W jakiej formie zatrudnienia może dorabiać emeryt

Osoba pobierająca emeryturę może dodatkowo osiągać przychody m.in.:

• ze stosunku pracy,
• umowy zlecenia,
• umowy o dzieło,
• a także z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Ponadto, emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny wynoszący 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn nie muszą się martwić o limity dodatkowych przychodów wpływające na zmniejszanie lub zawieszanie świadczenia. Mogą oni bowiem dorabiać bez ograniczeń. 

W przypadku zatrudnienia w ramach umowy o pracę, emeryt będzie podlegał z tytułu tej umowy wszystkim ubezpieczeniom w ZUS. Umowa o pracę zawsze bowiem stanowi tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego. 

Z kolei od umów zleceń zawartych z emerytem – analogicznie jak od zleceń zawartych z osobami nieuprawnionymi do świadczeń – zleceniodawca opłaca składki społeczne do momentu, w którym łączne przychody stanowiące za dany miesiąc podstawę ich wymiaru osiągnął poziom co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2022 r. – 3010 zł).

W praktyce oznacza to, że aby emeryt podlegał z umowy zlecenia wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu musiałby dodatkowo uzyskiwać przychody z umowy o pracę zawartej z innym podmiotem lub innej umowy zlecenia. 

Natomiast emeryci prowadzący jednocześnie działalność gospodarczą podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tej działalności na zasadach dobrowolności. Jednak obowiązkowe jest dla nich ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie bowiem z art. 82 ust. 1 ustawy zdrowotnej, w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie.

Warto dodać, że niektórzy przedsiębiorcy uprawnieni do emerytury mogą skorzystać ze zwolnienia w opłacaniu składki zdrowotnej z prowadzonej pozarolniczej działalności. Ulgą tą zostanie objęta osoba otrzymująca świadczenie emerytalne lub rentowe nieprzekraczające miesięcznie kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę w przypadku gdy:
1.    uzyskuje dodatkowe przychody z działalności gospodarczej w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie połowy najniższej emerytury, czyli od 1 marca 2022 r. 669,22 zł (1338,44 zł) lub
2.    opłaca podatek dochodowy z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w formie karty podatkowej.

Co się zaś tyczy umowy o dzieło, to nie stanowi ona samoistnego tytułu do ubezpieczeń. Nie opłaca się od niej żadnych składek ZUS, z wyjątkiem sytuacji, w której została zawarta z własnym pracodawcą.