Czy prezesowi można zmniejszyć wynagrodzenie po chorobie

Izabela Nowacka

Autor: Izabela Nowacka

Dodano: 21 lutego 2018
Pytanie:  Czy można pracownikowi (prezesowi) zmniejszyć wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę? Prezes chorował ponad 200 dni. Teraz wraca do pracy. Czy musi mieć jakieś zaświadczenie o zdolności do pracy? Niezadowoleni udziałowcy dali mu ultimatum, albo zmniejszają mu wynagrodzenie z 15.000 zł na 6.000 zł i on wykaże się zaangażowaniem i kompetencjami zyskując zaufanie udziałowców, albo rozwiązują z nim umowę. Prezes zgodził się, a co na to Kodeks Pracy? Czy można zmniejszyć wynagrodzenie od razu po chorobie? Czy trzeba podjąć w tym celu jakąś uchwałę w sprawie zmniejszenia wynagrodzenia? Jak to uzasadnić, brakiem wyników? Utratą zaufania?
Odpowiedź: 

Po pierwsze, pracownik musi być poddany kontrolnym badaniom lekarskim zanim po chorobie przystąpi do wykonywania obowiązków. Tak wynika z przepisów Kodeksu pracy (dalej: kp) z zakresu bhp, w ramach profilaktycznej ochrony zdrowia.

Po długiej chorobie ważne są kontrolne badania lekarskie

W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku. Badania przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę, w miarę możliwości w godzinach pracy. Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.

Zmiana wynagrodzenia wymaga formy pisemnej

Druga sprawa to obniżenie wynagrodzenia za pracę. Umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności:

1) rodzaj pracy;

2) miejsce wykonywania pracy;

3) wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia;

4) wymiar czasu pracy;

5) termin rozpoczęcia pracy.

Zmiana warunków umowy o pracę wymaga formy pisemnej. Oznacza to, że zmiana warunków płacy - a obniżenie wynagrodzenia jest taką zmianą - musi być odpowiednio usankcjonowana.

Można zmodyfikować umowę w zakresie wynagrodzenia albo na mocy porozumienia stron albo w drodze tzw. wypowiedzenia zmieniającego.

W pierwszym przypadku zmiana następuje na podstawie aneksu do umowy. Obie strony (pracodawca, pracownik) zgodnie wyrażają wolę co do nowych warunków. Innymi słowy, zarówno pracownik jak i pracodawca godzą się, jak w tym przypadku, na zmniejszenie wynagrodzenia. Porozumienie może być podpisane w każdym czasie i wchodzi w życie w uzgodnionym terminie.

Gdyby jednak pracownik nie zgadzał się na pogorszenie swojej sytuacji finansowej w wyniku porozumienia, to pracodawca może jednostronnie dokonać wypowiedzenia zmieniającego na podstawie art. 42 kp. Przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę stosuje się bowiem odpowiednio do wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy i płacy. Długość wypowiedzenia jest taka jak przy zwykłym wypowiedzeniu umowy o pracę, a więc zależy od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy.

Wypowiedzenie uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki. Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia przedstawionych warunków, uważa się, że wyraził na nie zgodę. Po upływie okresu wypowiedzenia zaczynają one obowiązywać. Pismo pracodawcy o wypowiedzeniu powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. W razie braku takiego pouczenia, pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.

Jeśli jednak pracownik nie zaakceptuje nowych zasad płacowych (złoży oświadczenie o odmowie), umowa o pracę rozwiąże się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia.

Oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu zmieniającym dotyczącym umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, powinno wskazywać przyczynę uzasadniającą to wymówienie.

Przyczyny, jeśli jest ich więcej, powinny być przede wszystkim prawdziwe i konkretne.

RADA EKSPERTA: Krok pracodawcy w kierunku obniżenia wynagrodzenia można umotywować np. brakiem zaangażowania, wyników, utratą kompetencji itd. Warto jednak podkreślić, że zawsze pracownik może odwołać się do sądu jeżeli uzna, że przyczyny wypowiedzenia są niesłuszne, nieadekwatne do sytuacji np. obniżka wynagrodzenia zbyt drastyczna, szczególnie w kontekście choroby pracownika. Niezdolność do pracy z powodu choroby usprawiedliwia nieobecność i należy do przyczyn niezawinionych przez pracownika.

Izabela Nowacka

Autor: Izabela Nowacka

Ekonomista, specjalizuje się w prawie pracy, ubezpieczeniach społecznych i prawie podatkowym. Autorka licznych publikacji z zakresu rozliczania wynagrodzeń, współpracuje z wieloma wydawnictwami, jest autorką publikacji m.in. w Rzeczpospolitej, Monitorze Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, Monitorze rachunkowości budżetowej
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz
Poradnia 48h

Jeśli masz jakiekolwiek pytania skorzystaj z indywidualnej porady grona naszych wybitnych Ekspertów.