Białorusin czy Nepalczyk wykonujący zlecenie na terenie RP podlega tu ubezpieczeniom

Z wnioskiem do ZUS wystąpiła firma prowadząca działalność gospodarczą jako podwykonawca dla innych firm. W celu świadczenia usług zatrudnia na czas określony osoby na umowy zlecenia niebędące obywatelami polskimi ani innych państw członkowskich UE. Są to obywatele Nepalu, Mołdawii, Białorusi i Rosji, którzy przebywają w Polsce tymczasowo na podstawie wizy. Po wykonaniu zleconej pracy osoby te powrócą do swoich krajów zamieszkania.

Przedmiotem zapytania zleceniodawcy była kwestia ustalenia czy te osoby powinny być ubezpieczone w Polsce. Zdaniem wnioskodawcy, mimo iż umowa zlecenia stanowi w Polsce tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń, cudzoziemcy nie będą podlegać polskiemu ustawodawstwu. Wniosek taki wywiódł z art. 5 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 963), który stanowi, iż nie podlegają ubezpieczeniom społecznym określonym w ustawie obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego i którzy są zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, misjach, misjach specjalnych lub instytucjach międzynarodowych, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej.

Pytający stwierdził, że ten przepis dotyczy nie tylko osób zatrudnionych w wymienionych placówkach, ale także obywateli innych państw niezatrudnionych w tych podmiotach, których pobyt na terenie Polski nie ma charakteru stałego. Powołał przy tym wyrok Sądu Najwyższego z 2008 r., który w rozpatrywanej sprawie wysnuł taki sam wniosek.

Powyższe stwierdzenie opiera się na tym, że w powołanym przepisie użyty jest spójnik „i" co oznacza że ubezpieczeniom w Polsce nie podlegają zarówno obywatele obcych państw zatrudnieni w wymienionych placówkach jak i pozostali, których charakter pobytu nie jest stały. Zleceniodawca podsumował, że w tym przepisie zostały wyodrębnione dwie osobne kategorie określonych osób, które nie podlegają ubezpieczeniom w Polsce.

Gdański oddział wyjaśnił, że ubezpieczeniom społecznym w ZUS podlegają wszystkie osoby, które posiadają określony tytuł do ubezpieczeń, którym w tym przypadku jest wykonywanie umowy zlecenia.

Zatem, obywatele wymienionych państw są objęci polskimi ubezpieczeniami skoro takie umowy zostały zawarte. O uchyleniu stosowania polskiego ustawodawstwa może jedynie przesądzić akt nadrzędny, którym jest m.in. ratyfikowana umowa bilateralna w sprawie zabezpieczenia społecznego. Jednak w tym przypadku taka sytuacja nie występuje.

ZUS odniósł się także do powołanego art. 5 ust. 2 ustawy systemowej i uznał, że przepis ten dotyczy jednej grupy obywateli obcych państw i wymienione tam warunki muszą być spełnione łącznie.

Powołany przepis nie ma więc zastosowania do zleceniobiorców, wymienionych we wniosku. Stanowisko wnioskodawcy zostało więc uznane za nieprawidłowe.

Interpretacja oddział ZUS w Gdańsku z 10 sierpnia 2016 r., DI/100000/43/838/2016

ZAPAMIĘTAJ!

1. Ubezpieczeniom społecznym w ZUS podlegają wszystkie osoby, które posiadają określony tytuł do ubezpieczeń, którym w tym przypadku jest wykonywanie umowy zlecenia.
2. Spełnienie przez cudzoziemca jednego wymogu w postaci braku stałego pobytu na terytorium Polsce nie jest wystarczające do zwolnienia takiej osoby z podlegania ubezpieczeniom w Polsce.