Pytanie: Czy zmniejszenie emerytury następuje po przekroczeniu kwoty 2.029 zł liczonej łącznie z emerytury i zarobku ze stosunku pracy? Przykładowo emerytura wynosi 1.500 zł brutto, to znaczy, że bez zmniejszenia lub zawieszenia mogę dorobić 529,90 brutto? Sprawdź, jaka jest odpowiedź eksperta.

Odpowiedź: Sprawę zawieszenia wypłaty emerytury lub renty bądź zmniejszenia wysokości tych świadczeń w związku z osiąganiem przychodów regulują przepisy ustawy z 17 grudnia 1998 r. emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm., dalej: ustawa emerytalna).

Przepisy art. 103 i 104 ustawy emerytalnej określają pewne limity przychodów, osiąganie których może:

1) nie powodować żadnych skutków w wypłacie emerytury,

2) mieć wpływ na zmniejszenie emerytury lub

3) nawet spowodować zawieszenie jej wypłaty.

Na zmniejszenie wysokości wypłacanej emerytury ma wpływ przychód osiągany z tytułu zatrudnienia lub działalności wykonywanej na własny rachunek. Do tych przychodów nie jest doliczana kwota emerytury (bądź renty). Nie ma również znaczenia wysokość emerytury ustalonej przez organ rentowy.

Przychód z tytułu zatrudnienia w wysokości przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, nie wyższej jednak niż 130% tego wynagrodzenia powoduje zmniejszenie emerytury. Osiąganie przychodu w kwocie przekraczającej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia powoduje zawieszenie wypłaty emerytury (renty).

Natomiast osiąganie przychodu niższego niż wynosi kwota 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia nie powoduje żadnych skutków w wypłacie emerytury (ani zmniejszenia kwoty emerytury, ani zawieszenia jej wypłaty).

Kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłasza co kwartał prezes GUS.

Dlaprzykładu od 1 marca 2008 r. kwota równa 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wynosi 2.029,90 zł, a kwota równa 130% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego wynosi 3.769,80 zł.

Jeżeli przychody wynoszą mniej niż 70% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, tj. od 1 marca 2008 r. mniej niż 2.029,90 zł – to emerytura nie podlega zmniejszeniu, jest wypłacana w wysokości ustalonej decyzją organu rentowego.

Natomiast osiąganie przychodów w granicach – od kwoty 2.029,90 zł do 3.769,79 zł miesięcznie – będzie powodowało zmniejszenie emerytury.

W takim przypadku emerytura podlegałaby zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie więcej jednak niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia, tj. od 1 marca 2008 r. o 440,24 zł.

W przypadku osiągania przychodów przekraczających 130% przeciętnego wynagrodzenia, tj. od 1 marca 2008 r. kwoty 3.769,80 zł lub wyższej, wypłata emerytury w całości podlega zawieszeniu.

Aktualne kwoty zmniejszenia i zawieszenie emerytury znajdziesz tutaj.

W przypadku gdy emeryt osiąga przychód z tytułu działalności objętej obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi, zawieszeniu lub zmniejszeniu podlega: emerytura przysługująca osobie, która nie ukończyła wieku 60 lat – kobieta i 65 lat – mężczyzna.

Bez względu na wysokość przychodów nie podlega zmniejszeniu ani zawieszeniu emerytura przysługująca kobiecie, która ukończyła 60 lat.

Nadmieniam, że zasada, o której mowa w pytaniu, tj. sumowania przychodów ze świadczeniem, dotyczy osób uprawnionych do świadczenia przedemerytalnego. Osoba uprawniona do świadczenia (zasiłku) przedemerytalnego musi pamiętać o tym, że przy ustalaniu, czy nastąpiło przekroczenie dopuszczalnej kwoty przychodu, uwzględnia się sumę osiąganego przychodu i kwoty świadczenia (zasiłku) przedemerytalnego.

Podstawa prawna: ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 z późn. zm.).

Autor: Zuzanna Turowska, naczelnik Departamentu Świadczeń Emerytalno- Rentowych.

Odpowiedź udzielona: 6 czerwca 2008 r.