Podwyższenie składki chorobowej w celu otrzymania wyższego zasiłku macierzyńskiego. Konsekwencje

Podstawowym warunkiem nabycia prawa do zasiłku macierzyńskiego przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą jest urodzenie dziecka w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu.

Podstawę ustawową, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na dany rok kalendarzowy. Z kolei podstawa wymiaru składki zdrowotnej nie może być niższa niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia włącznie z wypłatami z zysku w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale poprzedniego roku.

Przedsiębiorca, dla którego prowadzenie działalności gospodarczej stanowi tytuł do ubezpieczeń obowiązkowych jest zobowiązany do opłacania składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne. Może także na swój wniosek przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Jednak podstawa wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe podlega ograniczeniu do wysokości 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

W 2018 r. nie może zatem przekroczyć 11.107,50 zł (4.443 zł x 250%). Należy pamiętać, że decyzja o podwyższeniu podstawy wymiaru składki chorobowej powoduje konieczność podwyższenia podstawy wymiaru składek na wszystkie ubezpieczenia społeczne, a więc emerytalne, rentowe, wypadkowe, a także na fundusz pracy.

Podstawę wymiaru zasiłku przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem stanowi przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem 12 miesięcy, podstawę wymiaru tego zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia.

W odniesieniu do ubezpieczonego, dla którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe stanowi zadeklarowana kwota, podlegającego ubezpieczeniu chorobowemu przez okres krótszy niż 12 miesięcy, podstawę wymiaru zasiłku stanowi suma:

• przeciętnej miesięcznej najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku oraz,
• kwoty stanowiącej iloczyn jednej dwunastej przeciętnej kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz liczby tych miesięcy.

Upraszczając, jeżeli prawo do zasiłku chorobowego lub macierzyńskiego przedsiębiorca nabędzie przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, „zyska” na miesięcznym zasiłku (w stosunku do kwoty, którą otrzymałby, gdyby odprowadzał składki ZUS od podstawy ustawowej) kwotę stanowiącą równowartość 1/12 nadwyżki (podstawa zadeklarowana minus najniższa podstawa ustawowa podzielona przez 12) pomnożoną przez liczbę miesięcy, za które opłacane były składki od wyższej podstawy.

Do opłacania składki w podstawowej wysokości można wrócić w każdym czasie.

Co się zaś tyczy pobierania zasiłku chorobowego przed porodem, stosownie do art. 43 ustawy zasiłkowej, podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego rodzaju, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe. W konsekwencji, podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego nie zmieni się (i będzie taka sama jak zasiłku chorobowego), jeżeli między zakończeniem pobierania zasiłku chorobowego i rozpoczęciem pobierania zasiłku macierzyńskiego nie będzie przerwy lub wystąpi przerwa krótsza niż pełne 3 miesiące kalendarzowe.

Obliczając przerwę w zasiłkach, miesiąc kalendarzowy należy rozumieć jako następny miesiąc po ostatnim dniu wypłaty świadczenia. Dla przykładu, gdyby zwolnienie chorobowe zakończyło się 25 czerwca, upływ 3 miesięcy trzeba liczyć od lipca, czyli w razie nabycia prawa do kolejnego zasiłku – w tym także macierzyńskiego – do końca września podstawa jego wymiaru pozostanie taka sama.