Ważny wyrok TSUE dotyczący rozliczenia VAT w transakcjach za pomocą kart paliwowych

Austriacka spółka transportowa Vega International zajmuje się organizowaniem i zarządzaniem w zakresie zaopatrywania wszystkich swoich spółek w karty paliwowe wydawane przez różnych dostawców paliw, w tym polską spółkę Vega Poland. Pojazdy tankowane są przy użyciu imiennych kart paliwowych wystawionych na kierowców. Ze względów organizacyjnych oraz z uwagi na wysokość kosztów wszystkie transakcje za pomocą kart paliwowych realizowane są centralnie przez spółkę dominującą w Austrii, która otrzymuje od dostawców paliw faktury wykazujące w szczególności zakup paliwa wraz z VAT.

Następnie, na koniec każdego miesiąca, Vega International refakturuje na spółki zależne, w tym Vega Poland, paliwo udostępnione do celów świadczenia usługi przewozu pojazdów, i obciąża je opłatą w wysokości 2%. Spółki zależne są upoważnione do skompensowania faktur dotyczących wykorzystania kart paliwa z fakturami wystawionymi na spółkę austriacką lub do uregulowania tych faktur w terminie od jednego do trzech miesięcy od dnia ich otrzymania. Spór dotyczył tego, jak rozliczyć takie finansowanie zakupów benzyny.

Trybunał unijny uznał, że udostępnienie kart paliwowych przez spółkę dominującą swoim spółkom zależnym, umożliwiające tym ostatnim zaopatrzenie w paliwo pojazdów, których transport zapewniają, może zostać uznane za usługę udzielenia kredytu zwolnioną z podatku od wartości dodanej w rozumieniu tego przepisu.

Na początku warto zaznaczyć, że problem dotyczy kart emitowanych przez podmioty niebędące właścicielem sprzedawanego paliwa. Jest to schemat bardzo często występujący w praktyce (karty emitowane są np. przez firmy leasingowe), więc kwestia dotyczyć może większości podatników korzystających z tego rozwiązania.

Problem z rozliczeniem VAT kart paliwowych sięga 2012 r., kiedy to Naczelny Sąd Administracyjny uznał w jednym z orzeczeń (I FSK 1177/11), że wystawca karty paliwowej nie dokonuje nabycia paliwa i następnie jego odsprzedaży do posiadacza karty, lecz świadczy na jego rzecz usługę kredytowania zakupu paliwa (zwolnioną z VAT). W takim modelu karta paliwowa ma więc charakter zbliżony do karty kredytowej, a faktyczna sprzedaż ma miejsce pomiędzy posiadaczem karty a stacją benzynową.

Konsekwencja stanowiska NSA była doniosła w związku z tym, że wystawca karty paliwowej został pozbawiony prawa do odliczenia VAT z faktury otrzymanej od stacji paliw. Jego świadczenie uznane zostało za usługę zwolnioną z VAT (ze wszelkimi konsekwencjami takiej działalności dla odliczania VAT), a posiadacz karty paliwowej nie mógł odliczyć VAT z faktury wystawionej przez emitenta karty.

Wagę stanowiska NSA podkreśliło odwołanie się do analogicznego wyroku TSUE z 2003 r. w sprawie Auto-Lease Holland BV (C-185/01).

W związku z popularnością kart paliwowych wyrok NSA wywołał duże poruszenie na rynku. Karty paliwowe pozostały jednak powszechnie stosowanym rozwiązaniem, głównie z uwagi na korzystną praktykę organów podatkowych w tym zakresie. Organy jednolicie potwierdzały, że transakcje dokonywane za pomocą kart, uprawniają do odliczenia VAT, pod warunkiem że wystawca karty ma wpływ na istotne elementy transakcji (np.  na cenę, warunki nabycia paliwa, ponosi odpowiedzialność za wady itp.).

Co więcej również NSA złagodził w późniejszym orzecznictwie swoje wcześniejsze stanowisko. Jeden ze składów orzekających Sądu uznał jednak, że sprawa kart paliwowych wymaga oceny TSUE.

W wyroku TSUE podkreślił, że w danej sprawie paliwo było faktycznie nabywane przez posiadacza karty bezpośrednio od stacji benzynowej i według jego wyłącznego uznania. Posiadacz karty decydował w szczególności o sposobach nabycia paliwa, ponieważ mógł wybrać na której stacji zatankować, korzystając z pełnej swobody wyboru jego ilości oraz jakości, jak również momentu zakupu i sposobu jego wykorzystania.

W rezultacie emitent karty świadczył zwolnioną z VAT usługę kredytowania zakupu paliwa, a transakcje dokonywane za pomocą karty nie uprawniały do odliczenia VAT, zarówno emitenta jak i posiadacza karty.

Problem kart paliwowych dotyczy zarówno podmiotów, które je oferują, jak i tych które z kart korzystają.

Zastosowanie wprost wyroku Trybunału w Polsce wymagałoby całkowitej zmiany dotychczasowego schematu rozliczeń zakupu paliwa za pomocą kart paliwowych. Nie można również wykluczyć wpływu wyroku na rozliczenia dokonane w przeszłości.

Ocena wpływu wyroku Trybunału wymaga jednak dokładnej analizy modelu kart paliwowych funkcjonującego w danym podmiocie, zarówno z punktu widzenia przeszłych, jak i przyszłych rozliczeń.

Polecamy inne komentarze do wyroków:

• Jak rozpoznać obowiązek podatkowy przy usługach budowlanych