Regionalna Izba Obrachunkowa wyjaśnia, jak ewidencjonować koszty komornicze

Izba obrachunkowa w Kielcach wypowiedziała się na temat zasad ewidencji kosztów komorniczych ponoszonych przez urząd gminy. Jednostka prowadzi windykację należności z tytułu czynszów mieszkaniowych za pośrednictwem komornika, uiszczając koszty postępowania egzekucyjnego (opłaty i zaliczki na wydatki). W ewidencji księgowej urzędu księgowane są jako pozostałe koszty operacyjne (w momencie ich poniesienia). Zaliczka w momencie zapłaty uznawana jest za wydatek definitywny.

W przypadku zwrotu zaliczki przez komornika w tym samym roku budżetowym, w którym została ona zapłacona urząd wykonuje księgowanie:
Wn 130/1 Ma 240- ... analityka „komornik zwrot wydatków”
Wn 240- ... „analityka komornik”/Ma 761 „zmniejszenie kosztów”

Jeżeli komornik zwraca zaliczkę zapłaconą w poprzednich latach jest ona dochodem bieżącego roku (Wn 130-1/Ma 760).

Następnie komornik wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, w którym ustala wysokość kosztów postępowania komorniczego oraz wskazuje, że dłużnik zobowiązany jest zwrócić wierzycielowi koszty egzekucji objęte niniejszym postępowaniem.

Wątpliwości dotyczyły poprawności ewidencji kosztów komorniczych i tych związanych z eksmisją. Zdaniem urzędu są to koszty pośrednio związane z działalnością operacyjną, a więc powinny zostać zarachowane w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.

W odpowiedzi RIO przypomniała, że zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy o rachunkowości przez pozostałe koszty operacyjne rozumie się te, związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki. Do takich należy zaliczyć m.in. koszty postępowania spornego i egzekucyjnego. Stosownie do zasad funkcjonowania konta 761 koszty takie ujmuje się na stronie Wn. Zwroty kosztów egzekucyjnych powinny być natomiast ujmowane na koncie 760 „Pozostałe przychody operacyjne". W ocenie izby należy przypisywać je w korespondencji z kontem 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych".

RIO przypomniała także, że zgodnie z obowiązującą od 1 stycznia 2017 r. klasyfikacją dochodów wpływy z tytułu zwrotu kosztów egzekucyjnych, opłaty komorniczej oraz kosztów upomnień, w planowaniu, ewidencji i sprawozdawczości klasyfikuje się do paragrafu 064 „Wpływy z tytułu kosztów egzekucyjnych, opłaty komorniczej i kosztów upomnień".

RIO w Kielcach nr WI-44/591/2017