Jakie opłaty związane z nabyciem prawa do znaku towarowego zwiększają jego cenę nabycia?

Pytanie: Jesteśmy spółką akcyjną. Nabyliśmy prawo do znaku towarowego. Jakie opłaty związane z nabyciem tego prawa zwiększają jego cenę nabycia? Czy oplata za ochronę prawa do znaku zwiększa wartość początkową znaku firmowego? – pyta księgowa z Olsztyna.

Odpowiedź: Do ceny nabycia znaku towarowego zaliczy Pani wszystkie opłaty poniesione przed ujęciem tego składnika w księgach rachunkowych. Opłata za ochronę prawa do znaku towarowego jest kosztem okresu i nie zwiększa wartości początkowej zakupionego składnika wartości niematerialnych i prawnych.

Ustalając wartość początkową nabytego znaku towarowego, kieruje się Pani zasadami przewidzianymi dla podobnych składników.

Ustawa o rachunkowości (art. 28 ust. 8 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości, Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm., dalej: uor) nakazuje zaliczenie do ceny nabycia wartości niematerialnych i prawnych wszystkich kosztów poniesionych przez jednostkę do dnia bilansowego lub przyjęcia do używania.

Dlatego też cena nabycia prawa do znaku towarowego obejmuje również opłaty bezpośrednio związane z zakupem, takie jak opłaty notarialne, sądowe i patentowe, poniesione przed przyjęciem składnika wartości niematerialnych i prawnych do użytkowania. Wartość początkową powiększają również koszty finansowania zewnętrznego (odsetki i prowizje) oraz różnice kursowe.

Przedstawione rozwiązanie jest zgodne z prawem podatkowym, a dokładniej z art. 16g ust. 3 ustawy z 12 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. nr 54, poz. 654 ze zm.). Przepis ten nakazuje zaliczenie do ceny nabycia kwoty należnej zbywcy oraz kosztów zakupu naliczonych do dnia przekazania wartości niematerialnej i prawnej do użytkowania.

Do kosztów zakupu zalicza się w szczególności: koszty opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetki, prowizje, koszty instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych. Biorąc pod uwagę przedstawione regulacje, może Pani zauważyć, że wszelkie koszty dające się przyporządkować do nabywanego prawa do znaku towarowego powiększają jego wartość początkową.

Proszę zauważyć, że konieczność wnoszenia opłat za ochronę prawa do znaku towarowego wynika z ustawy z 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz.U. z 2003 r. nr 119, poz. 1117 ze zm., dalej: prawo własności przemysłowej). Wysokość opłat określa natomiast załącznik nr 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 29 sierpnia 2001 r. w sprawie opłat związanych z ochroną wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych (Dz.U. nr 90, poz. 1000).

Do opłat jednorazowych należą na przykład opłaty:

• od podania o udzielenie prawa ochronnego,
• od oświadczenia o korzystaniu z pierwszeństwa,
• od wniosku o przekształcenie rejestracji międzynarodowej lub wspólnotowego znaku towarowego w zgłoszenie krajowe,
• za przekazanie zgłoszenia wspólnotowego znaku towarowego,
• za podzielenie zgłoszenia,
• od wniosku o odroczenie opłaty,
• od wniosku o przywrócenie terminu lub wniosku o uwzględnienie uchybienia terminu z powodu nadzwyczajnych okoliczności,
• za publikację o udzielonym prawie ochronnym,
• od wniosku o zastąpienie rejestracji krajowej rejestracją międzynarodową,
• za wyciąg z rejestru znaków towarowych,
• za sporządzenie dowodu pierwszeństwa,
• za wydanie duplikatu świadectwa ochronnego.

Urząd Patentowy wydaje decyzję o udzieleniu prawa ochronnego na okres dziesięcioletni. Za przedłużenie tego prawa na kolejne lata pobiera się opłatę o charakterze okresowym. Niewniesienie tej opłaty jest jedną z przesłanek wydania decyzji o odmowie przedłużenia prawa ochronnego na znak towarowy.

Pani firma nabyła takie prawo od innej firmy, która wcześniej uiściła opłatę za dziesięcioletni okres ochronny. Z prawa własności przemysłowej nie wynika obowiązek ponownego wniesienia opłaty za prawo ochrony znaku towarowego ze względu na zmianę właściciela. Dlatego, co do zasady, opłata za przedłużenie okresu ochrony, która będzie wniesiona po ujęciu wartości niematerialnej i prawnej w księgach rachunkowych, nie zwiększa jej wartości początkowej i stanowi koszt okresu, w którym została poniesiona. Ze względu na istotność rozliczanie w czasie tej opłaty nie wydaje się konieczne. Proszę również zwrócić uwagę, że ani przepisy uor, ani prawo podatkowe nie dopuszczają ulepszenia wartości niematerialnych i prawnych.