Pytanie: W 2017 roku spółka otrzymała odszkodowanie za szkodę w majątku spółki na podstawie kosztorysu przedłożonego przez firmę, która miała dokonać naprawy. Ze względów technicznych naprawa nastąpiła dopiero w styczniu 2018 roku. Jak prawidłowo uwzględnić fakturę za tą naprawę rachunkowo i podatkowo? W którym roku powinna być zaksięgowana?

Odpowiedź:

Wydatek na naprawdę składnika majątkowego nie spełnia kryterium kosztu bezpośredniego, a zatem powinien być uznany za koszt pośredni. W mojej ocenie powinien być kosztem stycznia 2018 r.

Aby móc prawidłowo rozliczyć wydatek poniesiony na naprawę składnika majątkowego opisanego w pytaniu należy zdecydować z jakiego rodzaju kosztem podatkowym mamy do czynienia, tj. czy jest koszt bezpośrednio związany z uzyskiwanymi przychodami czy koszt inny niż bezpośredni, czyli koszt pośredni.

Przy kosztach bezpośrednich poniesienie wydatku jest ściśle powiązane z uzyskaniem przychodu. Bez poniesienia wydatku przychód nie może zostać uzyskany w przyszłości. Tak jak np. w przypadku działalności gospodarczej polegającej na handlu zakupionym towarem, czy też w przypadku prowadzenia działalności produkcyjnej.

W opisanej sytuacji mamy do czynienia z przychodem w postaci odszkodowania za szkodę na składniku majątkowym związanym z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz z wydatkiem na jego naprawę. Wysokość odszkodowania, a więc i wysokość przychodu zależała od szacowanych kosztów naprawy składnika majątkowego. Jednakże otrzymanie odszkodowania nie było uzależnione od poniesienia wydatku na jego naprawę. To nie był warunek uzyskania przychodu.

W tej sytuacji, w mojej ocenie brak jest podstaw, aby wydatek na naprawę składnika majątkowego uznać za koszt bezpośrednio związany z przychodami, co zaś prowadzi do wniosku, że jest koszt pośredni.

Pogląd, że wydatki na naprawę samochodu ciężarowego stanowią koszty pośrednie wyraził Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w interpretacji indywidualnej z 29 czerwca 2007 r., nr DP/423-0058/07/AK.

Zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Z kolei, zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Mając na uwadze treść powyższego przepisu, jeśli bilansowo faktura za naprawę samochodu zostanie ujęta w księgach rachunkowych okresie, którego dotyczy, czyli w styczniu 2018 r., to i również wydatek ten będzie kosztem podatkowym tego okresu.