Zmiany w CIT 2018: wyodrębnienie źródeł przychodów. Poznaj praktyczne skutki

Tomasz Miszograj

Autor: Tomasz Miszograj

Dodano: 15 grudnia 2017
4bad83fac578027b33bbd79ca609caf7545a863a-medium

Od 1 stycznia 2018 r. zostanie wprowadzony zostanie podział źródeł przychodów na: zyski kapitałowe oraz inne źródła, które stanowić mają przychody z działalności operacyjnej. Sprawdź na przykładach, skutki tych zmian.

Do tej pory podatnicy CIT, w przeciwieństwie do osób opodatkowanych PIT, nie musieli borykać się z problemem przypisywania uzyskanych przychodów do jednego ze wskazanych przez ustawodawcę źródeł. Od 1 stycznia 2018 r. sytuacja ta ulegnie fundamentalnej zmianie. Stosownie do zapisów ustawy nowelizującej w nowej rzeczywistości podatkowej podatnicy CIT będą zobowiązani do ustalenia „pochodzenia” uzyskanego przychodu. Celem takiego rozwiązania, stosownie do uzasadnienia wprowadzanych zmian, jest ograniczenie sztucznego kreowania strat podatkowych pomimo uzyskiwania dochodów z działalności operacyjnej.

Przychody

Wprowadzony zostanie podział źródeł przychodów na: zyski kapitałowe oraz inne źródła, które de facto stanowić mają przychody z działalności operacyjnej. Dla każdego z tych źródeł ustalany będzie odrębny wynik podatkowy – dochód bądź strata podatkowa.

W art. 7b ustawy o CIT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r. wskazano zamknięty katalog przychodów, które większość podatników będzie kwalifikowało jako przychody z zysków kapitałowych.

Są to m.in. przychody:

  • z udziału w zyskach osób prawnych (np. dywidendy, przychody z umorzenia udziałów, przychody z tytułu wystąpienia ze spółki będącej podatnikiem CIT, wartość majątku uzyskanego w zw. z likwidacją osoby prawnej, wartość zysków niepodzielonych przy przekształceniu podatnika CIT w spółkę osobową prawa handlowego, przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów spółek);
  • z tytułu wniesienia aportu (wkładu niepieniężnego) do spółek będących podatnikami CIT;
  • ze zbycia udziałów / akcji (w tym w celu umorzenia);
  • uzyskane w ramach wymiany udziałów;
  • ze zbycia ogółu praw i obowiązków w spółkach osobowych;
  • ze zbycia wierzytelności uprzednio nabytych przez podatnika oraz wierzytelności wynikających z przychodów zaliczanych do zysków kapitałowych;
  • z części praw majątkowych (m.in. praw autorskich i pokrewnych, licencji, praw określonych w ustawie prawo własności przemysłowej);
  • z papierów wartościowych i części pochodnych instrumentów finansowych.

Pozostałe przychody będą kwalifikowane do innych źródeł.

Zaznaczyć należy, że nieco inne zasady odnoszące się do kwalifikowania przychodów do źródła kapitałów pieniężnych dotyczą m.in. ubezpieczycieli, banków i instytucji finansowych. Jako takie kwalifikowane będą tylko przychody z udziału w zyskach osób prawnych Wynika to z faktu, że większość przychodów przyporządkowanych przez ustawodawcę do zysków kapitałowych w rzeczywistości stanowi działalność operacyjną tych podmiotów.

Podatnicy CIT będą zobligowani do kwalifikowania do poszczególnych źródeł przychodów także te przychody, które uzyskują za pośrednictwem spółek osobowych (transparentnych dla celów podatków dochodowych).

Koszty podatkowe

Koszty uzyskania przychodów będą kwalifikowane analogicznie jak do tej pory, a więc w relacji do przychodu, którego dotyczą. Nowe regulacje wykorzystywać będą również rozwiązania przewidziane dotychczas dla podatników uzyskujących przychody opodatkowane i przychody zwolnione.

Oznacza to, że w przypadku podatnika, który rozpoznaje przychody z zysków kapitałowych oraz innych źródeł przychodów w przypadku poniesienia wydatku stanowiącego koszt podatkowy, będzie on zobowiązany, do:

  • ustalenia czy jest to koszt dotyczący przychodów z zysków kapitałowych czy przychodów z innych źródeł;
  • w przypadku braku możliwości przypisania takiego wydatku bezpośrednio do konkretnego źródła – przypisania tego kosztu do każdego ze źródeł przychodów przy wykorzystaniu tzw. proporcji przychodowej (tj. stosunku w jakim przychód z danego źródła pozostaje do wszystkich przychodów podatkowych podatnika).
Wprowadzenie źródeł przychodów wymagać więc będzie od podatników większych wysiłków w odniesieniu do prawidłowego zakwalifikowania wydatku jako kosztu podatkowego i przypisania go w odpowiedniej wysokości do konkretnego źródła przychodów.

Dochody i straty

Ustalenia wyniku podatkowego odrębnie dla każdego ze źródeł nie będzie miało wpływu na wysokość płaconego podatku tak długo, jak w zakresie obu źródeł podatnik wykazuje dochód. Określając wysokość podstawy opodatkowania, podatnik CIT będzie bowiem zobowiązany do zsumowania wartości dochodów z obu źródeł.

PRZYKŁAD
Przykład 1 Podatnik w roku 2017 osiągnął dochód w wysokość 100 jednostek, na który składały się m.in. przychody i koszty operacyjne (dochód na poziomie 75 jednostek) oraz przychody i koszty z udziału w zyskach osób prawnych (dochód na poziomie 25 jednostek). Od tak ustalonego dochodu zapłacono podatek CIT w wysokości 19 jednostek.

W 2018 r. ten sam podatnik uzyskał identyczne wyniki, z tym że odrębnie ustalił wysokość dochodu z działalności operacyjnej (75 jednostek) i z zysków kapitałowych (25 jednostek). Zgodnie z nowymi przepisami zsumował wysokość obu przychodów (100 jednostek) i od tak określonej podstawy opodatkowania uiścił podatek w wysokości 19 jednostek.

Zmiany będą jednak miały negatywny wpływ w przypadkach, gdy w jednym ze źródeł pojawi się dochód, a w drugim strata. W takiej sytuacji nie dojdzie do zsumowania wyników z obu źródeł, lecz podatnik zapłaci CIT wyłącznie od dochodu z jednego źródła.

PRZYKŁAD
Przykład 2 Podatnik w 2017 roku osiągnął dochód w wysokość 100 jednostek, na który składały się m.in. przychody i koszty operacyjne (dochód na poziomie 125 jednostek) oraz przychody i koszty z udziału w zyskach osób prawnych (strata na poziomie 25 jednostek). Od tak ustalonego dochodu zapłacono podatek CIT w wysokości 19 jednostek. W 2018 roku ten sam podatnik uzyskał identyczne przychody i koszty, z tym że odrębnie ustalił wynik podatkowy działalności operacyjnej (dochód w wysokości 125 jednostek) i z zysków kapitałowych (strata w wysokości 25 jednostek). Zgodnie z nowymi przepisami podatnik nie sumuje tych dwóch wyników, lecz ustala wysokość podatku wyłącznie od dochodu z działalności operacyjnej, który w tym przypadku wyniesie 23,75 jednostek (19% od 125).

Podatnicy CIT rozpoznający straty podatkowe będą wciąż uprawnieni do ich rozpoznawania, analogicznie jak miało to miejsce do tej pory, tj. w maksymalnie w ciągu pięciu lat, jednak w kwocie nie wyższej niż 50% straty w jednym roku podatkowym. Obowiązywać będzie jednak zasada, że straty z lat ubiegłych  będą mogły być rozliczane tylko z dochodami z tego samego źródła, czyli np. straty z zysków kapitałowych rozliczone mogą być tylko z dochodami z zysków kapitałowych.

Podsumowanie

Wchodzące od 1 stycznia 2018 r. przepisy, które wprowadzają obowiązek ustalania odrębnego wyniku podatkowego dla poszczególnych źródeł uzyskania przychodów, prowadzą do konieczności dokładnej analizy przychodów uzyskiwanych przez podatników CIT. Z uwagi na wprowadzane metody ustalania podstawy opodatkowania oraz sposoby rozliczania straty podatkowej może się bowiem okazać, że stosowanie dotychczasowych rozwiązań, będzie wiązało się z wysokim obciążeniem podatkowym. Co więcej, niezbędna będzie wnikliwsza analiza możliwości rozpoznawania wydatków jako kosztów podatkowych i przyporządkowywania ich w prawidłowej wysokości do odpowiedniego źródła przychodów.

Polecamy też inne komentarze ekspertów Accreo o zmianach w PIT i CIT od 2018 roku:

  • ustawa z 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 27 listopada 2017 r.  poz. 2175).
Tomasz Miszograj

Autor: Tomasz Miszograj

starszy konsultant w Accreo sp. z o.o., doradca podatkowy 13019, aplikant radcowski
Słowa kluczowe:
2018zmiany w CIT
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz