Tylko teraz możesz BEZPŁATNIE przetestować PortalFK.pl przez 24h! GWARANTUJEMY:
Obecnie obowiązująca tzw. ustawa kominowa pozwala obejść przepisy ograniczające zarobki osób na stanowiskach kierowniczych m.in. w przedsiębiorstwach państwowych czy spółkach Skarbu Państwa. To się jednak zmieni. Uchwalona w czerwcu nowa ustawa kominowa ma przyhamować te praktyki. Jednocześnie pozwoli na bardziej elastyczne kształtowanie wynagrodzeń. Zmiany odczują także te spółki, gdzie udział Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego był symboliczny. Co dokładnie się zmieni? Jak to będzie wyglądało w praktyce? Poznaj szczegóły. Komentują eksperci z kancelarii Sienkiewicz i Zamroch, radcowie prawni, spółka partnerska.
Zgodnie z obecnie obowiązującą ustawą z 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. z 2015 r., poz. 2099 ze zm.):
może być przyznane jedynie wynagrodzenie miesięczne, bez względu na to, czy świadczą pracę na podstawie stosunku pracy czy usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej.
Przypomnijmy, że powyższa ustawa ma zastosowanie do:
Kierownicy, ich zastępcy, członkowie organów zarządzających i główni księgowi mogą otrzymać świadczenia dodatkowe. Mogą też otrzymać nagrodę roczną.
Ograniczona jest także możliwość zasiadania w radach nadzorczych, zaś odprawa nie może przekraczać trzykrotności miesięcznego wynagrodzenia.
W zależności od charakteru podmiotu, maksymalna wysokość wynagrodzenia kształtuje się od jednej do sześciokrotności podstawy wymiaru.
Rozwiązania te nie obowiązują jednak w przypadku zawarcia kontraktów menadżerskich w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, z jednoczesnym opłacaniem – często również przez same spółki – ubezpieczeń OC członków zarządów. Takie rozwiązanie jest zgodne z art. 3 ust. 2 ustawy kominowej, który wskazuje, jak można wyłączyć jej stosowanie.
W praktyce oznacza to, że menadżer na kontrakcie z własną firmą i opłaconym ubezpieczeniem OC może zarabiać zdecydowanie więcej niż zatrudniony w ramach stosunku pracy czy na podstawie umowy cywilnoprawnej. To powoduje duże dysproporcje w wynagrodzeniach osób zajmujących te same stanowiska kierownicze w różnych przedsiębiorstwach państwowych i spółkach skarbu Państwa.
Komentarz ekspertów: Karol Sienkiewicz, Agata Kicińska - kancelaria Sienkiewicz i Zamroch, radcowie prawni, spółka partnerska.
Obecnie istniejące rozwiązania nie zachęcają najlepszych specjalistów z zakresu zarządzania do podjęcia pracy w państwowych spółkach. Ustawa nie przewiduje możliwości kształtowania wynagrodzeń w zależności od rozmiaru działalności czy wielkości zatrudnienia. Trudno więc jest konkurować podmiotom publicznym z podmiotami prywatnymi o najlepszych specjalistów, zwłaszcza, że różnice pomiędzy wynagrodzeniami w tych dwóch sferach są niebagatelne, raczej na niekorzyść pomiotów publicznych.
Aby zlikwidować te nieprawidłowości rząd przygotował projekt nowej ustawy kominowej. Projekt trafił do Sejmu 10 maja 2016 r. i miesiąc później został uchwalony. Obecnie ustawa oczekuje na podpis prezydenta i wejdzie w życie po 30 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Ustawa nie tylko ma za zadanie zapobiec obchodzeniu limitów zarobków, ale dzięki wprowadzaniu mechanizmów bardziej elastycznego kształtowania wynagrodzeń menedżerów ma przyciągnąć do państwowych podmiotów najlepszych specjalistów.
Zmiany odczują także te spółki, gdzie udział Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego był symboliczny, chociażby w wymiarze jednej akcji lub udziału. One także zostaną objęte nowymi zasadami.
Wprowadzone zmiany wyeliminują dysproporcję w zatrudnieniu w sektorze publicznym i prywatnym oraz przyciągną (taką mają nadzieję pomysłodawcy ustawy) najlepszych specjalistów z zakresu zarządzania do podmiotów z udziałem Państwa.
W przypadku, gdy podmiot publiczny będzie posiadał choćby jedną akcję lub udział, kształtowanie zasad wynagradzania powinno następować w oparciu o przepisy nowej ustawy (chociaż oczywiście skutek będzie zależał od siły głosu na zgromadzeniu).
1. Podmiot uprawniony – kto nim jest i czym się będzie zajmował?
Po wejściu nowej ustawy kształtowaniem zasad wynagradzania m.in. w spółkach będą zajmowały się podmioty uprawnione, czyli podmioty reprezentujące Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego i ich związki oraz państwowe i komunalne osoby prawne.
Będą one musiały doprowadzić do przeprowadzenia głosowania przez walne zgromadzenie lub zgromadzenie wspólników spółki projektów uchwał ustalających zasady wynagradzania członków organu zarządzającego i nadzorczego w zgodzie z ustawą.
W tym celu będą oczywiście wykorzystywane kodeksowe lub umowne uprawnienia w zakresie żądania zwołania zgromadzeń czy umieszczania w porządku obrad określonych punktów.
2. Jak będzie wynagradzany członek organu zarządzającego
Wynagrodzenie członka organu zarządzającego (najczęściej członka zarządu) będzie ustalane w specjalnych uchwałach w sprawie wynagrodzeń i składać się będzie z dwóch części:
Część stała ustalana będzie w wysokości zależnej od wielkości spółki. Jego wysokość wynosić będzie od jednokrotności podstawy wymiaru w małych spółkach nawet do piętnastokrotności tej podstawy. Spełnienie przez spółkę kryteriów objęcia poszczególnymi progami zależeć będzie od tego, czy spółka w co najmniej jednym z ostatnich dwóch lat obrotowych spełnia ustawowe progi wielkości zatrudnienia, obrotów netto czy wartości aktywów netto.
Według nowej ustawy, członek zarządu, menedżer - otrzyma maksymalne wynagrodzenie stałe w wysokości: 15 x przeciętne wynagrodzenie, jeżeli spółka spełnia co najmniej dwie z poniższych przesłanek:
Bardziej jednak problemowa i kontrowersyjna jest część zmienna wynagrodzenia tj. wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy. Ten składnik uzależniony będzie bowiem od poziomu realizacji celów zarządczych dla wszystkich lub niektórych jego członków. W przeciwieństwie jednak do dotychczasowej praktyki wielu spółek, cele dla zarządu oraz kryteria ich oceny wyznaczać będzie walne zgromadzenie, a nie rada nadzorcza.
Przykładowe cele zarządcze to te podlegające łatwej ocenie np. wzrost zysku, zmiana wielkości produkcji bądź sprzedaży, wielkość przychodów, zmniejszenie strat, obniżenie kosztów, jak i te bardziej płynne np. realizacja strategii lub planu restrukturyzacji czy wzrost zaangażowania załogi.
Jednak ocena niektórych celów będzie zapewne trudna, chociaż ich wpływ na wysokość „premii rocznej” zależeć będzie od przypisanego im znaczenia. Wydaje się, że dość kontrowersyjnym rozwiązaniem jest wymóg, by przy określaniu celów dla zarządów spółek publicznych oraz spółek realizujących zadania publiczne, tj. wymienionych w art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami, uwzględniać stopień realizacji misji lub zadań publicznych.
Ciekawym rozwiązaniem przewidzianym w nowej ustawie jest powiązanie części zmiennej z wysokością części stałej wynagrodzenia. Wynagrodzenie uzupełniające nie może przekroczyć 50% rocznego wynagrodzenia podstawowego, a w spółkach publicznych i tych największych – 100% takiego wynagrodzenia.
3. Co powinno się znaleźć w uchwale w sprawie wynagrodzeń
Uchwała powinna zawierać elementy obligatoryjne i fakultatywne.
Jako te pierwsze wskazuje się, że powinna ona zawierać:
Do elementów fakultatywnych ustawodawca zaliczył zasady korzystania z mienia spółki (samochód, mieszkanie, telefon). W takim przypadku konieczne jest jednak dokładne określenie warunków korzystania z tych środków, w postaci np. limitów dotyczących kosztów czy chociażby sposobu określania takich limitów.
4. Jakie będzie wynagrodzenie likwidatora
Także ma się składać z dwóch części: części stałej oraz premii likwidacyjnej. Premia likwidacyjna będzie przysługiwała, jeżeli likwidacja zostanie zakończona w terminie przewidzianym w przyjętym harmonogramie. Część stała wynagrodzenia likwidatora wyniesie połowę części stałej wynagrodzenia członka organu zarządzającego przed likwidacją.
5. Jakie będzie wynagrodzenie członka organu nadzorczego
Wynagrodzenie członków organu nadzorczego - przeważnie członków rad nadzorczych - także ma być zależne od rozmiaru prowadzonej działalności, aktywów i zatrudnienia. Podstawą wymiaru wynagrodzenia będzie przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego i wynosić ma maksymalnie 2,75-krotność podstawy wymiaru.
6. Nowa ustawa kominowa z 2016 r. ogranicza, ale nie uchyla ustawy z 2000 r.,
Po wejściu w życie nowej ustawy, ustawa z 2000 r. straci na znaczeniu. Będzie głównie obejmować przedsiębiorstwa państwowe, państwowe jednostki organizacyjne, agencje państwowe, instytuty badawcze, niektóre fundacje, państwowe jednostki budżetowe czy część zakładów opieki zdrowotnej.
Uchylony zostanie też kontrowersyjny art. 3 ustawy z 2000 r., który pozwalał na wyjście spod przepisów ustawy. Nie będzie zatem już możliwości zawarcia kontraktu menadżerskiego na warunkach innych niż wynikające z ustawy kominowej.
Nowa ustawa kominowa czeka już tylko na podpis prezydenta.
Tylko teraz możesz BEZPŁATNIE przetestować PortalFK.pl przez 24h! GWARANTUJEMY:
Jeśli masz jakiekolwiek pytania skorzystaj z indywidualnej porady grona naszych wybitnych Ekspertów.
@ Wiedza i Praktyka Sp. z o.o. \\ Wszystkie prawa zastrzeżone.