Kiedy pracownik będzie w wieku ochronnym?

Jerzy Bagiński

Autor: Piotr Kostrzewa

Dodano: 2 sierpnia 2012
Pytanie:  Mam pytanie dotyczące pracownika, który ma ukończone 57 lat i posiada 38 lat pracy - w tym 33 lata w warunkach szczególnych (pracownik w charakterze - elektromonter sieci energetycznej, pracownik pogotowia energetycznego). Pracownik przystąpił do II filaru. W jakim wieku zgodnie z nowymi przepisami obowiązującymi od 2013 r., będzie mógł przejść na emeryturę (wcześniejszą)? Kiedy będzie w okresie ochronnym? Jaką ma możliwość rezygnacji z II filaru?

Wiek emerytalny uprawniający do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których zainteresowanym przysługuje prawo do tej emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43 z późn. zm.).

Odpowiedź: 

Ubezpieczonemu urodzonemu po 31 grudnia 1948 r. przysługuje wcześniejsza emerytura z tytułu pracy w szczególnych warunkach, jeżeli spełnia warunki określone w art. 184 ustawy emerytalnej.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy emerytalnej, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, o której jest mowa w art. 32 ustawy emerytalnej, jeżeli:

  1. w dniu 1 stycznia 1999 r. osiągnął:
    a) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn,
    b) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy emerytalnej,
  2. nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa,
  3. rozwiązał stosunek pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.
Wchodząca w życie 1 stycznia 2013 r. ustawa przewiduje, iż do nabycia emerytury w trybie art. 184 ustawy emerytalnej nie będzie już konieczne rozwiązanie stosunku pracy.

Z art. 32 ust. 4 ustawy emerytalnej wynika, że wiek emerytalny uprawniający do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których zainteresowanym przysługuje prawo do tej emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. przepisów rozporządzenia. Zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

  1. osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,
  2. ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.
W wykazie A do prac w szczególnych warunkach zostały zaliczone m. in. Prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych.

Jeżeli zatem pracownik, o którym mowa w pytaniu, spełnia warunki określone w art. 184 ustawy emerytalnej przysługuje mu wcześniejsza emerytury z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, o której jest mowa w art. 32 ustawy emerytalnej.

Niezależnie od powyższego należy dodać, że prace elektromonterów bezpośrednio przy usuwaniu awarii oraz eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach prac pod napięciem należą do pracy o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 3 o emeryturach pomostowych.

Prawo do emerytury pomostowej - co wynika z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych - przysługuje zaś pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

  1. urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;
  2. ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;
  3. osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;
  4. ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy emerytalnej, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;
  5. przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy emerytalnej;
  6. po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych;
  7. nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Jeśli chodzi o kwestię okresu ochronnego to z art. 18 ustawy wynika, że pracownicy, którzy w dniu 1 stycznia 2013 r. będą objęci ochroną stosunku pracy wynikającą z przepisu art. 39 kp lub osoby, które mogłyby być nią objęte, jeżeli w tym dniu pozostawałyby w stosunku pracy - będą objęte tą ochroną przez czas do osiągnięcia wieku emerytalnego.

Warto przy tym dodać, że ustawa przede wszystkim przewiduje podniesienie powszechnego wieku emerytalnego wynoszącego obecnie 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
Tekst opublikowany: 

24 lipca 2012 r.

Jerzy Bagiński

Autor: Piotr Kostrzewa

Specjalista z zakresu ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz
Poradnia 48h

Jeśli masz jakiekolwiek pytania skorzystaj z indywidualnej porady grona naszych wybitnych Ekspertów.