Szerszy zakres pomocy dla obywateli Ukrainy uciekających przed wojną

Obowiązuje już nowelizacja ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (dalej: specustawa), która zmodyfikowała jej zapisy w zakresie grupy docelowej, której udzielana jest pomoc. Wprawdzie była ona świadczona wszystkim osobom z tego kraju przybywającym do Polski z powodu konfliktu, o którym była  wcześniej, jednakże odczytując treść tej ustawy literalnie, można było dojść do wniosku, że pomoc ta należała się wyłącznie tym obywatelom Ukrainy, którzy uciekając przed działaniami wojennymi przedostali się do naszego  przez granicę polsko-ukraińską. Do takich wniosków mógł skłaniać m.in. zapis art. 1 ust. 1 wspomnianej specustawy, który stanowił, że określa ona „szczególne zasady zalegalizowania pobytu obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa”. W podobny sposób zostały sformułowane również niektóre pozostałe przepisy tej ustawy, które zawierały określenie „bezpośrednio”.

Zwrócili na to uwagę m.in. autorzy poselskiego projektu tej nowelizacji. W jego uzasadnieniu wskazali, że celem projektowanej ustawy nowelizującej było objęcie przepisami specustawy z 12 marca br. również obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Polski z terytorium Ukrainy – w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy – nie bezpośrednio, ale przekroczyli np. granicę ukraińsko-mołdawską i w następnej kolejności udali się do Polski, i którzy wyrażają zamiar pozostania w naszym kraju.

Dlatego za sprawą omawianej nowelizacji, w poszczególnych przepisach specustawy został skreślony wyraz „bezpośrednio”. Podobny charakter miała zmiana treści art. 327 ust. 3 ustawy z 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 574 ze zm.). Oprócz tego dokonano m.in. zmiany zapisu art. 2 specustawy, która polegała na zastąpieniu  wyrazu „wjechał” wyrazem „przybył”. Jak wyjaśniono w uzasadnieniu projektu nowelizacji, zmiana ta ma charakter legislacyjny i polega na ujednoliceniu określeń użytych w ustawie.

Nowe rozwiązania weszły w życie 26 marca br. i obowiązują z mocą wsteczną od 24 lutego 2022 r.