Zawieranie z pracownikami długoterminowych umów na czas określony jest ryzykowne

Monika Frączek

Autor: Monika Frączek

Dodano: 19 lutego 2015
Pytanie:  Spółka zawarła umowę o pracę z pracownikiem na czas określony od 01.09.2003 r. do 02.09.2005 r. następnie od 02.09.2005 r. do 01.09.2008 r., dalej od 02.09.2008 r do 01.09.2014 r., a następnie od 02.09.2014 r. do 01.09.2019 r. Proszę o odpowiedź , kiedy spółka powinna takiemu pracownikowi wystawić świadectwo pracy? Czy 01.09.2014 r. powinna wystawić świadectwo pracy, uwzględniając w nim poprzednie umowy o pracę, czy też za każdą z zawartych umów powinno być wystawione osobne świadectwo pracy?
Odpowiedź: 

Z punktu widzenia zmian w przepisach o wydawaniu świadectw pracy, jakie weszły w życie 21 marca 2011 r. najlepiej było wystawić świadectwo pracy 01.09.2014 r. Co prawda przepisy przejściowe do nowelizacji Kodeksu pracy stanowią, że:

  1. Pracodawca wydaje świadectwo pracy zgodnie z dotychczasowymi przepisami, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej (czyli na dzień 21 marca 2011 r.) trwa kolejna umowa o pracę nawiązana w okolicznościach określonych w art. 97 § 11 Kodeksu pracy (czyli terminowa), w brzmieniu obowiązującym przed tym dniem.
  2. Przepisy art. 97 § 11-13 Kodeksu pracy w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą stosuje się do stosunków pracy nawiązanych na podstawie umów o pracę wymienionych w tych przepisach, poczynając od dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej Kodeks pracy(czyli od 21 marca 2011 r.) – to jednak nie są one jednoznaczne, budziły i budzą dużo wątpliwości, a wystawienie świadectwa pracy za zakończone terminowe umowy o pracę jest postępowaniem zawsze prawidłowym.

Natomiast niezależnie od postawionego pytania należy zwrócić uwagę, że zawierając z pracownikiem tak długie umowy na czas określony pracodawca ryzykuje:

  • wniosek w wystąpieniu w razie kontroli Państwowej Inspekcji Pracy,
  • przegraną sprawę w sądzie pracy o ustalenie istnienia stosunku pracy na czas nie określony.
Należy bowiem zauważyć, że pracodawca zatrudnia pracownika, którego dotyczy pytanie na podstawie umów na czas określony zawartych w sumie na 16 lat.

Co prawda Kodeks pracy nie określa jak długo można zatrudniać pracowników na podstawie umów na czas określony, ale kierunek orzecznictwa Sądu Najwyższego jest taki, że ma to być okres stosunkowo krótki, potrzebny do wykonania terminowego zadania, a nie służących obchodzeniu przepisów o okresie wypowiedzenia i obowiązku podawania przyczyny wypowiedzenia umowy. Proszę zapoznać się z orzecznictwem, którego sentencje zamieszczono poniżej:

Zdaniem Sądu Zawarcie długoterminowej umowy o pracę na czas określony (9 lat) z dopuszczalnością jej wcześniejszego rozwiązania za dwutygodniowym wypowiedzeniem może być kwalifikowane jako obejście przepisów prawa pracy, ich społeczno-gospodarczego przeznaczenia lub zasad współżycia społecznego (art. 58 § 1 i 2 k.c. w związku z art. 300 k.p.) – wyrok SN z 7.09.2005 r., II PK 294/04 OSNP 2006/13-14/207.

Zdaniem Sądu W wyroku z 25 października 2007 r. II PK 49/07 Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że niedopuszczalne jest zawarcie długotrwałej umowy o pracę na czas określony (z klauzulą jej rozwiązania za 2 tygodniowym wypowiedzeniem), jeśli nie dotyczy ona zadań oznaczonych w czasie.(wyrok dotyczył umowy zawartej na 5 lat).

Ponadto, chciałabym ostrzec, że problematyka nadużywania umów na czas określony jest jednym z głównych celów kontrolnych Państwowej Inspekcji Pracy.

Zgodnie z prawem Unii Europejskiej – tj. dyrektywą 99/70//WE z 28 czerwca 1999 r. dotyczącą Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego przez Europejską Unię Konfederacji Przemysłowych i Pracodawców (UNICE), Europejskie Centrum Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz Europejską Konfederację Związków Zawodowych (ETUC) – podstawą zatrudniania pracowników powinna być umowa na czas nie określony.

Zasady zawierania umów terminowych stosowane u pracodawcy na pewno będą podważane przez inspektora PIP jeżeli dojdzie do kontroli.
  • art. 2 i 3 ustawy z 5 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy (Dz.U. Nr 36, poz. 181)
Monika Frączek

Autor: Monika Frączek

Prawnik, autorka opracowań z zakresu prawa pracy. Od 1998 r. była głównym specjalistą w Departamencie Prawa Pracy, w Ministerstwie Pracy i Polityki Od 2003 r. pracowała w Wydziale Legislacji Departamentu Prawa Pracy. Uczestniczyła w pracach legislacyjnych w MPiPS i Parlamencie. Absolwentka Podyplomowego Studium Zbiorowych Stosunków Pracy i Zasobów Ludzkich, w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Uczestnik Podyplomowego Studium Zagadnień Legislacyjnych prowadzonego na Uniwersytecie Warszawskim. Od wielu lat specjalizuje się w praktycznych zagadnieniach prawa pracy. Autorka opracowań z zakresu prawa pracy kierowanych do pracowników kadr i działów personalnych, a także osób zarządzających. Obecnie prowadzi swoją firmę doradczą oraz prowadzi szkolenia z tematyki prawa pracy dla działów kadr, osób zarządzających oraz związków zawodowych, w szczególności z czasu pracy, dokumentacji pracowniczej, zgodnego z prawem zatrudniania i zwalniania pracowników, podnoszenia kwalifikacji zawodowych uprawnień rodzicielskich, problematyki pracy tymczasowej.
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz