Zobacz, czy działania w ramach odpowiedzialnego biznesu pozwolą na odliczenie VAT

Budowa placu zabaw dla dzieci nie ma związku z działalnością opodatkowaną. W konsekwencji przedsiębiorstwo nie odliczy VAT od poniesionych wydatków. Tak orzekł NSA (sygn. akt I FSK 1458/15).

Sprawa dotyczyła spółki, która wybudowała terminal do odbioru i regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego. W swoich działaniach pragnie też uwzględniać interesy otoczenia zewnętrznego i wewnętrznego projektu, jak również środowiska naturalnego. Z tego względu ważnym elementem rozwoju spółki jest budowanie społecznie odpowiedzialnej firmy poprzez realizację „Strategii Zrównoważonego Rozwoju i Odpowiedzialnego Biznesu” (dalej: CSR).  W ramach działań z zakresu CSR, spółka wybudowała strefę rekreacji dla dzieci.

Wątpliwości dotyczyły tego, czy spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od nakładów na realizację inwestycji oraz wydatków na zakup dodatkowego wyposażenia?

Zbudowanie placu zabaw dla dzieci, mimo umieszczenia na nich logo spółki, nie wpłynie na zwiększenie obrotów sprzedaży produktów spółki, w tym wśród lokalnych mieszkańców. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego nieodpłatne przekazanie przez spółkę na rzecz miasta nakładów poniesionych na zrealizowanie inwestycji – budowy strefy rekreacji dla dzieci, służyło innym celom niż działalność gospodarcza spółki. Nie miało związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej.

Prawo do odliczenia przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi nabywane przez podatników wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). Dla istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego nie jest przy tym konieczny bezpośrednio związek między zakupami a wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi. Może to być również związek pośredni, o ile dokonywane zakupy związane są bezpośrednio z działalnością opodatkowaną podatnika (zob. przykładowo wyrok NSA z 29 marca 2011 r.,  sygn. akt I FSK 571/10).

Jednak w przypadku niektórych zakupów dokonywanych przez podatników związek z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi jest na tyle nikły, że nie mogą one zostać nawet pośrednio wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych. Taki właśnie przypadek miał miejsce w stanie faktycznym rozpatrywanym w komentowanym wyroku. W konsekwencji NSA stwierdził, że spółce nie przysługiwało prawo do odliczenia przy ponoszeniu nakładów na budowę placu zabaw dla dzieci, które to nakłady zostały następnie nieodpłatnie przekazane miastu.

Co więcej, z komentowanego wyroku wynika, że brakowi prawa do odliczenia towarzyszy obowiązek opodatkowania VAT – jako nieodpłatnego świadczenia usług – nieodpłatnie przekazywanych miastu nakładów.

Niestety, NSA nie wypowiedział się w kwestii podstawy opodatkowania tego nieodpłatnego świadczenia usług. Jest to o tyle istotne, że z orzecznictwa unijnego wynika, że przy ustalaniu podstawy opodatkowania nieodpłatnie świadczonych usług (na gruncie przepisów unijnych podstawę tę stanowi całkowita kwota wydatków poniesionych przez podatnika na wykonanie usług – zob. art. 75 dyrektywy 2006/112) uwzględnia się tylko te wydatki, przy dokonywaniu których podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia (zob. przykładowo wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 26 września 1996 r. w sprawie C-230/94 oraz z 14 września 2006 r. w sprawie C-72/05). Przyjęcie takiego stanowiska w stanie faktycznym, którego dotyczy komentowany wyrok, oznaczałoby zaś, że do opodatkowania VAT nieodpłatnego świadczenia usług w istocie nie dochodzi (ze względu na „zerową” podstawę opodatkowania).

Polecamy w Portalu FK:

• Upewnij się, czy organy podatkowe dopuszczają nazwy skrócone na fakturach wystawianych przez spółki komandytowe
• Jak wykazać usługę transportową w deklaracji VAT-7
• Jak w ewidencji VAT wykazać dostawę towarów opodatkowaną stawką 0%

Wyrok NSA z 23 marca 2017 r., sygn. akt I FSK 1458/15