Na kim spoczywa obowiązek rocznego rozliczenia składki zdrowotnej za 2022 rok

Od 1 stycznia 2022 r. podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne ustalana jest w zależności od tego, jaki rodzaj pozarolniczej działalności prowadzi płatnik składek oraz od tego, jaką formę opodatkowania stosuje do przychodów z tej działalności. Przepisy nakładają obowiązek rocznego rozliczenia takiej składki.

Każda osoba prowadząca pozarolniczą działalność, która opłaca składki na własne ubezpieczenia, w 2023 roku po raz pierwszy ma obowiązek złożyć roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne. Służy ono temu, aby ustalić składkę na ubezpieczenie zdrowotne za dany rok na podstawie przychodów/dochodów w nim osiągniętych. Składkę na ubezpieczenie zdrowotne za 2022 rok przedsiębiorcy muszą rozliczyć w 2023 roku. Płatnicy będą składać takie rozliczenie po raz pierwszy.

Kogo dotyczy roczne rozliczenie

Roczne rozliczenie składki zdrowotnej dotyczy przedsiębiorcy jako płatnika składek, jeżeli w 2022 roku w jego przypadku stosowana była jedna z poniższych form opodatkowania:

zasady ogólne – podatek według skali,
zasady ogólne – podatek liniowy,
ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Do kiedy i jak przekazać roczne rozliczenie

Rozliczenie roczne przekazuje należy przekazać w dokumencie za kwiecień 2023 roku:

w ZUS DRA (blok XII) – jeżeli płatnik prowadzi działalność gospodarczą jednoosobowo,
w ZUS RCA (blok III.F) – jeżeli opłaca składki za inne osoby (np. pracowników, zleceniobiorców).

Dokument z rocznym rozliczeniem składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2022 rok trzeba złożyć do 22 maja 2023 roku.

Zgodnie z przepisami nowe wzory dokumentów ZUS DRA i ZUS RCA będą obowiązywały od 1 maja 2023 r., czyli począwszy od dokumentów rozliczeniowych składanych za kwiecień. ZUS zapowiedział, że dostosuje programy Płatnik i ePłatnik do nowych wzorów dokumentów oraz udostępni w nich funkcje, które umożliwią roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Co wynika z rocznego rozliczenia

Jeżeli w wyniku rocznego rozliczenia okaże się, że składka na ubezpieczenie zdrowotne została opłacona w kwocie:

wyższej niż ustalona – będzie przysługiwał jej zwrot (chyba że płatnik ma zaległości za składki lub nienależnie pobrane świadczenia z ubezpieczenia społecznego),
niższej niż ustalona – płatnik musi ją uregulować wraz ze składką za kwiecień 2023 roku, czyli do 22 maja.

Jak złożyć wniosek o zwrot nadpłaty

Wniosek o zwrot nadpłaty ZUS utworzy na profilu płatnika na Platformie Ubezpieczeń Społecznych (PUE) ZUS. Trzeba będzie sprawdzić i podpisać wniosek, a następnie wysłać go do ZUS – do 1 czerwca 2023 roku. ZUS przekaże nadpłatę na rachunek bankowy, który jest zapisany na koncie płatnika składek, najpóźniej do 1 sierpnia.

Na stronie www.zus.pl został udostępniony przez ZUS kalkulator, który pomoże w wyliczeniu rocznej składki na ubezpieczenie zdrowotne płatnikom składającym dokumenty w wersji papierowej.

Za każdy miesiąc prowadzenia działalności w 2022 roku należy złożyć do ZUS dokumenty rozliczeniowe z ustaloną składką na ubezpieczenie zdrowotne. Dokumenty korygujące wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne za rok 2022, płatnik może złożyć:

najpóźniej do dnia, w którym złoży wniosek o zwrot nadpłaty,
do 30 czerwca 2023 roku – jeśli nie składa wniosku o zwrot nadpłaty.

Gdzie można otrzymać pomoc

Każdy płatnik składek, może uzyskać pomoc:

podczas e-wizyty w ZUS,
w Centrum Obsługi Telefonicznej (COT) pod numerem telefonu 22 560 16 00,
u doradcy płatnika w każdej placówce ZUS.

Sprawdź też:

Kalkulator ZUS do obliczania rocznej podstawy wymiaru i składki zdrowotnej dla przedsiębiorców

Minimalna składka zdrowotna przedsiębiorców na karcie podatkowej i zasadach ogólnych

Od 2024 roku uproszczenia w ustalaniu miesięcznej składki zdrowotnej

Składka zdrowotna w 2023 roku – sprawdź, jak rozliczać

Źródło:

www.zus.pl

ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: DZ.U. z 2022 r. poz.1009 ze zm.),
ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2561 ze zm.),
rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 31 stycznia 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych, informacji o zawartych umowach o dzieło oraz innych dokumentów (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz.258).