Nieodpłatne świadczenie dla pracowników cudzoziemców. Czy trzeba opodatkować i ozusować

Izabela Nowacka

Autor: Izabela Nowacka

Dodano: 3 września 2018
Pytanie:  Prowadzimy jednoosobową działalność transportową i zatrudniamy kierowców (cudzoziemców) na podstawie umowy o pracę. Jako miejsce ich zamieszkania podajemy adres firmy. Zapewniamy pracownikom nieodpłatne świadczenie korzystania z pomieszczeń socjalnych firmy. Są to pracownicy mobilni i w czasie miesiąca są kilka razy pod wskazanym adresem. Nie jest to ich centrum interesu życiowego. Czy to świadczenie należy traktować jako przychód pracownika opodatkowany i ozusowany?
Odpowiedź: 

Jeżeli dochody pracowników cudzoziemców podlegają opodatkowaniu oraz ubezpieczeniom w Polsce, to z tytułu nieodpłatnego świadczenia polegającego na udostępnieniu im lokum mieszkalnego, osiągają z reguły przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT. Za przychody ze stosunku pracy, uważa się bowiem nie tylko wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne, ale także wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jakie kryteria decydują o zakwalifikowaniu nieodpłatnego świadczenia jako przychodu pracownika

Trybunał Konstytucyjny, w wyroku z 8 lipca 2014 r., (sygn. akt K 7/13, Dz.U. z 2014 r., poz. 947), dokonał ustalenia, jakie kryteria decydują o zakwalifikowaniu nieodpłatnego świadczenia jako przychodu pracownika z tytułu stosunku pracy.

Przeczytaj także:

TK wskazał, że za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które:

  1. zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
  2. zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
  3. korzyść ta jest wymierna (również w postaci zaoszczędzenia wydatku) i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Kiedy nieodpłatne świadczenie jest przychodem?

Często zdarza się̨, że pracownicy będący cudzoziemcami, zatrudnieni w Polsce, korzystają̨ z udostępnianych im przez pracodawców lokali mieszkalnych. Nie sposób zaprzeczyć, że uzyskują z tego tytułu wymierną i realną korzyść (przysporzenie), bo dzięki pracodawcy oszczędzają na wydatkach mieszkaniowych. Gdyby nie firmowe lokum musieliby te koszty ponosić samodzielnie (np. wynająć mieszkanie, pokój czy hotel).

Pracodawca musi zapewnić pracownikowi narzędzia, sprzęt, wyposażenie służące wykonywaniu pracy, a nie celom osobistym. Co innego, gdy pracownik jest w podróży służbowej bądź jako kierowca korzysta z darmowych noclegów zapewnionych przez pracodawcę w trasie, kiedy powrót do domu na noc jest niemożliwy.

W pierwszym przypadku pracodawca jest obowiązany zwrócić koszty noclegów na podstawie art. 775 Kodeksu pracy. W drugim przyjmuje się, że zapewnienie zakwaterowania pracownikom mobilnym w czasie przejazdów leży w interesie pracodawcy, a nie pracownika i nie przynosi mu osobistej korzyści. Gdyby nie praca i jej charakter nie mieliby potrzeby finansowania noclegów w różnych miejscach. Wtedy takie świadczenie nie stanowi przychodu ze stosunku pracy.

Przychód nie powstaje również wtedy, gdy pracownik nie korzysta z nieodpłatnego świadczenia w pełni dobrowolnie, a więc np. gdy przyjęcie świadczenia jest warunkiem zatrudnienia.

W omawianym przypadku chodzi jednak o zapewnienie pracownikom nieodpłatnego lokum w miejscowości z siedzibą firmy, która jest miejscem ich czasowego pobytu.

W mojej opinii należałoby więc rozpoznać przychód. Podlega on oskładkowaniu.

Natomiast z podatku dochodowego zwolniona jest wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracowników - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 500 zł. Zwolnienie ma zastosowanie do pracowników, których miejsce zamieszkania jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie korzysta z podwyższonych kosztów uzyskania przychodów.

Na koniec warto zaznaczyć, że problem dotyczący kwestii ewentualnego powstania przychodu bądź nie, z tytułu różnego typu nieodpłatnych świadczeń powinien być przedmiotem rozstrzygnięcia przez organ podatkowy. Interpretacje podatkowe nie są bowiem w tych sprawach jednolite, a i orzecznictwo sądowe nie wykształciło jednoznacznego stanowiska.

Izabela Nowacka

Autor: Izabela Nowacka

Ekonomista, specjalizuje się w prawie pracy, ubezpieczeniach społecznych i prawie podatkowym. Autorka licznych publikacji z zakresu rozliczania wynagrodzeń, współpracuje z wieloma wydawnictwami, jest autorką publikacji m.in. w Rzeczpospolitej, Monitorze Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, Monitorze rachunkowości budżetowej
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz