MF przekazało informację na temat kontroli rachunków bankowych obywateli

W przestrzeni publicznej pojawiają się informacje o zintensyfikowaniu kontroli kont bankowych obywateli po wejściu w życie nowelizacji prawa podatkowego. W odpowiedzi na wcześniejsze wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO)w tej sprawie, Minister Finansów w kwietniu 2022 r. zapewniła, że podda ponownej analizie brzmienie art. 48 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej. Odnosząc się do tej konkluzji RPO poprosił o przekazanie informacji w tym zakresie.

Zgodnie z nowym brzmieniem tego przepisu, obowiązek banku sporządzenia i przekazania informacji na temat konkretnego rachunku bankowego dotyczy osoby fizycznej. Poprzednio – osoby podejrzanej. RPO wskazywał, że znacząco poszerzyło to zakres nie tylko kompetencji organu, ale przede wszystkim zakres ingerencji w strefę prywatności wszystkich obywateli. W związku z tym RPO Marcin Wiącek wystąpił do minister Magdalenę Rzeczkowską o wskazanie liczby dokonanych kontroli przeprowadzonych w nowym trybie.

Odnosząc się do zasygnalizowanej przez RPO informacji, że w przestrzeni publicznej pojawiają się informacje o zintensyfikowaniu kontroli kont bankowych obywateli po wejściu w życie przepisów ustawy z 29 października 2021 r. .o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105) – minister finansów Magdalena Rzeczkowska wyjaśniła, że przepis art. 48 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej znowelizowany na podstawie ww. ustawy nie dotyczy kontroli kont bankowych.

Przepis ten daje uprawnienie organom Krajowej Administracji Skarbowej w uzasadnionych przypadkach do występowania do banków o przekazanie informacji objętych tajemnicą bankową, w sytuacji gdy prowadzą one postępowanie przygotowawcze dotyczące osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej w zakresie tej osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej.

W odpowiedzi podkreślono, że organy KAS prowadzą takie postępowanie przygotowawcze jedynie w przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego i co ważne, po formalnym wszczęciu postępowania przygotowawczego.

W konsekwencji, wystąpienia organów KAS o te informacje nie mogą być kierowane bez przyczyny, co stanowi czynnik ograniczający potencjalną liczbę takich wystąpień. Ponadto należy podkreślić, że dane przekazywane przez banki organom KAS są chronione tajemnicą skarbową, którą regulują szczegółowo przepisy ustawy Ordynacja podatkowa.

Odnosząc się natomiast do informacji o zintensyfikowaniu stosowania przepisu art. 48 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej po wejściu w życie przepisów ww. nowelizacji – minister finansów Magdalena Rzeczkowska wyjaśniła, że nie znajdują one potwierdzenia w liczbie wystąpień do banków o dane objęte tajemnicą bankową.

Minister Finansów wskazała, że w lipcu i sierpniu 2022 r. naczelnicy urzędów skarbowych prowadzili ponad 37 tys. postępowań przygotowawczych w sprawach karnych skarbowych i karnych, a skierowali łącznie jedynie 33 wystąpienia do banków na podstawie art. 48 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, co stanowi zaledwie 0,089 %. Według MF potwierdza to zatem, że jest to uprawnienie wykorzystywane przez naczelników urzędów skarbowych w wyjątkowych przypadkach.

Ponadto odnosząc się do prośby RPO o przekazanie informacji dotyczącej ponownej analizy brzmienia art. 48 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej MF zapewniła, że korzystanie przez organy KAS z uprawnienia wynikającego z tego przepisu podlega stałemu monitorowaniu. Niemniej jednak dokonanie odpowiedniej oceny funkcjonowania przepisu w praktyce wymaga dłuższej perspektywy czasowej jego stosowania, co w niniejszej sprawie jeszcze nie nastąpiło z uwagi na bardzo krótki okres obwiązywania zmienionego brzmienia art. 48 ustawy o KAS, które weszło w życie dopiero 1 lipca 2022 roku.

Źródło:

www.bip.brpo.gov.pl