 41b ust. 1 ustawy o VAT).

Koszt wniosku o wydanie wiążącej informacji stawkowej wyniesie 40 zł (zob. projektowany art. 41e ust. 1 ustawy o VAT). Posiadanie przez podatnika wiążącej informacji stawkowej będzie wiązać organy podatkowe w odniesieniu do towarów lub usług, dla których została wydana (zob. projektowany art. 41d ust. 1 ustawy o VAT), a więc nie będą one mogły przyjąć dla nich innej stawki VAT niż wskazana w tej informacji.

Omawiany projekt przewiduje objęcie definicją produktów rolnych wszystkich towarów pochodzących z (będących efektem) działalności rolniczej rolnika ryczałtowego oraz towarów wytworzonych z nich przy użyciu środków zwykle używanych w gospodarstwie rolnym, leśnym i rybackim. Spowoduje to rozszerzenie zakresu stosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT (zwolnienie to obejmuje dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego) oraz szczególnej procedury dotyczącej rolników ryczałtowych).

Projektowana ustawa ma wejść w życie z dniem 1 kwietnia 2019 r., jednak większość projektowanych nią przepisów ma być stosowana dopiero od 1 stycznia 2020 r. Dotyczy to w szczególności nowych stawek podatku VAT.

Sprawdź też: 

W 2019 roku nadal będą obowiązywać podwyższone stawki VAT

Źródło: projekt z 8 listopada 2018 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Ordynacja podatkowa – przekazany do opiniowania.