Jak opodatkować usługi budowlane na terenie UE z wykorzystaniem materiałów własnych

Tomasz Krywan

Autor: Tomasz Krywan

Dodano: 8 sierpnia 2018
Pytanie:  Czynny podatnik VAT prowadzi działalność gospodarczą o charakterze usług budowlanych. Podatnik będzie świadczył usługi również na terenie państw UE. Usługi będzie świadczył  jako podwykonawca z własnym materiałem, który zostanie kupiony w Polsce i wywieziony do kraju, w którym będzie wykonywana usługa. Załóżmy, że wartość usługi będzie opiewać na kwotę 10.000 zł, a wartość materiałów na kwotę 20.000 zł lub  wartość usługi będzie opiewać na kwotę 20.000 zł, a wartość materiałów na kwotą 10.000 zł? Jak te  transakcje zaewidencjonować dla celów VAT? Czy w takiej sytuacji wystąpi WDT? Jakie deklaracje złożyć?
Odpowiedź: 

Przy świadczeniu usług budowlanych wykonawcy często zużywają własne materiały, których wartość uwzględniają w cenie świadczonych usług. Nie skutkuje to uznawaniem wykonywanych czynności za dostawy towarów nawet, jeżeli wartość materiałów jest wyższa od wartości robocizny. W konsekwencji w obu wskazanych przypadkach dochodzić będzie do świadczenia usług budowlanych, których miejsce świadczenia znajdować się będzie poza terytorium kraju.

Świadczenie tych usług nie będzie zatem podlegać opodatkowaniu VAT w Polsce, a w konsekwencji (zakładając, że podatnikami VAT z tytułu ich świadczenia będą nabywcy) ich świadczenie powinno być:

1)      dokumentowane fakturami bez danych dotyczących stawki i kwoty podatku  oraz wyrazami „odwrotne obciążenie” (zob. art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT),

2)      wykazywane w poz. 11 deklaracji VAT-7/VAT-7K (chyba że podatnik zarejestruje się jako podatnik VAT w państwach świadczenia usług; wówczas świadczenia tych usług nie trzeba będzie wykazywać w składanych w Polsce deklaracjach VAT).

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów

Jedną z czynności podlegających w Polsce opodatkowaniu VAT jest wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT). Do wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów dochodzi przy tym nie tylko na skutek dostaw towarów wywożonych z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju (art. 13 ust. 1 ustawy o VAT; są to najczęściej spotykane wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów).

Dochodzi również do WDT na skutek przemieszczania przez podatnika lub na jego rzecz towarów należących do przedsiębiorstwa podatnika z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które to towary zostały przez tego podatnika na terytorium kraju w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo sprowadzone na terytorium kraju w ramach importu towarów, jeżeli mają służyć działalności gospodarczej podatnika (art. 13 ust. 3 ustawy o VAT).

Do takich właśnie wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów dochodzić będzie w związku z przemieszczaniem materiałów z Polski do innych państw członkowskich Unii Europejskiej (w celu wykorzystania do zużycia w trakcie świadczenia usług budowlanych).

Opodatkowanie stawką 0% po spełnieniu warunków

Wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów mogą przy tym korzystać opodatkowania stawką 0%. Odpowiednie zastosowanie mają w tym zakresie przepisy art. 42 ust. 1-4, 11 i 12 ustawy o VAT (zob. art. 42 ust. 14 ustawy o VAT), a zatem jednym z warunków opodatkowania takich wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów stawką 0% jest posiadanie przez podatnika dokonującego przemieszczenia właściwego i ważnego numeru identyfikacyjnego dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadanego mu przez kraj członkowski, do którego towary są przemieszczane (zob. przykładowo interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 3 lutego 2011 r., nr IBPP3/443-901/10/KO).

A zatem w przedstawionej sytuacji warunkiem stosowania stawki 0% do dokonywanych nietransakcyjnych wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów będzie rejestracja jako podatnika VAT UE w państwach członkowskich, w których zużywane będą przedmiotowe materiały. Jeżeli warunek ten nie będzie spełniony, do dokonywanych nietransakcyjnych wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów podatnik będzie musiał stosować stawkę 23% (właściwą dla materiałów budowlanych w Polsce).

Nie jest jasne, czy nietransakcyjne wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów powinny być dokumentowane fakturami. Według mnie tak, tj. powinny być one dokumentowane fakturami wystawianymi przez podatników na siebie samych (tyle że działających w charakterze podatników innego państwa członkowskiego). Organy podatkowe wyjaśniają jednak, że nietransakcyjnych wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów nie trzeba dokumentować fakturami (zob. przykładowo interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 17 czerwca 2015 r., nr ILPP4/4512-1-122/15-2/EWW czy interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 17 marca 2016 r., nr IBPP4/4512-18/16/EK).

Ujęcie WDT w deklaracji VAT

Jeżeli wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów, o których mowa, będą opodatkowane stawką 0%, należy je wykazywać – tak jak „zwykłe” wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów – czyli wykazywać w poz. 21 deklaracji VAT-7/VAT-7K (jak również w części C. informacji podsumowujących VAT-UE).

Jeżeli natomiast wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów, o których mowa, będą opodatkowane stawką 23%, należy je wykazywać jedynie w poz. 19 i 20 deklaracji VAT-7/VAT-7K.

Polecamy w Portalu FK:

Tomasz Krywan

Autor: Tomasz Krywan

Tomasz Krywan - ekspert Portalu FK i doradca podatkowy, specjalista od podatku VAT. Stały współpracownik największych redakcji podatkowych w Polsce.
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz