Sprzedaż samochodu wykupionego z leasingu „prywatnie”

Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego (art. 709’1 Kodeksu cywilnego).

Stronami tej umowy jest finansujący (firma leasingowa) oraz korzystający. Korzystającym może być, m.in., osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą. Mając to na uwadze wyjaśnić pragnę, że przepisy prawa cywilnego nie przewidują, aby osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą miały odrębną osobowość prawną od tych osób działających prywatnie.

W konsekwencji nie ma przeszkód, aby osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą wykupiła samochód osobowy "prywatnie" (mimo, że leasing był "na firmę"). Nie jest zatem tak, że na fakturze dokumentującej wykup przedmiotowego samochodu z leasingu wskazywana była nazwa Pańskiej firmy (zwłaszcza, że nazwa firmy osoby fizycznej nigdy nie jest obligatoryjnym elementem faktury).

Wskazane jest w związku z tym, aby – jeżeli ma to być wykup „prywatny” – na fakturze dokumentującej wykup samochodu z leasingu nie była wskazywana nazwa Pańskiej firmy. Wskazanie takiej nazwy rodzić bowiem może podejrzenie, że w istocie samochód z leasingu wykupił Pan działając w charakterze przedsiębiorcy.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnić pragnę, że wykup „prywatny” samochodu będącego przedmiotem leasingu operacyjnego powoduje, że samochód ten nigdy nie staje się składnikiem majątku firmy osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą. W konsekwencji przychód z ewentualnej sprzedaży takiego samochodu powstaje według mnie tylko, jeżeli sprzedaż nastąpi przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie (wykup z leasingu) samochodu (zob. art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o PIT).

Co istotne, stanowisko powyższe potwierdzają zarówno sądy administracyjne (zob. przykładowo wyrok WSA w Poznaniu z 11 grudnia 2013 r., sygn. akt I SA/Po 574/13 czy wyrok WSA w Gliwicach z 23 lutego 2015 r., sygn. akt I SA/Gl 1028/14), jak również – od niedawna – organy podatkowe. Wcześniej organy podatkowe reprezentowały odmienne stanowisko, tj. uważały, że przychód ze sprzedaży samochodu wykupionego „prywatnie” z firmowego leasingu operacyjnego stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, który powstaje także, jeżeli sprzedaż nastąpi po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpił wykup z leasingu (zob. przykładowo interpretację Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 1 sierpnia 2011 r. - ITPB1/415-552/11/PSZ, interpretację Izby Skarbowej w Warszawie z 25 listopada 2011 r. - IPPB1/415-785/11-2/AM czy interpretację Izby Skarbowej w Katowicach z 24 czerwca 2013 r. - IBPBI/1/415-369/13/ESz).

Jak czytamy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 5 listopada 2015 r. (sygn. IPTPB3/4511-206/15-2/RR), „ (…) w sytuacji gdy po zakończeniu umowy leasingu operacyjnego Wnioskodawca wykupi samochód, o którym mowa we wniosku od leasingodawcy z przeznaczeniem na cele osobiste (prywatne nie związane z działalnością gospodarczą) to przychód ze sprzedaży nie powstanie, jeżeli zbycie samochodu osobowego będzie miało miejsce po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło jego nabycie. Natomiast jeżeli odpłatne zbycie ww. samochodu nastąpi przed upływem ww. terminu, to przychód uzyskany z tej sprzedaży będzie stanowił przychód, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ww. ustawy, do którego mają zastosowanie zasady opodatkowania właściwe dla tego źródła przychodu”.

Z kolei w stanowiącym zmianę interpretacji indywidualnej piśmie ministra finansów z 25 lutego 2016 r. (sygn. DD9.8220.2.56.2016.KZU) czytamy, że „(…) skoro wykupiony po zakończeniu umowy leasingu samochód nie będzie przez Wnioskodawczynię wykorzystywany w działalności gospodarczej i nie zostanie zaliczony do składników majątku firmy, wymienionych w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy, to przychód uzyskany ze sprzedaży tego samochodu nie będzie stanowił przychodu z działalności gospodarczej. Przychód ze sprzedaży tego samochodu należy zakwalifikować do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy, czyli do odpłatnego zbycia rzeczy. W sytuacji, gdy zbycie samochodu miało miejsce po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło jego nabycie, obowiązek podatkowy po stronie Wnioskodawczyni nie powstanie”.

Jeżeli zatem wykupi Pan samochód z leasingu „prywatnie”, jego sprzedaż po upływie sześciu miesięcy (licząc od końca miesiąca, w którym nastąpi wykup) nie spowoduje powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (oczywiście, o ile w międzyczasie przepisy nie ulegną zmianie). W przypadku takim sprzedaż samochodu nie będzie również podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Można zatem stwierdzić, że w przypadku takim sprzedaż samochodu będzie mogła zostać dokonana bez konieczności płacenia przez Pana żadnego podatku.