Pytanie: Ośrodki pomocy społecznej nieterminowo regulują opłaty za usługi opiekuńcze świadczone na rzecz mieszkańców skierowanych przez nie na podstawie decyzji administracyjnej. Dom pomocy społecznej nie posiada właściwie żadnego narzędzia dyscyplinującego. W orzecznictwie prawnym brak jest jednoznacznej oceny problemu. Ośrodki pomocy społecznej powołują się na opinię Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie z 14 lutego 2013 r. (WA.023.8.2013) mówiącą o tym, że nie mają tu zastosowania przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, więc bezzasadne jest obciążanie ich odsetkami naliczonymi od nieterminowych wpłat. Czy można obciążyć ośrodki pomocy społecznej, jako opiekunów prawnych mieszkańców, kosztami znaczków pocztowym, gdy wysyła się im wezwania do zapłaty? Znaczek kosztuje 7,80 zł.

Odpowiedź:

W art. 359 § 1 Kodeksu cywilnego wskazano, że odsetki od sumy pieniężnej są należne tylko wtedy, gdy wynika to z czynności prawnej albo z ustawy, orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu.

Przepisy ustawy o pomocy społecznej nie regulują sprawy naliczania i pobierania odsetek od nieterminowo wnoszonych opłat za pobyt w domach pomocy społecznej czy za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze. Kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańca gminy w tym domu oraz organizowanie i świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, jest zadaniem własnym gminy o charakterze obowiązkowym.

Upomnienie to zwykłe wezwanie do zapłaty, za które jednostka musi zapłacić. Wezwań do zapłaty nie księguje się jako przychód, ponieważ nie jest to dowód księgowy w rozumieniu ustawy o rachunkowości. Dowodem jest wpłata dla tej należności, która stanowi jednocześnie dowód księgowy.

Zgodnie z art. 15 § 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji koszty upomnienia (koszty uboczne) obciążają zobowiązanego i są pobierane na rzecz wierzyciela. Obowiązek uiszczenia kosztów upomnienia przez zobowiązanego powstaje z chwilą doręczenia upomnienia. Koszty te podlegają ściągnięciu w trybie określonym dla kosztów egzekucyjnych.

Ustawa z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r. poz. 1201 ze zm.). Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.).