Jak ujmować środki trwałe w księgach rachunkowych

Środki trwałe ujmuje się w księgach rachunkowych jednostki w wartości początkowej. Wartością początkową środka trwałego jest cena nabycia (o której mowa w art. 28 ust. 2 i 8 ustawy o rachunkowości)  lub/i koszt wytworzenia (o którym mowa w art. 28 ust. 3 i 8 ustawy o rachunkowości), powiększone o koszty finansowania zewnętrznego (art. 28 ust. 8 ustawy o rachunkowości).  Prawo bilansowe pozwala na stosowanie uproszczeń w odniesieniu do ujmowania i amortyzowania środków trwałych, co wynika z art. 32 ust. 6 ustawy o rachunkowości

Uproszczenia te mogą  polegać na ujęciu składnika, jako środka trwałego, przy czym pod datą przyjęcia do użytkowania jego wartość początkowa jest jednorazowo odpisywana w ciężar kosztów amortyzacji albo ujęciu nakładów bezpośrednio w ciężar kosztów materiałów pod datą oddania do użytkowania. Stosowanie jednego lub jednocześnie kilku uproszczeń, zależnie od cech tego rodzaju składników, wymaga ustalenia jednego lub kilku poziomów wartości początkowej. Można wziąć pod uwagę przy tym przepisy podatkowe.

Ustawa o rachunkowości nie wskazuje limitów na dany rok dotyczących odpisów jednorazowych.

Jeśli jednostka stwierdzi, że przyjęte rozwiązanie jest zbytnim uproszczeniem, bo w bieżącym okresie i prawdopodobnie następnych zbyt wysoka wartość będzie odpisywana w koszty, to należy zmienić politykę rachunkowości i ze skutkiem od początku bieżącego roku obniżyć próg niskiej jednostkowej wartości.

Proszę zauważyć, że zgodnie z KSR 7 „Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym - ujęcie i prezentacja”  – to kierownik jednostki wskazuje od początku, którego roku obrotowego obowiązuje zmieniona w polityce zasada. Może być to początek trwającego roku.

Jeśli przedsiębiorstwo oceni, że nakłady w tym roku, znaczące i przekraczające np. 1% sumy bilansowej w kolejnych latach raczej się nie powtórzą, to nie ma potrzeby zmiany polityki rachunkowości. W podmiotach, w których zmiany technologiczne następują szybko i konieczna jest szybka wymiana środków trwałych, nakłady na środki trwałe i potem ich jednorazowa amortyzacja lub nakłady na zakupy aktywów niezaliczanych do środków trwałych mogą przekraczać wartości znacznie wyższe niż 1% sumy bilansowej.