Jakie przepisy pozwalają na nienormowany czas pracy

Kodeks pracy definiuje pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy jako pracowników kierujących jednoosobowo zakładem pracy i ich zastępców lub pracowników wchodzących w skład kolegialnego organu zarządzającego zakładem pracy oraz głównych księgowych.

WAŻNE! Natomiast za kierowników wyodrębnionych komórek organizacyjnych, według orzecznictwa, należy uznać przede wszystkim pracowników podległych formalnie i organizacyjnie pracownikom zarządzającym zakładem pracy w imieniu pracodawcy. Chodzi tu o kierowników wyodrębnionych komórek, a więc wydzielonych w strukturze organizacyjnej zakładu, którzy kierując nimi, nie wykonują jednocześnie pracy na równi z członkami kierowanego zespołu (wyrok SN z 17 listopada 1981 r., I PR 92/81). Nie ma znaczenia nazewnictwo stanowiska pracy lecz charakter pełnionej funkcji, zakres kompetencji.

Zakwalifikowanie kierownika jako „kierownika wyodrębnionej komórki organizacyjnej" lub „pracownika zarządzającego w imieniu pracodawcy zakładem pracy" ma istotne znaczenie w kontekście rozliczania czasu pracy, w tym pracy w godzinach nadliczbowych czy prawa do odpoczynku. Przykładowo, u pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy tygodniowy nieprzerwany odpoczynek może obejmować mniejszą liczbę godzin, nie może być jednak krótszy niż 24 godziny.

Tej grupy pracowników nie dotyczy także ograniczenie tygodniowego czasu pracy łącznie z godzinami nadliczbowymi do przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Ponadto, pracownicy zarządzający w imieniu pracodawcy zakładem pracy i kierownicy wyodrębnionych komórek organizacyjnych wykonują, w razie konieczności, pracę poza normalnymi godzinami pracy bez prawa do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych.

Natomiast kierownikom wyodrębnionych komórek organizacyjnych za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w niedzielę i święto przysługuje prawo do wynagrodzenia oraz 100% dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych, jeżeli w zamian za pracę w takim dniu nie otrzymali innego dnia wolnego od pracy.

Nie ma w przepisach prawa pracy pojęcia „nienormowany czas pracy". Umowa o pracę podlega rygorom kodeksu pracy, w tym w zakresie czasu pracy i ustanowionych norm.

Kodeks pracy przewiduje różne systemy czasu pracy w zależności od rodzaju, organizacji pracy czy miejsca jej wykonywania. Jednak czas pracy w poszczególnych systemach musi się mieścić w granicach określonych norm czasu pracy, w ujęciu dobowym, tygodniowym i z uwzględnieniem okresów wypoczynku. Potocznie, pojęcie nienormowanego czasu pracy odnosi się do wymienionego w Kodeksie pracy systemu zadaniowego, uregulowanego w art. 140 kp i może dotyczyć pracowników zarządzających oraz kierowników.

Zatem, w tym systemie pracownik nie pracuje w określonych godzinach od - do. Nie musi też wykonywać pracy w firmie. Może realizować zadania w innym miejscu czy miejscach. Pracodawca musi jednak pamiętać by tak wymierzyć ilość zadań, aby pracownik, przy dołożeniu należytej staranności, miał realną możliwość wykonania ich w ramach ustawowych norm czasu pracy, bez konieczności ich przekraczania.

W stosunku do pracowników objętych systemem zadaniowego czasu pracy nie ewidencjonuje się godzin pracy, co wynika z art. 149 § 2 Kp.

Specyfika pracy w systemie zadaniowym pozwala na stosowanie wobec takich pracowników mniej restrykcyjnych obowiązków dotyczących systematycznego potwierdzania obecności w pracy np. poprzez podpisywanie list obecności.

Systemy i rozkłady czasu pracy, w tym zadaniowy, oraz przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy ustala się w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy lub obwieszczeniu w zależności który akt w firmie obowiązuje. Pracownik - kierownik samodzielnie ustala swój rozkład czasu pracy.