Praca przez 12 godzin przez cały miesiąc zrównoważona mniejszą liczbą godzin pracy w innych miesiącach

Monika Frączek

Autor: Monika Frączek

Dodano: 15 kwietnia 2010
Pytanie:  Pracownicy przez około 5 miesięcy w prowadzonej przeze mnie firmie budowlanej pracują na różnych budowach, a przez resztę roku pracują w siedzibie firmy. Chcemy wprowadzić równoważony system czasu pracy z 4 miesięcznym okresem rozliczeniowym. W sezonie pracownicy pracowaliby po 10, a czasami nawet po 12 godzin (od poniedziałku do piątku), a to zrównoważone mieliby krótszą pracą lub dniami wolnymi w innym miesiącu. Na przykład wtorek, środa, czwartek od 7-19 a poniedziałek i piątek od 7-17 i w ten sposób przez 3 miesiące. Natomiast w ostatnim miesiącu w okresie rozliczeniowym pracowaliby odpowiednio krócej dla zrównoważenia. Natomiast w okresie zimowym mogłoby się zdarzyć, że przez cały okres rozliczeniowy pracownicy pracowaliby po 8 godzin 7-15. Czy prawidłowe jest takie stanowisko? Czy praca przez 12 godzin przez np. cały miesiąc w 4 miesięcznym okresie rozliczeniowym zrównoważona mniejszą liczbą godzin pracy w innych miesiącach - jest naruszeniem przepisów? Czy jest powiedziane ile dni pod rząd norma czasu pracy może być przedłużana? Czy należy w takiej sytuacji tworzyć harmonogramy czasu pracy? Czy muszą one być indywidualne czy mogą być przypisane np. do danej brygady?
Odpowiedź: 

Tak, takie stanowisko jest prawidłowe. Kodeks pracy nie narzuca, bowiem pracodawcy jak ma wyglądać rozkład czy harmonogram czasu pracy w okresie rozliczeniowym. Z takim wszakże ograniczeniem, że liczba dni wolnych, jakie pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom musi - w okresie rozliczeniowym - zgadzać się z liczbą niedziel, świąt, dni wolnych z tytułu przeciętnie 5 dniowego tygodnia pracy oraz ewentualnych dni wolnych rekompensujących pracę w przedłużonym dobowym wymiarze czasu pracy.

Dni te mogą być zaznaczane w harmonogramach czasu pracy w sposób umożliwiający pracodawcy efektywne zaplanowanie czasu pracy.

Ograniczeniem w dowolności grupowania obok siebie dni pracy i dni wolnych są przepisy Kodeksu pracy dotyczące odpoczynku tygodniowego.

Z treści pytania wynika jednak, że w Państwa przypadku okres odpoczynku tygodniowego będzie regularnie zapewniany, gdyż praca ma się odbywać od poniedziałku do piątku.

1. Praca przez 12 godzin przez cały miesiąc w 4 miesięcznym okresie rozliczeniowym zrównoważona mniejszą liczbą godzin pracy w innych miesiącach

Jeżeli nie będzie to praca codziennie po 12 godzin (tylko z uwzględnieniem okresów odpoczynku tygodniowego) - nie będzie to działanie nieprawidłowe.

Istotą równoważnego systemu czasu pracy jest to, że w okresie rozliczeniowym mają miejsce okresy bardziej wytężonej pracy i okresy, gdzie jest zaplanowane mniej dni i godzin pracy. W systemie tym nie przedłuża się dobowej normy czasu pracy, a tylko dobowy wymiar czasu pracy. Ograniczeniem w liczbie dni pracy w przedłużonym dobowym wymiarze czasu pracy jest konieczność:

  • zapewnienia odpowiedniej liczby dni, w które pracownik będzie pracował w krótszym dobowym wymiarze czasu pracy lub dni wolnych od pracy,
  • zapewnienia odpoczynku tygodniowego.

2. Praca w rożne dni tygodnia a harmonogram czasu pracy

Jeżeli pracownicy będą pracować w różne dni tygodnia, w różnych godzinach - należy stworzyć dla nich harmonogramy czasu pracy. Jeżeli jednak w danym dniu i w danych godzinach tak samo będzie pracowała cała brygada - harmonogram może być zrobiony w podziale na brygady. Kodeks pracy nie wskazuje żadnej wiążącej formy harmonogramu czasu pracy. Nie ma na to podstawy w przepisach prawa pracy, ale przyjmuje się w drodze wykładni, że harmonogram musi być sporządzony z góry na cały okres rozliczeniowy.

Wyjątkowo, ustawa antykryzysowa dopuszcza, aby harmonogramy w okresie rozliczeniowym przedłużonym do 12 miesięcy były sporządzane na okresy krótsze niż okres rozliczeniowy, ale co najmniej 2-miesięczne. Taki harmonogram musi być pełny, tj. określać dni pracy (i konkretne godziny pracy w tych dniach) oraz dni wolne.

Tekst opublikowany: 

9 kwietnia 2010 r.

Monika Frączek

Autor: Monika Frączek

Prawnik, autorka opracowań z zakresu prawa pracy. Od 1998 r. była głównym specjalistą w Departamencie Prawa Pracy, w Ministerstwie Pracy i Polityki Od 2003 r. pracowała w Wydziale Legislacji Departamentu Prawa Pracy. Uczestniczyła w pracach legislacyjnych w MPiPS i Parlamencie. Absolwentka Podyplomowego Studium Zbiorowych Stosunków Pracy i Zasobów Ludzkich, w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Uczestnik Podyplomowego Studium Zagadnień Legislacyjnych prowadzonego na Uniwersytecie Warszawskim. Od wielu lat specjalizuje się w praktycznych zagadnieniach prawa pracy. Autorka opracowań z zakresu prawa pracy kierowanych do pracowników kadr i działów personalnych, a także osób zarządzających. Obecnie prowadzi swoją firmę doradczą oraz prowadzi szkolenia z tematyki prawa pracy dla działów kadr, osób zarządzających oraz związków zawodowych, w szczególności z czasu pracy, dokumentacji pracowniczej, zgodnego z prawem zatrudniania i zwalniania pracowników, podnoszenia kwalifikacji zawodowych uprawnień rodzicielskich, problematyki pracy tymczasowej.
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz