Prawo do opłacania ulgowych składek i „ulgi na start” dla nowego przedsiębiorcy. Kiedy przysługuje

Wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji w zakresie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Wnioskodawca we wniosku opisał, że zawarł umowę o pracę na czas nieokreślony z radcą prawną. W przedmiotowym stosunku pracy powierzono mu pracę asystenta. Zajmował się m.in. reprezentowaniem i występowaniem w imieniu pracodawcy przed wszystkimi organami władzy i administracji państwowej, sądami, organami samorządu terytorialnego. Prowadził także dokumentację kancelarii, sporządzał pisma procesowe itd.

W związku z tym, że zdał wstępny egzamin na aplikację radcowską, pracodawca zmienił mu aneksem do umowy o pracę stanowisko pracy z asystenta na aplikanta radcowskiego i uzupełnił zakres obowiązków o wykonywanie innych powierzonych przez pracodawcę czynności m.in. sporządzanie opinii prawnych, odwołań administracyjnych, skarg itp.

Wszelkie czynności wykonywane przez wnioskodawcę były realizowane w ramach pracowniczego podporządkowania. Projekty pism były sprawdzane i podpisywane po dokonanych poprawkach przez pracodawcę będącego jednocześnie patronem wnioskodawcy w zakresie odbywanej aplikacji radcowskiej.

W dniu 8 stycznia 2018 r. wnioskodawca otrzymał zaświadczenie o ukończeniu aplikacji radcowskiej rozpoczętej w styczniu 2015 r., a 2 lipca 2018 r. rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej. Ponieważ w dniu rozpoczęcia działalności nadal pozostawał w stosunku pracy i w związku z tym wystąpił zbieg do ubezpieczeń społecznych, z tytułu działalności opłacał tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Ponadto we wniosku poinformował, że po 20 lipca 2018 r. (czyli po dacie złożenia ślubowania i jednocześnie uzyskania uprawnienia do świadczenia pomocy prawnej jako radca prawny) zamierza prowadzić działalność gospodarczą w formie kancelarii radcy prawnego. Działalność tę będzie prowadził samodzielnie w ramach wykonywania zawodu. Ponadto będzie podejmował działania celem pozyskania klienta, w szczególności poprzez prowadzenie swojej strony internetowej.

Z pracodawcą rozwiązuje stosunek pracy i od dnia złożenia ślubowania aż do zakończenia stosunku pracy będzie przebywał na urlopie. Jednak nie rozstaje się z nim do końca, gdyż zamierza z nim zawrzeć stałą współpracę cywilnoprawną na podstawie umowy zlecenia. Wnioskodawca opisał, że jej przedmiotem będzie udzielanie porad i konsultacji prawnych klientom zleceniodawcy, uczestnictwo w spotkaniach z klientami, sporządzanie opinii prawnych dla zleceniodawcy lub jego klientów, zapewnianie zastępstwa przed sądami lub organami administracji publicznej itp. Dodatkowo na podstawie powyższej umowy współpracy wnioskodawca będzie samodzielnie prowadził sprawy sądowe i pozasądowe dla klientów zleceniodawcy decydując o sposobie i organizacji usług wykonywanych w ramach realizacji umowy.

Radca prawny po rozwiązaniu stosunku pracy nie będzie pozostawał z nim w innym stosunku pracy.

Przeczytaj także:

Ulga na start. Komu przysługuje, jakich składek dotyczy i czy można ją „zawiesić”

Czy przysługuje ulga na start dla osoby będącej równolegle zatrudnionej

„Ulga na start”. Czy nowy wspólnik spółki cywilnej ma do niej prawo

Radca prawny zastanawiał się, czy jako przedsiębiorcy prowadzącemu indywidualną praktykę prawniczą w formie kancelarii po zakończeniu stosunku pracy i ustąpieniu zbiegu do ubezpieczeń przysługuje mu prawo do zwolnienia z obowiązku opłacania składek na ZUS przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności oraz czy będzie miał prawo po tym okresie do opłacania składek od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia z tytułu prowadzonej działalności.

Jego zdaniem przysługuje mu prawo do skorzystania z „ulgi na start” czyli do zwolnienia z opłacania składek na ZUS przez okres 6 miesięcy.

Ponadto uważa także, że po tych 6 miesiącach zwolnienia będzie miał prawo do opłacania składek na ZUS przez 24 miesiące w ulgowej wysokości.

Wnioskodawca wskazał, że w obu przypadkach wyjątkiem uniemożliwiającym skorzystanie z tych uprawnień jest wykonywanie działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywano w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

W jego ocenie powyższe nie odnosi się do jego sytuacji, gdyż nie można uznać, że świadczenie pracy jako aplikant radcowski na rzecz swojego pracodawcy (patrona) jest tożsame w swoim zakresie z realizacją zlecenia w ramach umowy cywilnoprawnej pomiędzy odrębnymi samodzielnymi kancelariami radców prawnych.

Uzasadniając swoje stanowisko powołał się także na wyrok Sądu Najwyższego z 12 lutego 2013 r., sygn.. II UK 184/12. W wyroku tym sąd podkreślił, że: „Wykonywanie przez radcę prowadzącego samodzielną kancelarię radcowską w ramach nowo otwartej działalności gospodarczej obsługi prawnej na rzecz tego pracodawcy, u którego pracował jako prawnik (aplikant) bez wpisu na listę radców prawnych, nie jest wykonywaniem czynności wchodzących w zakres działalności gospodarczej.”

Sąd podkreślił, że aplikacja radcowska jest jedynie etapem w karierze zawodowej pracownika, formą stażu zawodowego mającego na celu de facto naukę zawodu i przygotowanie zawodowe do pełnienia samodzielnej funkcji radcy prawnego.

Zakład uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe.

W uzasadnieniu wskazał, że wobec oświadczenia wnioskodawcy, że nie prowadził on pozarolniczej działalności w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej oraz wskazanie, że wnioskodawca będzie współpracował ze swoim byłym pracodawcą świadcząc na jego rzecz usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej jednakże nie będzie wykonywał jako przedsiębiorca na rzecz byłego pracodawcy czynności tożsamych do tych wykonywanych w ramach stosunku pracy, przemawia za uznaniem jego stanowiska za prawidłowe.

Interpretacja ZUS z 4 października 2018 r., oddział w Gdańsku (DI/100000/43/827/2018)