Podatek u źródła – co nowego czeka podatników?

1 stycznia 2019 r. w istotny sposób zmieniły się przepisy dotyczące podatku u źródła (WHT). Zarówno wymóg dochowania należytej staranności, jak i nową definicję rzeczywistego właściciela należy brać pod uwagę już od początku zeszłego roku, natomiast nowy mechanizm zakładający obowiązkowy pobór podatku przy płatnościach przekraczających 2 miliony złotych został na podstawie rozporządzeń wydanych przez Ministra Finansów czasowo zawieszony w stosunku do podatników CIT (aktualnie do 30 czerwca 2020 r.).

Nowy mechanizm

Zgodnie z tym mechanizmem, jeżeli suma określonych płatności (dywidendy, odsetki, należności licencyjne, opłaty za niektóre usługi niematerialne) dokonywanych w ciągu roku podatkowego polskiego płatnika na rzecz zagranicznego podatnika przekroczy 2 mln złotych, płatnik musi pobrać WHT bez względu na krajowe zwolnienia z podatku u źródła i ulgi przewidziane w wiążących Polskę umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Stosowanie nowego mechanizmu, zgodnie z rozporządzeniem z 23 grudnia 2019 r., zostało wyłączone do 30 czerwca 2020 r. Podatnicy zyskali w ten sposób kilka miesięcy dodatkowego czasu na dostosowanie się do zmian.

Z uwagi na to, że niedopełnienie obowiązków w zakresie WHT może wiązać się z istotnymi sankcjami podatkowymi i karnoskarbowymi, płatnicy którzy jeszcze nie uwzględnili nowych przepisów przy dokonywanych i planowanych płatnościach, powinni to zrobić jak najszybciej.

Na co zwrócić uwagę

W pierwszej kolejności, płatnicy powinni upewnić się, które z dokonywanych za granicę wypłat podlegają podatkowi u źródła i, w razie potrzeby (np. w przypadku usług niematerialnych niewymienionych wprost w ustawie o CIT), wystąpić z wnioskami o interpretacje indywidualne.

Następnie, konieczne jest zweryfikowanie odbiorców płatności i potwierdzenie, że mogą być uznani za rzeczywistych właścicieli zgodnie z obecną definicją tego pojęcia (wymagającą, że otrzymują należności dla własnej korzyści i jednocześnie prowadzą rzeczywistą działalność gospodarczą).

W procesie weryfikacji przydatne mogą być procedury przyjęte w zakresie podatku u źródła, w tym uwzględniające narzędzia techniczne (np. programy/aplikacje) wskazujące jakie informacje i dokumenty powinny zostać pozyskane od kontrahentów. Gdy podatnik przedstawi już potrzebne informacje i dokumenty, istnieją dwa sposoby na zastosowanie zwolnienia, obniżonej stawki lub niepobrania podatku, nawet gdy próg 2 mln złotych zostanie przekroczony.

Pierwszy z nich wiąże się ze złożeniem do właściwego urzędu skarbowego oświadczenia przez płatnika, w którym potwierdzi, że posiada wymagane dokumenty do zastosowania zwolnienia lub ulgi, oraz że należycie je zweryfikował. Oświadczenie należy złożyć najpóźniej w dniu wypłaty należności i pozostaje ważne do końca drugiego miesiąca następującego po miesiącu, w którym je złożono.

Drugi sposób polega na złożeniu przez podatnika lub płatnika wniosku o wydanie przez organy podatkowe opinii o stosowaniu zwolnienia. Opinia co do zasady pozostaje ważne przez okres 36 miesięcy, lecz na gruncie obecnych przepisów dotyczy tylko zwolnień z WHT określonych w art. 21 ust. 3 i art. 22 ust. 4 ustawy o CIT.

Jeżeli płatnik i podatnik nie skorzystają z żadnego z ww. sposobów, WHT będzie trzeba pobrać według stawki krajowej (19%/20%), lecz możliwe będzie wystąpienie o zwrot podatku zgodnie z nową procedurą określoną w ustawie o CIT. Wniosek o zwrot podatku powinien być złożony w formie elektronicznej i należy załączyć do niego dokumenty wskazane w ustawie o CIT. Zwrot podatku powinien nastąpić zgodnie z przepisami nie później niż w terminie sześciu miesięcy od dnia wpływu wniosku.

Planowana nowelizacja

Co istotne, Ministerstwo Finansów pracuje nad dalszymi zmianami przepisów o WHT. Rozważane są m.in. zawężenie mechanizmu poboru podatku od należności powyżej 2 mln złotych wyłącznie do płatności pasywnych (dywidendy, odsetki, należności licencyjne – z wyłączeniem usług niematerialnych) oraz do płatności dokonywanych do podmiotów powiązanych czy rozszerzenie zakresu opinii zabezpieczającej na ulgi wynikające z umów o unikaniu opodatkowania.

Niestety nie jest znany terminarz wprowadzania dalszych zmian w WHT. Jednym ze scenariuszy branych pod uwagę jest taki, że będą obowiązywać retroaktywnie (z mocą wsteczną, od 1 stycznia 2020 r.), inny rozważany moment stosowania nowelizacji to upływ terminu wyłączenia obecnych przepisów (30 czerwca 2020 r.).

Konieczne jest bieżące monitorowanie zmian w prawie, aby możliwe było prawidłowe wywiązanie się z obowiązków w zakresie WHT, które będą obowiązywały dla wypłat dokonywanych w obecnym roku.

Sprawdź też: