księgowanie leasingu

Regulacje dotyczące leasingu znajdują się w art. 709¹-709¹⁸ Kodeksu cywilnego. Według nich umowa leasingu jest nazwaną dwustronną czynnością prawną o charakterze zobowiązującym, wzajemnym i odpłatnym, dokonywaną na czas oznaczony. Zgodnie z definicją zawartą w art. 709¹ Kodeksu cywilnego przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania z niej pożytków przez czas oznaczony. Z kolei korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu - w uzgodnionych ratach - wynagrodzenie pieniężne równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.
Klasyfikacja leasingu według ustawy o rachunkowości
Zgodnie z art. 3 ust. 4 UoR umowa leasingu jest kwalifikowana jako leasing finansowy, jeżeli spełnia
 przynajmniej jeden z siedmiu następujących warunków:

Warunek 1. Po zakończeniu okresu umowy następuje przeniesienie własności przedmiotu na korzystającego. Warunek ten jest spełniony, jeśli umowa leasingu przewiduje, że po jej zakończeniu następuje nieodpłatne przeniesienie własności przedmiotu leasingu na korzystającego. Z taką sytuacją mamy zazwyczaj do czynienia, gdy opłata końcowa (opłata za przeniesienie własności przedmiotu umowy) została wkalkulowana w opłaty podstawowe uiszczane w okresie leasingu.

Warunek 2. Po zakończeniu umowy korzystający ma prawo nabycia przedmiotu za cenę niższą od wartości rynkowej z dnia nabycia. Warunek ten jest spełniony, jeśli korzystający ma prawo do nabycia składnika aktywów za cenę na tyle niższą od wartości rynkowej (godziwej) ustalonej na dzień, w którym prawo zakupienia składnika będzie mogło zostać zrealizowane, że w chwili rozpoczęcia leasingu istnieje wystarczająca pewność, że korzystający skorzysta z tego prawa.

Warunek 3. Okres umowy jest równy lub dłuższy od 75% przewidywanego okresu ekonomicznej użyteczności środka trwałego lub prawa majątkowego. Szacując przewidywany okres ekonomicznej użyteczności składnika aktywów - przedmiotu umowy leasingu, strony umowy mogą bazować na okresie ekonomicznej użyteczności porównywalnego składnika aktywów.

Warunek 4. Suma opłat leasingowych ustalona w dniu zawarcia umowy, pomniejszonych o dyskonto, przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień. W sumie opłat uwzględnia się wartość końcową przedmiotu umowy, którą to wartość korzystający zobowiązuje się zapłacić za przeniesienie na niego własności tego przedmiotu. Do tej sumy nie zalicza się natomiast płatności za świadczenia dodatkowe, podatków oraz składek na ubezpieczenie przedmiotu umowy, jeżeli korzystający pokrywa je niezależnie od opłat za używanie.

Warunek 5. Umowa zawiera przyrzeczenie finansującego do przedłużenia dotychczasowej umowy lub do zawarcia z korzystającym kolejnej dotyczącej tego samego przedmiotu - na warunkach znacznie korzystniejszych od przewidzianych w dotychczas obowiązującej umowie.

Warunek 6. W umowie przewidziano możliwość jej wypowiedzenia przed końcem okresu obowiązywania, z zastrzeżeniem, że wszystkie powstałe z tego tytułu koszty i straty finansującego pokryje korzystający.

Warunek 7. Przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb korzystającego i tylko on może go używać bez wprowadzania istotnych zmian.
Jeżeli umowa leasingu nie spełnia żadnego z powyższych warunków, to jest klasyfikowana jako leasing operacyjny, przy czym w UoR nie zdefiniowano leasingu operacyjnego.
Korzystający, których sprawozdania finansowe nie podlegają obowiązkowi badania i ogłaszania w myśl art. 64 ust. 1 UoR, mogą stosować zasady klasyfikacji umów leasingu zgodnie z przepisami zawartymi w prawie podatkowym.
- Jak wygląda definicja i klasyfikacja leasingu według MSR 17?
- Jak ujmować leasing w księgach rachunkowych zgodnie z  UoR i MSR 17?
Szczegóły w dalszej części tekstu.