Pracodawca – płatnikiem składek od umowy cywilnej zawartej z innym podmiotem

Izabela Nowacka

Autor: Izabela Nowacka

Dodano: 6 kwietnia 2016

Płatnikiem składek od przychodów uzyskiwanych przez pracownika z tytułu umowy cywilnoprawnej zawartej z obcym podmiotem, jest pracodawca, jeżeli to on odnosi rezultaty tej pracy.

Zdaniem pracodawcy składki od umowy o współpracy płaci ten podmiot na rzecz, którego są wykonywane usługi

O wydanie interpretacji w sprawie oskładkowania umowy cywilnoprawnej wystąpił przedsiębiorca będący producentem materiałów budowlanych, który prowadzi również sprzedaż swoich wyrobów za pośrednictwem hurtowni takich materiałów.

Pracodawca ten z pracownikami jednej z hurtowni zamierza podpisać umowy o współpracy na podstawie których pracownicy będą pośredniczyć w handlu materiałami wyprodukowanymi przez producenta. Za dokonaną sprzedaż będą otrzymywali stosowne wynagrodzenia. Umowy o współpracy będą realizowane za wiedzą pracodawcy (hurtowni) i częściowo w czasie pracy. Dzięki tej kooperacji pracodawca będzie mógł liczyć na zwiększenie obrotów, co będzie oznaczało, że przejdą na niego rezultaty współpracy swoich pracowników z producentem materiałów budowlanych.

Wnioskodawca zapytał oddział ZUS czy w świetle ubezpieczeń społecznych można uznać, że osoby współpracujące wykonują pracę na rzecz swojego pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy, czy też na rzecz producenta, z którym zawarta jest umowa o współpracy.  Po drugie, kto będzie płatnikiem składek od wynagrodzeń uzyskanych z tytułu sprzedaży materiałów budowlanych - producent (strona umowy), czy pracodawca (hurtownia). 

W uzupełnieniu wniosku pytający wyjaśnił dodatkowo, że umowa o współpracy będzie odpowiadała umowie o świadczenie usług w rozumieniu art. 750 Kodeksu cywilnego.

Wnioskodawca podkreślił, że nie jest to ani umowa agencyjna, bo przyjmujący zlecenie nie będzie działał w zakresie swego przedsiębiorstwa ani też umowa zlecenia, gdyż czynności nie będą miały charakteru zobowiązania się do dokonania określonej czynności prawnej dla wnioskodawcy. Stanął on na stanowisku, że powinien być obowiązanym do zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, na FP i FGŚP od wynagrodzeń wypłaconych osobom współpracującym na podstawie umów o świadczenie usług, gdyż usługi te są wykonywane na jego rzecz.

ZUS: Składki płaci ten podmiot, który odbiera efekty pracy pracowników, z którymi łączy go stosunek pracy

ZUS wyjaśnił na początku, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są m.in.:

  1. pracownikami,
  2. osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej „zleceniobiorcami”, oraz osobami z nimi współpracującymi.

Jednocześnie, za pracownika, w rozumieniu art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Oznacza to, że dla celów ubezpieczeń społecznych pojęcie pracownika nie ogranicza się wyłącznie do osoby pozostającej w stosunku pracy.

Pracownikiem jest także osoba, która zawarła umowę o współpracy z podmiotem trzecim, ale w jej ramach wykonuje pracę na rzecz swojego pracodawcy, a więc niejako za pośrednictwem takiej umowy cywilnej pracuje dla tego pracodawcy. W konsekwencji osoba taka - jako pracownik - podlega obowiązkowo wszystkim ubezpieczeniom. Faktycznym beneficjentem pracy przebiegającej na podstawie umowy o świadczenie usług jest pracodawca wykonawcy tej umowy.

ZUS powołał orzecznictwo tj. uchwałę Sądu Najwyższego z 2 września 2009 r. (II UZP 6/09), w której stwierdził, iż obowiązki płatnika składek powinien przejąć podmiot, na rzecz którego praca w ramach umowy cywilnoprawnej jest faktycznie świadczona, uzyskując rezultaty tej pracy przy jednoczesnym uniknięciu obciążeń i obowiązków wynikających z przepisów prawa pracy. Pracodawca jest płatnikiem składek, a przychód z umowy cywilnoprawnej jedynie uwzględnia się w podstawie wymiaru składek ze stosunku pracy.

ZUS, biorąc pod uwagę stan faktyczny podany przez wnioskodawcę, stwierdził, że to nie on będzie płatnikiem składek od wynagrodzeń z tytułu umowy o współpracy, gdyż to pracodawca (hurtownia) będzie odbierał efekty pracy pracowników, z którymi łączy go stosunek pracy.

Jednocześnie ZUS odmówił udzielenia odpowiedzi na pytanie wnioskodawcy, odnoszące się do obowiązków podmiotu trzeciego, tj. w tym przypadku hurtowni. Wydana interpretacja może dotyczyć wyłącznie indywidualnej sprawy wnioskodawcy będącego przedsiębiorcą. Nie może wkraczać w sferę obowiązków innego przedsiębiorstwa.  

Interpretacja ZUS oddział w Lublinie z 18 marca 2016 r. (WPI/200000/43/201/2016)

Izabela Nowacka

Autor: Izabela Nowacka

Ekonomista, specjalizuje się w prawie pracy, ubezpieczeniach społecznych i prawie podatkowym. Autorka licznych publikacji z zakresu rozliczania wynagrodzeń, współpracuje z wieloma wydawnictwami, jest autorką publikacji m.in. w Rzeczpospolitej, Monitorze Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, Monitorze rachunkowości budżetowej
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz