Pytanie: W tym roku skończę 60 lat. Prowadzę działalność gospodarczą i jestem zatrudniony na 1/2 etatu, chciałem przejść na emeryturę. Czy do 35-letniego stażu pracy zalicza się zatrudnienie na 1/2 etatu? Czy odlicza się okresy choroby?

Odpowiedź: Warunek pozostawania ostatnio w stosunku pracy nie jest wymagany od osoby, która podlegała ubezpieczeniu pracowniczemu przez cały okres wymagany do przyznania emerytury. Jeżeli więc Pan pozostawał w stosunku pracy przez okres 35 lat – to nie musi Pan udowadniać, iż ostatnio, przed zgłoszeniem wniosku pozostawał Pan w zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę.

uwaga

Do 35-letniego okresu pracy zaliczane jest także zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy, a więc także w wymiarze ½ pełnego wymiaru czasu pracy.

Przy ustalaniu prawa do emerytury (i renty) nie jest uwzględniane jedynie zatrudnienie w wymiarze czasu pracy niższym niż ½ pełnego wymiaru przebyte przed 15 listopada 1991 r.

Przy ustalaniu prawa do emerytury (i renty) oraz obliczaniu jej wysokości uwzględniane są okresy składkowe i nieskładkowe, z tym że okresy nieskładkowe mogą być uwzględnione w wymiarze nieprzekraczającym ⅓ udowodnionych okresów składkowych. Oznacza to, iż w przypadku gdyby Pan udowodnił np. 30 lat składkowych oraz 11 lat nieskładkowych – to uwzględnione zostałyby wszystkie okresy składkowe, natomiast z 11 lat okresów nieskładkowych mogłoby być uwzględnione 10 lat, to jest ⅓ udowodnionych okresów składkowych.

Według postanowień ustawy z 28 marca 2008 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 67, poz. 411) mężczyzna urodzony przed 1949 r. może nabyć prawo do emerytury wcześniejszej, jeżeli ma co najmniej 35-etni okres składkowy i nieskładkowy albo ma co najmniej 25-letni okres składkowy i nieskładkowy oraz został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy.

Emerytura wcześniejsza przysługuje osobie, która ostatnio przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę była pracownikiem oraz w okresie ostatnich 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym pozostawała w stosunku pracy co najmniej przez 6 miesięcy.

Wyłączane są jednak z 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu – okresy:

- pobierania zasiłku dla bezrobotnych,

- dobrowolnego kontynuowania ubezpieczenia oraz

- okres opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu rezygnacji z pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad członkiem rodziny.

Według postanowień art. 7 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U. nr 39, poz. 353 ze zm.) okresami nieskładkowymi są m.in. następujące okresy:

- pobieranie wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wypłaconego za czas choroby (do 33 lub 34 albo 35 dni w roku) na podstawie przepisów Kodeksu pracy,

- pobierania zasiłków z ubezpieczenia społecznego: chorobowego lub opiekuńczego,

- pobierania świadczenia rehabilitacyjnego,

- niewykonywania pracy w okresie przed 4 czerwca 1989 r. na skutek represji politycznych, nie więcej niż 5 lat,

- nauki w szkole wyższej, pod warunkiem ukończenia tej nauki.

Dodaję, iż prawo do emerytury wcześniejszej na podstawie powołanych przepisów ustawy może być przyznane z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa (wieku i stażu), nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zostanie złożony wniosek w organie rentowym. Natomiast wypłata emerytury może być podjęta po rozwiązaniu umowy o pracę i przesłaniu do organu rentowego, który wydał decyzję w sprawie przyznania emerytury, świadectwa pracy stwierdzającego fakt i datę rozwiązania umowy o pracę.

Podstawa prawna:

- ustawa z 28 marca 2008 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 67, poz. 411),

- art. 7 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. nr 39, poz. 353 ze zm.).

Autor: Zuzanna Turowska, naczelnik Departamentu Świadczeń Emerytalno- Rentowych, centrala ZUS

Odpowiedź udzielona: 20 maja 2008 r.