5 zmian we wpłatach na PFRON

Dnia 1 lipca 2016 r. weszły w życie nowe uregulowania w ustawie z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 r. poz. 127 ze zm.), dotyczące pracodawców sprzedających produkcję lub usługi i uprawnionych do udzielania ulg we wpłatach na PFRON. Zmiany ograniczają też obniżenie wpłat przez pracodawców nabywających te usługi lub produkcję. Szczegóły w poniższym tekście.

Pracodawca zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy jest obowiązany dokonywać miesięcznych wpłat na PFRON, jeżeli w danym miesiącu osiągnął wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych niższy niż 6%. Niektórzy pracodawcy korzystają ze zwolnienia w opłacaniu składek na Fundusz lub mogą obniżyć ich wysokość po spełnieniu określonych warunków. Składki na Fundusz ulegają obniżeniu, jeżeli  pracodawca nawiąże współpracę gospodarczą z innym podmiotem zatrudniającym osoby niepełnosprawne i uprawnionym do udzielania ulg.

Według nowo brzmiącego art. 22 ust. 1 ustawy rehabilitacyjnej, wpłaty na Fundusz ulegają obniżeniu z tytułu zakupu produkcji lub usługi, z wyłączeniem handlu, odpowiednio wytworzonej lub świadczonej przez pracodawcę („sprzedającego") zatrudniającego co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, który osiąga wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych zaliczonych do:

1) znacznego stopnia niepełnosprawności lub

2) umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, w odniesieniu do których orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub epilepsję oraz niewidomych

– w wysokości co najmniej 30%

Warunkiem obniżenia wpłaty jest:

1) udokumentowanie zakupu fakturą;

2) uregulowanie należności za zakup produkcji lub usługi w terminie określonym na fakturze, z tym że w przypadku płatności dokonywanych za pośrednictwem banku za datę uregulowania należności uważa się datę obciążenia rachunku bankowego nabywcy na podstawie polecenia przelewu;

3) udokumentowanie przez nabywcę kwoty obniżenia informacją o kwocie obniżenia wystawioną przez sprzedającego w wymaganym terminie (o tym niżej w "Obowiązkach sprzedającego")

Istotną nowością jest to, że obniżenie wpłaty przysługuje do wysokości 50% wpłaty na Fundusz, do której obowiązany jest nabywca w danym miesiącu.

Przysługująca, a niewykorzystana kwota obniżenia może być uwzględniana we wpłatach na Fundusz przez okres nie dłuższy niż 6 mieseęcy (a nie jak dotychczas nie dłuższy niż 12 miesięcy), licząc od dnia uzyskania informacji o kwocie obniżenia.

Samą kwotę obniżenia oblicza się przy znajomości poszczególnych pojęć takich jak wskaźnik i współczynnik wynagrodzeń niepełnosprawnych, wskaźnik udziału przychodów.

Przed 1 lipca 2016 r. współczynnik stanowił iloraz sumy wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych - pomniejszonych o należne od nich składki na ubezpieczenia społeczne - i liczby pracowników niepełnosprawnych ogółem w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

Na podmiot sprzedający zostały nałożone dodatkowe obowiązki informacyjno-ewidencyjne, których wcześniej nie było. I tak, sprzedający:

1) wystawia informację o kwocie obniżenia niezwłocznie po terminowym uregulowaniu należności, jednak nie później niż do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przypadał termin płatności za zakup;

2) prowadzi ewidencję wystawionych informacji o kwocie obniżenia;

3) przekazuje Zarządowi Funduszu informację miesięczną o informacjach o kwocie obniżenia – w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wystawił informacje.

W przypadku, gdy kwota obniżenia przewyższa wartość zakupionej produkcji lub usługi, obniżenie wpłaty przysługuje tylko do wysokości kwoty określonej na fakturze, pomniejszonej o kwotę podatku VAT, w stosunku do której zgodnie z przepisami ustawy o VAT, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego lub zwrotu różnicy podatku.

Aby te obowiązki mogły być zrealizowane ustawodawca wprowadził dwa nowe wzory informacji, które są niezbędne do udokumentowania przez nabywcę będącego kontrahentem pracodawcy zatrudniającego osoby niepełnosprawne prawa do obniżenia wpłat na PFRON:

• INF-U – informacja o kwocie obniżenia składanej przez sprzedającego nabywcy,
• INF-1-u – informacja o wystawionych informacjach o kwocie obniżenia składanej przez sprzedającego do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Sprzedający, który nie dopełni poszczególnych obowiązków zostanie ukarany finansowo. Kary wynoszą:

1) 5% sumy kwot obniżenia wykazanych w informacjach o kwocie obniżenia, które nie zostały ujęte w ewidencji lub w miesięcznych informacjach dla Zarządu PFRON,

2) 10% kwoty obniżenia wykazanej w informacji o kwocie obniżenia w przypadku naruszenia terminu wystawienia informacji o kwocie obniżenia,

3) 30% kwoty obniżenia wykazanej w informacji o kwocie obniżenia, w przypadku niespełnienia warunków dotyczących prawa do udzielania ulg

4) 3-krotności kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy prawidłowo obliczoną, a zawyżoną kwotą obniżenia, nie wyższej jednak niż 30% kwoty obniżenia wykazanej w informacji, o której mowa w pkt 3 - w przypadku podania niezgodnych ze stanem faktycznym danych skutkujących zawyżeniem kwoty obniżenia w tej informacji 

Sprzedający dokonuje karnej wpłaty na PFRON w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym te okoliczności zostały ujawnione w wyniku kontroli Prezesa Zarządu Funduszu, lub czynności sprawdzającej, zgodnie z Ordynacją podatkową.

Pracodawca, który przed 1 lipca 2016 r. nabył prawo do obniżenia wpłat na PFRON, może je wykorzystać na dotychczasowych warunkach, ale nie dłużej niż przez 12 miesięcy od tej daty.

Przewidziano także, że pracodawca, który przed 1 lipca br. dokonał potwierdzonego fakturą zakupu uprawniającego do obniżenia wpłat, może nabyć prawo do obniżenia wpłat i wykorzystać je na dotychczasowych warunkach w ciągu tych 12 miesięcy.

Ponadto, w okresie 6 miesięcy od 1 lipca 2016 r. przy obliczaniu kwoty obniżenia można uwzględnić także pracowników zatrudnionych na innych podstawach niż umowa o pracę lub spółdzielcza umowa o pracę zawartych przed dniem 1 lipca 2016 r.