Czy kobiecie urodzonej w 1953 r. będzie przysługiwała wcześniejsza emerytura?

Autor: Zuzanna Turowska

Dodano: 17 marca 2008

Pytanie: Kobieta urodzona w 1953 r. posiada udowodnione okresy składkowe – 28 lat 4 miesiące i 15 dni oraz okresy nieskładkowe – 8 miesięcy i 12 dni. Od 2003 r. przebywa na rencie z tytułu częściowej niezdolności do pracy, która została przyznana do stycznia 2009 r. W tym czasie, tj. w latach 2003–2005 prowadziła również działalność gospodarczą bez obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. Czy w tej sytuacji będzie mogła się ubiegać o przyznanie wcześniejszej emerytury? Sprawdź, jaka jest odpowiedź eksperta.

Pytanie: Kobieta urodzona w 1953 r. posiada udowodnione okresy składkowe – 28 lat 4 miesiące i 15 dni oraz okresy nieskładkowe – 8 miesięcy i 12 dni. Od 2003 r. przebywa na rencie z tytułu częściowej niezdolności do pracy, która została przyznana do stycznia 2009 r. W tym czasie, tj. w latach 2003–2005 prowadziła również działalność gospodarczą bez obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. Czy w tej sytuacji będzie mogła się ubiegać o przyznanie wcześniejszej emerytury? Sprawdź, jaka jest odpowiedź eksperta.



Odpowiedź: Przedstawiony w pytaniu Pani łączny staż ubezpieczeniowy, tj. okresy składkowe i nieskładkowe, wynosi 29 lat i 27 dni. Nie będzie miała Pani prawa do wcześniejszej emerytury.


Przepisy art. 29 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 z późn. zm., dalej: ustawa emerytalna) przewidują możliwość uzyskania prawa do emerytury we wcześniejszym wieku, tj. przed osiągnięciem 65 lat – w przypadku mężczyzny, a w przypadku kobiety – przed osiągnięciem 60 lat.


Proszę zauważyć, że prawo do emerytury w wieku obniżonym, powszechnie określanej „wcześniejszą emeryturą” będzie mogła nabyć kobieta urodzona po 1948 r., która do 31 grudnia 2008 r. spełni warunki określone w jednym z niżej wymienionych punktów:

1) kobieta, która ukończy 55 lat i udowodni 30 lat stażu wymaganego do przyznania emerytury (łącznie okresów składkowych i nieskładkowych, z tym że okresy nieskładkowe uwzględnione mogą być w wymiarze nieprzekraczającym 1/3 udowodnionych okresów składkowych), albo

2) kobieta, która ostatnio przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę, wykonuje pracę na podstawie umowy o pracę, gdy ukończy 55 lat i udowodni 20 lat stażu ubezpieczeniowego (łącznie okresów składkowych i nieskładkowych) oraz zostanie uznana za całkowicie niezdolną do pracy.


Emerytura na zasadach podanych w ppkt 1 i 2 przysługuje kobiecie, która ostatnio przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę była pracownikiem oraz w okresie ostatnich 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym pozostawała w stosunku pracy, co najmniej przez 6 miesięcy.


Wyłączane są jednak z 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu – okresy:

• pobierania zasiłku dla bezrobotnych,

• dobrowolnego kontynuowania ubezpieczenia oraz

• opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu rezygnacji z pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad członkiem rodziny.


Warunek pozostawania ostatnio w stosunku pracy nie jest wymagany, gdy:

• kobieta będąca wnioskodawcą o emeryturę podlegała ubezpieczeniu pracowniczemu przez cały okres wymagany do przyznania emerytury, np. kobieta, która ma ukończone 55 lat i przez 30 lat pozostawała w stosunku pracy albo przez 20 lat – jeżeli jest całkowicie niezdolna do pracy,

• w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę wnioskodawca był uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy, a jego ostatnim ubezpieczeniem przed nabyciem prawa do renty było ubezpieczenie z tytułu pozostawania w stosunku pracy.


W okresie prowadzenia działalności gospodarczej była Pani zwolniona z opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z racji posiadania ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Okres taki nie jest ani okresem składkowym, ani okresem nieskładkowym, gdyż nie opłacała Pani składek na wymienione ubezpieczenia.

Pani staż ubezpieczeniowy wynosi mniej niż 30 lat i pomimo iż wiek 55 lat życia osiągnie Pani w bieżącym roku, to nie nabędzie Pani prawa do emerytury w obniżonym wieku.


Jedynie prawo do emerytury „wcześniejszej” mogłaby Pani nabyć, w przypadku gdyby lekarz orzecznik ZUS orzekł, że przed 2009 r. stała się Pani całkowicie niezdolna do pracy, przy założeniu, iż ostatnim ubezpieczeniem przed nabyciem prawa do renty, do której jest Pani uprawniona, było ubezpieczenie z tytułu pozostawania w stosunku pracy.


Jeżeli od ostatniego badania przez lekarza orzecznika ZUS stan Pani zdrowia uległ pogorszeniu, to może Pani:

• zgłosić wniosek o ponowne badanie przez lekarza orzecznika ZUS i przyznanie renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, która kwotowo powinna być równa emeryturze, albo

• na miesiąc przed ukończeniem 55 lat zgłosić wniosek o przyznanie emerytury w związku z występującymi schorzeniami i uznaniem, iż w związku z chorobą jest Pani całkowicie niezdolna do pracy.

Gdyby lekarz orzecznik orzekł nadal częściową niezdolność do pracy – zachowałaby Pani prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.


Podstawa prawna: ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 z późn. zm.).


Autor: Zuzanna Turowska, naczelnik Departamentu Świadczeń Pieniężnych w centrali ZUS


Odpowiedź udzielona: 17 marca 2008 r.
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz