Poznaj zmiany na unijnej „czarnej liście” rajów podatkowych

Unijny wykaz jurysdykcji niechętnych współpracy podatkowej obejmuje państwa, które albo nie zaangażowały się w konstruktywny dialog z Unią Europejską na temat zarządzania w kwestiach podatkowych, albo nie wywiązały się ze swoich zobowiązań dotyczących wdrożenia niezbędnych reform w tym zakresie (ukierunkowanych na przejrzystość podatkową, sprawiedliwe opodatkowanie, a także stosowanie międzynarodowych standardów mających na celu zapobieganie erozji bazy podatkowej i przenoszeniu zysków). Omawiany wykaz – będący elementem unijnej strategii zewnętrznej na rzecz opodatkowania – powstał w 2017 roku i jest systematycznie aktualizowany.

Po dokonaniu przez Radę UE wspomnianej aktualizacji, wykaz obejmuje 16 jurysdykcji, którymi są: Samoa Amerykańskie, Antigua i Barbuda, Anguilla, Bahamy, Belize, Fidżi, Guam, Palau, Panama, Rosja, Samoa, Seszele, Trynidad i Tobago, Turks i Caicos, Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych oraz Vanuatu.

W ocenie Rady UE, wspomniane jurysdykcje (państwa) nie są jeszcze chętne do współpracy podatkowej. Nie zaangażowały się one w konstruktywny dialog z Unią Europejską na temat zarządzania w kwestiach podatkowych, albo nie wywiązały się ze swoich zobowiązań dotyczących wdrożenia niezbędnych reform. Jak wynika z komunikatu Rady UE z 17 października 2023 r., Antigua i Barbuda, Belize oraz Seszele zostały dodane do unijnej „czarnej listy” rajów podatkowych ze względu na niespełnianie kryterium dotyczącego wymiany informacji podatkowych na wniosek. Wykreślenie zaś Brytyjskich Wysp Dziewiczych z przedmiotowego wykazu zostało spowodowane tym, że jurysdykcja ta ulepszyła przepisy w przedmiotowym zakresie. Natomiast Kostaryka nie figuruje już we wskazanym wykazie, ponieważ wyeliminowała szkodliwe elementy swojego systemu zwalniania dochodów ze źródeł zagranicznych. Z kolei za usunięciem z tej listy Wysp Marshalla przemawiało istotne usprawnienie egzekwowania wymogów dotyczących tzw. istoty ekonomicznej (kryterium 2.2).

W oparciu o wspomnianą wcześniej unijną „czarną listę”, Minister Finansów wydaje obwieszczenia określające jurysdykcje niechętne współpracy do celów podatkowych, które nie są ujęte w krajowym wykazie wydanym na podstawie ustaw o podatkach dochodowych (PIT i CIT), ale zostały wskazane w ww. wykazie unijnym. Umocowanie dla MF do wydawania takich obwieszczeń – podlegających publikacji w Monitorze Polskim – zostało zawarte w art. 86a § 10 Ordynacji podatkowej.