Kogo obejmie nowy podatek wyrównawczy, nad którym pracuje MF

Nowe regulacje będą stanowić implementację do polskiego porządku prawnego przepisów dyrektywy Rady (UE) 2022/2523 z 14 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 328 z 22 grudnia 2022, str. 1). Jej celem jest wdrożenie w Unii Europejskiej „Globalnych zasad przeciwdziałania erozji podstawy opodatkowania” (zasad GloBE), jak głównej części tzw. Filaru II OECD.

Na podstawie tych zasad ma zostać ustalony  minimalny poziom opodatkowania działalności gospodarczej , który będzie dotyczył nie tylko krajów UE, ale obejmował łącznie ponad 130 jurysdykcji na całym świecie. Jeśli chodzi o tego rodzaju rozwiązania w Unii Europejskiej, to mają one wpłynąć na ograniczenie konkurencji podatkowej między krajami członkowskimi, a także wyeliminować proceder przenoszenia zysków do rajów podatkowych.

W ramach wspomnianych rozwiązań największe przedsiębiorstwa międzynarodowe będą podlegały każdego roku sprawdzeniu, czy spełniają wymóg minimalnego efektywnego poziomu opodatkowania, wynoszącego 15%.

W praktyce nowe przepisy będą dotyczyć międzynarodowych grup kapitałowych, o skonsolidowanych rocznych  przychodach  wynoszących co najmniej 750 mln euro.

W świetle przygotowywanych przez Ministerstwo  Finansów regulacji, w naszym kraju mają obowiązywać  trzy rodzaje podatku wyrównawczego:

• globalny podatek wyrównawczy – zasada włączenia dochodu do opodatkowania (IIR),
• krajowy podatek wyrównawczy – zależnie do kontekstu także z przymiotem „kwalifikowany” (QDMTT),
• podatek od niedostatecznie opodatkowanych zysków – zasada niedostatecznie opodatkowanych zysków (UTPR).

Jeśli chodzi o globalny podatek wyrównawczy, jest on określany jako zasada włączenia dochodu do opodatkowania (IIR - Income Inclusion Rule). Ma być on pobieramy w państwie, w którym ma siedzibę jednostka dominująca najwyższego szczebla w grupie (tzw. spółka matka). Podmiot ten będzie go płacić od niedostatecznie opodatkowanych dochodów podmiotów zależnych w innych jurysdykcjach. Jak wskazują projektodawcy, system ten w założeniach jest podobny do funkcjonującego w Polsce, a także w wielu innych państwach opodatkowania zagranicznych jednostek kontrolowanych (ang. Controlled Foreign Companies – CFC).

Z kolei krajowy podatek wyrównawczy (QDMTT – ang. Qualified Domestic Minimum Top-up tax) ma funkcjonować na analogicznych zasadach jak IIR. Z tą różnicą, że będzie on płacony w państwie, w którym znajdują się nisko opodatkowane jednostki składowe grupy (nie zaś w państwie siedziby jednostki dominującej). Przy czym z wyjaśnień MF dotyczących projektu wynika, że podatek ten (tak samo jak IIR) będzie również obejmował duże grupy krajowe operujące wyłącznie na terenie jednego państwa członkowskiego. Jest to istotne rozszerzenie względem standardu OECD. QDMTT ma być odliczany od podatku globalnego płaconego w kraju siedziby spółki matki (jednostki dominującej).

Trzecin rodzajem podatku wyrównawczego jest UTPR. Określa się go jako zasadę niedostatecznie opodatkowanych zysków (ang. Undertaxed Payment Rule). Będzie on dotyczył przypadków, gdy w państwie siedziby jednostki dominującej (spółki matki) nie zostały wdrożone przepisy o globalnym podatku wyrównawczym (IIR). Wówczas obowiązek zapłaty podatku wyrównawczego wolno będzie przenieść na jednostki z grupy znajdujące się w poszczególnych  jurysdykcjach (także w Polsce).

Źródło:

• projekt ustawy o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek wchodzących w skład grup międzynarodowych i krajowych.