Ulgi  i odliczenia w zeznaniach PIT za 2023 rok

W rozliczeniu PIT za 2023 rok, tak jak za poprzednie lata, podatnicy nadal mogą korzystać z popularnej ulgi prorodzinnej, nazywanej także ulgą na dzieci. Przysługuje ona m.in. rodzicom oraz prawnym opiekunom dzieci: małoletnich; otrzymujących zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną – bez względu na wiek; do ukończenia 25. roku życia – w przypadku pobierania nauki.

Jeżeli ulga przysługuje w związku z wychowywaniem tylko jednego dziecka, należy pamiętać o jeszcze jednym istotnym ograniczeniu. Mianowice takich podatników dotyczy roczny limit dochodów w wysokości 112.000 zł. Wyjątkiem są osoby niepozostające w związku małżeńskim (w ich przypadku dochód nie może przekraczać 56.000 zł). Ulgę wolno uwzględnić, poprzez jej odliczenie od podatku, w zeznaniach PIT-36 i PIT-37. Ne przysługuje więc ona przedsiębiorcom na podatku liniowym.

Ulga termomodernizacyjna przysługuje właścicielom mieszkalnych budynków jednorodzinnych (a także w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej). Mają oni prawo odliczyć od dochodu w zeznaniu składanym za 2023 rok (PIT-28, PIT-36, PIT-36L, PIT-37 + załącznik PIT/O) wydatki poniesione na ich termoizolację, np. na zakup materiałów budowlanych  i urządzeń, czy usług związanych z realizacją tego rodzaju przedsięwzięć  Maksymalna wysokość odliczenia to 53.000 zł. Kwotę, której podatnik nie zdołał odliczyć z powodu niewystarczającego dochodu, wolno mu potrącić w kolejnych latach (z ograniczeniem do 6 lat licząc od poniesienia pierwszego wydatku).

Roczny podatek PIT można także obniżyć o składki wpłacone  na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE). Maksymalny limit odliczenia jest równy górnej granicy kwoty składek na IKZE. W przypadku rozliczeń za 2023 rok limit ten wynosi 8.322 zł. Natomiast  w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, wysokość kwoty wpłat na IKZE w roku 2023 wynosi 12.483  zł. Wpłaty na IKZE odlicza się od podstawy opodatkowania, w zeznaniach PIT-28, PIT-36, PIT-36L i PIT-37 (+ załącznik PIT/O).

Innym odliczeniem, które można uwzględnić w zeznaniu podatkowym za 2023 rok jest tzw. ulga na badania i rozwój (B+R). Określa się ją również mianem ulgi na nowe technologie (art. 26e ustawy o PIT). Przysługuje ona podatnikom będącym przedsiębiorcami. Polega na odliczeniu od dochodu części kosztów uzyskania przychodów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową (tzw. koszty kwalifikowane). Koszty te zostały wymienione w art. 26e ust. 2 ustawy o PIT. Chodzi np. o wynagrodzenia pracowników zatrudnionych przy realizacji związanych z działalnością B+R, zakup specjalistycznego sprzętu, czy nabycie wykorzystywanych w tym zakresie surowców i materiałów.

Ponadto wysokość odliczenia w ramach ulgi (w zeznaniach PIT-36, PIT-36L + załącznik PIT/BR) jest limitowana, do wysokości 100% - 150% poniesionych kosztów.

Wśród przysługujących podatnikom preferencji podatkowych jest również ulga z tytułu przekazanych darowizn na preferowane przez ustawodawcę cele, w tym na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP), na cele kultu religijnego, na działalność charytatywno-opiekuńczą kościołów, na cele edukacji zawodowej itp. Łączna wartość odliczeń z tego tytułu (głównie w zeznaniach PIT-28, PIT-36 lub PIT-37 + załącznik PIT/O) w większości przypadków nie może przekroczyć 6% osiągniętego przez podatnika dochodu.

Podatnikom wolno także odliczać od dochodu darowizny przekazane na cele krwiodawstwa przez honorowych dawców krwi i jej składników. Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c ustawy o PIT, ulga należy się w wysokości iloczynu:

• kwoty rekompensaty określonej przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy z 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi i
• litrów oddanej krwi (lub jej składników).

Ulga jest też dodatkowo limitowana. Mianowicie odliczeniu przysługuje wartość faktycznie przekazanej darowizny (obliczona jako ww. iloczyn), ale nie więcej niż kwota stanowiącą 6%  dochodu/przychodu darczyńcy. Aby móc z niej skorzystać, podatnik musi dysponować zaświadczeniem od jednostki organizacyjnej realizującej zadania w zakresie pobierania krwi – o ilości bezpłatnie oddanej krwi bądź jej składników. Na podstawie otrzymanego dokumentu ustala wysokość ulgi, mając na uwadze to, że za każdy oddany litr przysługuje 130 złotych rekompensaty i z uwzględnieniem wskazanego wcześniej procentowego limitu odliczeń. Ulgę na krew można uwzględniać w zeznaniach PIT-28, PIT-36 i PIT-37 (+ załącznik PIT/O) .

Inną popularną ulgą, z której nadal mogą korzystać podatnicy PIT – jest odliczenie od dochodu wydatków związanych z korzystaniem z Internetu. Wspomniane odliczenie  przysługuje w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł, jednakże nie może przekraczać faktycznie poniesionych na ten cel wydatków. Z ulgi wolno korzystać (pod warunkiem udokumentowania poniesionych wydatków) tylko w dwóch kolejnych, następujących po sobie latach, jeżeli w okresie poprzedzającym te lata podatnik nie korzystał z tego odliczenia.

Z kolei ulga abolicyjna (tzw. ulga na powrót) jest adresowana do osób uzyskujących dochody za granicą, w krajach objętych umową, z której wynika mniej korzystna metoda unikania podwójnego opodatkowania (tj. metoda proporcjonalnego odliczenia). Polega ona na odliczeniu od podatku kwoty stanowiącej różnicę między podatkiem obliczonym przy zastosowaniu ww. metody odliczenia proporcjonalnego, a kwotą podatku obliczonego przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją. 

Odliczenia nie stosuje się jednak, gdy dochody zostały uzyskane w krajach i na terytoriach stosujących szkodliwą politykę podatkową. Dzięki skorzystaniu z ulgi abolicyjnej (która została uregulowana w art. 27g ustawy o PIT) można uniknąć dodatkowego obowiązku podatkowego w Polsce. Podatnicy mogą ją uwzględniać w zeznaniach PIT-28, PIT-36, PIT-36L (+ załącznik PIT/O).

Oprócz wskazanych wcześniej preferencji podatkowych, poszczególni podatnicy rozliczający PIT za 2023 rok, w zależności od przysługujących im uprawnień – mogą również skorzystać z innych odliczeń, zarówno od dochodu, jak i od podatku. Dotyczy to m.in. zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, ulgi rehabilitacyjnej (np. na leki, na sprzęt rehabilitacyjny), tzw. ulgi na złe długi, ulgi dla rodzin 4+, ulgi dla młodych pracowników (do 26. roku życia), ulgi dla pracujących seniorów, ulgi na robotyzację, ulgi na zabytki (tzw. Pałacyk Plus), ulgi na ekspansję (marketingowej), ulgi na prototyp (na wprowadzenie nowego produktu), ulgi sponsoringowej (na sport, kulturę, szkolnictwo wyższe), ulgi na inwestycję w spółkę alternatywną (tzw. ulgi dla inwestujących w ASI), ulgi na terminal płatniczy, czy ulgi na związki zawodowe.  Z odliczeń mogą korzystać także przedsiębiorstwa w spadku (PIT-28S, PIT-36S, PIT-36LS).