Firma nie musi wypłacać rodzinie zmarłego pracownika odprawy pośmiertnej. Sprawdź kiedy!

Michał Culepa

Autor: Michał Culepa

Dodano: 25 stycznia 2018
785869f02c8b34eb4aad687eeccbd3b2c212ba5d-medium

Zdaniem Sądu Najwyższego wystarczy, aby pracodawca wykupił dla pracownika ubezpieczenie NNW, które obejmuje prawo do odszkodowania na wypadek śmierci i wówczas może się zwolnić  z przynajmniej części obowiązku zapłaty odprawy pośmiertnej członkom rodziny zmarłego pracownika. Poznaj pełne uzasadnienie Sądu Najwyższego i przeczytaj komentarz eksperta.

Czego dotyczył problem?

Pracownik zatrudniony w spółce kolejowej zmarł w wypadku przy pracy. W związku z tym, że spółka w której był zatrudniony ubezpieczyła wszystkich swoich pracowników od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW) syn zmarłego otrzymał odszkodowanie w wysokości około 15 tys. zł.

Ubezpieczenie to obejmowało świadczenia nie tylko z powodu utraty zdrowia, ale przewidywało także odszkodowania dla wyznaczonych beneficjentów z tytułu śmierci ubezpieczonego pracownika.

Z kolei odprawa pośmiertna po zmarłym pracowniku miała natomiast wynosić 16 tys. zł.

Pracodawca dopłacił więc synowi zmarłego pracownika 1 tys. zł tytułem uzupełnienia odszkodowania. Nie wypłacił natomiast odprawy pośmiertnej.

Art. 93 § 7 Kodeksu pracy (dalej: kp) stanowi bowiem, że członkom rodziny zmarłego pracownika nie przysługuje odprawa pośmiertna, w przypadku, gdy pracodawca ubezpieczył pracownika na życie, a odszkodowanie wypłacone przez instytucję ubezpieczeniową jest nie niższe niż odprawa pośmiertna. Jeżeli jednak odszkodowanie jest niższe od odprawy pośmiertnej, pracodawca jest obowiązany wypłacić rodzinie kwotę stanowiącą różnicę między tymi świadczeniami.

Dlaczego sprawa trafiła do sądu?

Syn zmarłego pracownika nie zgodził się na takie rozwiązanie sprawy i postanowił złożyć pozew do sądu w tej sprawie. Osią sporu między synem zmarłego a pracodawcą było rozumienie pojęcia „ubezpieczenia pracownika na życie”.

Pracodawca twierdził, że ubezpieczenie NNW obejmowało także ryzyko utraty życia, a więc odpowiadało zakresowi ubezpieczenia „na życie” określonego w przepisie kodeksowym. Uznał się więc zwolniony z obowiązku wypłaty odprawy pośmiertnej.

Inaczej twierdził syn zmarłego, wskazując, że ubezpieczenie na życie jest zupełnie innym rodzajem ubezpieczenia, określonym w art. 829 § 1 pkt 1 Kodeksu cywilnego (dalej: kc). Natomiast ubezpieczenie NNW określa inny przepis – art. 829 § 1 pkt 2 kc. Ponieważ pracodawca objął pana K. ubezpieczeniem NNW, a nie ubezpieczeniem na życie, przepis art. 93 § 7 kp nie ma tu zastosowania i pracodawca powinien wypłacić jednak odprawę.

Co orzekły sądy?

Sądy nie podzieliły jednak wątpliwości syna zmarłego pracownika i oddalały kolejno – pozew, apelację i skargę kasacyjną.

Jakie stanowisko zajął Sąd Najwyższy?

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu swojego wyroku wskazał, że wprawdzie ubezpieczenie NNW jest innym rodzajem ubezpieczenia osobowego niż ubezpieczenie na życie, ale w tym wypadku pojęcie „ubezpieczenia pracownika na życie” z art. 93 § 7 kp należy rozumieć szerzej.

Zdaniem SN, chodzi tu o taki rodzaj ubezpieczenia osobowego, który obejmowałby – oprócz innych ryzyk takich jak utratę zdrowia, zranienie, inwalidztwo itp., także ryzyko utraty życia i z tytułu śmierci przewidywałby określone umową świadczenia.

W tym wypadku ubezpieczenie NNW obejmowało także ubezpieczenie na wypadek śmierci pracownika, a zatem wypłata odszkodowania beneficjentom, normalnie uprawnionym do odprawy pośmiertnej, zwalniała pracodawcę z obowiązku zapłaty odprawy, w tym zakresie, w jakim kwotę potencjalnej odprawy pokryło odszkodowanie z ubezpieczenia NNW za śmierć pracownika.

Wyrok Sądu Najwyższego z 20 grudnia 2017 r. sygn. III PK 10/17

Przeczytaj także:

KOMENTARZ EKSPERTA: Michał Culepa, prawnik, specjalista z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, doświadczony trener i wykładowca

Ubezpieczenie pracowników na życie nie musi być jedynym, jakie zwalnia pracodawcę z obowiązku zapłaty odprawy pośmiertnej. Może nim być też inne ubezpieczenie osobowe, w tym NNW, o ile zawarty jest w umowie obowiązek zapłaty przez ubezpieczyciela stosownego odszkodowania za śmierć pracownika.

Należy jednak pamiętać o tym, że gdy wypłata odszkodowania nie pokryje wartości ubezpieczenia, to pracodawca obowiązany jest wypłacić stosowne wyrównanie. Ponadto – na co też zwrócił uwagę SN w konkluzji uzasadnienia – beneficjenci ubezpieczenia muszą być tożsami z uprawnionymi do renty rodzinnej. Dopiero wówczas pracodawca w pełni zwolni się z obowiązku zapłaty odprawy pośmiertnej.

Michał Culepa

Autor: Michał Culepa

prawnik, specjalista z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, współpracownik merytoryczny największych wydawnictw prawniczych. Doświadczony trener i wykładowca.
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz