Pytanie:
Jak zaksięgować wycenę i podatek odroczony od inwestycji dostępnych do sprzedaży? Czy podatek odroczony wchodzi tylko na kapitał z aktualizacji wyceny? Czy trzeba go odnieść również na konto podatek dochodowy?
W przypadku aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży są możliwe różne zasady ich wyceny. Właśnie przyjęcie różnych podstaw wyceny może rodzić różnice między wartością bilansową i podatkową, co zgodnie z art. 37 uor wymagać może ustalenia podatku odroczonego. Poznaj pełna treść odpowiedzi i sprawdź księgowania.
Odpowiedź: Jeżeli Pana jednostka zmiany wartości aktywów finansowych odniosła na kapitał z aktualizacji wyceny to również rezerwę lub aktywa z tytułu odroczonego podatku należy ujmować na tym kapitale. Ewidencję przedstawiam w dalszej części odpowiedzi.
Zgodnie z rif aktywa finansowe dostępne do sprzedaży to instrumenty finansowe, których nie można zakwalifikować do żadnej z innych wymienionych w rif kategorii (aktywa finansowe przeznaczone do obrotu, pożyczki udzielone i należności własne, aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności). Zalicza się tutaj instrumenty finansowe o charakterze dłużnym (na przykład: obligacje, bony skarbowe) oraz instrumenty kapitałowe (akcje, udziały).
W wypadku aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży są możliwe różne zasady ich wyceny. Właśnie przyjęcie różnych podstaw wyceny może rodzić różnice między wartością bilansową i podatkową, co zgodnie z art. 37 uor wymagać może ustalenia podatku odroczonego.
Analizując art. 37 uor należy stwierdzić, że:
- Jednostki na dzień bilansowy mają obowiązek tworzenia rezerw lub aktywów z tytułu odroczonego podatku, jeżeli ich sprawozdanie finansowe podlega obowiązkowi badania.
- Jako przyczyny tworzenia rezerw lub aktywów z tytułu odroczonego podatku wymienia się przejściowe dodatnie lub ujemne różnice między bilansową wartością aktywów i pasywów.
- Wartość podatkowa aktywów jest to kwota wpływająca na pomniejszenie podstawy obliczania podatku dochodowego w przypadku uzyskania z nich, w sposób bezpośredni i pośredni, korzyści ekonomicznych. Jeżeli uzyskanie korzyści ekonomicznych z tytułu określonych aktywów nie powoduje pomniejszenia podstawy obliczenia podatku dochodowego, to wartość podatkowa aktywów jest ich wartością księgową.
-
Wartością podatkową pasywów jest ich wartość księgowa pomniejszona o kwoty, które w przyszłości pomniejszą podstawę podatku dochodowego.
-
Rezerwy i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się w wysokości kwoty przewidzianej w przyszłości do odliczenia od podatku dochodowego, w związku z dodatnimi różnicami przejściowymi, które spowodują w przyszłości zwiększenie podstawy obliczania podatku dochodowego.
- Wysokość rezerw lub aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się przy uwzględnieniu stawek podatku dochodowego obowiązujących w roku powstania obowiązku podatkowego.
Jednak najważniejszym zapisem dotyczącym omawianego pytania jest
art. 37 ust. 9 uor, według którego
rezerwy i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, dotyczące operacji rozliczanych z kapitałem własnym, odnosi się również na kapitał własny.
Dlatego odpowiadając na Pana pytanie można stwierdzić, że:
- Jeżeli jednostka zmiany wartości aktywów finansowych odniosła na kapitał z aktualizacji wyceny to również rezerwę lub aktywa z tytułu odroczonego podatku należy ujmować na tym kapitale:
a) Rezerwa z tytułu podatku odroczonego:
-
Wn „Kapitał z aktualizacji wyceny”,
-
Ma „Rezerwy”.
b) Aktywa z tytułu podatku odroczonego:
-
Wn „Inne rozliczenia międzyokresowe”,
-
Ma „Kapitał z aktualizacji wyceny”.
- Jeżeli jednostka zmiany wartości aktywów finansowych odniosła w przychody lub koszty finansowe wtedy ujmuje się to na koncie „Podatek dochodowy”, czyli wpływa na wynik finansowy, i tak:
a) Rezerwa z tytułu podatku odroczonego:
-
Wn „Podatek dochodowy”,
-
Ma „Rezerwy”.
b) Aktywa z tytułu podatku odroczonego:
-
Wn „Inne rozliczenia międzyokresowe”,
-
Ma „Podatek dochodowy”.
Tekst opublikowany: 29 sierpnia 2012 r.
Autor: Waldemar Gos
Dr hab. profesor Uniwersytetu Szczecińskiego, kierownik Katedry Teorii Rachunkowości Katedry Rachunkowości Uniwersytetu Szczecińskiego. Na dorobek naukowy składa się około 400 pozycji z zakresu rachunkowości finansowej, zarządczej oraz sprawozdawczości finansowej. Ściśle współpracuje z praktyką gospodarczą jako konsultant rozwiązań ewidencyjno- księgowych. Wykładowca na kursach i seminariach doskonalących wiedzę służb księgowych.