Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania zacznie obowiązywać w tym roku

Sylwia Maliszewska

Autor: Sylwia Maliszewska

Dodano: 17 maja 2016
paragony i euro

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania będzie miała zastosowanie, jeśli rezultatem działań mających cechy agresywnej optymalizacji podatkowej będzie korzyść podatkowa, której rozmiary przekraczają 100.000 zł. Czy uchwalone przepisy będą dotyczyć też wcześniejszych transakcji? Sprawdź szczegóły.

Unikanie opodatkowania polega w szczególności na nadużywaniu preferencji podatkowych, nadużywaniu umów międzynarodowych, wykorzystywaniu „rajów podatkowych” i uzyskiwaniu przez to korzyści finansowej, wynikającej z obniżenia ciężaru opodatkowania.

Klauzula do transakcji powyżej 100.000 zł

Organy podatkowe będą mogły zakwestionować transakcje, które ich zdaniem miały zmierzać tylko do osiągnięcia korzyści podatkowych, a nie do określonego efektu gospodarczego. Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania będzie dotyczyła transakcji, które przekraczają 100.000 zł.

Opinie zabezpieczające

Podatnik będzie mógł wystąpić o taką opinię, aby zyskać ochronę, że prowadzone procesy optymalizacyjne nie służą obejściu prawa.

Podmiot, który uzyska opinię zabezpieczającą, w zakresie objętym opinią będzie podlegał ochronie do dnia uchylenia lub zmiany opinii zabezpieczającej.

Wniosek będzie mógł dotyczyć czynności dokonanej lub dopiero planowanej. W takim wniosku muszą się znaleźć następujące elementy:

1)       wyczerpujący opis czynności wraz ze wskazaniem występujących pomiędzy podmiotami związków;

2)       wskazanie celów, których realizacji czynność ma służyć;

3)       wskazanie ekonomicznego lub gospodarczego uzasadnienia czynności;

4)       określenie skutków podatkowych, w tym korzyści podatkowych, będących lub mających być rezultatem czynności opisanych we wniosku;

5)       przedstawienie własnego stanowiska w sprawie.

Na taką opinie będzie trzeba poczekać nawet 6 miesięcy. Koszt opinii może sięgać 20.000 zł.

Niezależna rada ekspertów

Nowelizacja przewiduje ponadto powołanie niezależnych ekspertów - Rady do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania. Jej zadaniem będzie opiniowanie zasadności zastosowania klauzuli w sprawach indywidualnych.

Sprawdź też komentarz eksperta dotyczący klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania:

Kolejne zmiany w Ordynacji podatkowej: wraca klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania

Kontrowersyjne przepisy przejściowe

Klauzula będzie miała zastosowanie do korzyści podatkowych uzyskanych po dniu wejścia w życie ustawy.

KOMENTARZ EKSPERTA

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

W pierwotnej wersji ustawy wprowadzającej klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania (tj. w wersji, która została wniesiona do Sejmu) klauzula ta miała mieć zastosowanie do czynności dokonanych po dniu wejścia w życie określających ją przepisów. W trakcie sejmowych prac nad ustawą przepis przejściowy zmodyfikowano i wersja ustawy uchwalona przez Sejm przewiduje, że klauzula ma mieć zastosowanie do korzyści podatkowych uzyskanych po dniu wejścia w życie określających ją przepisów.  

Zmiana ta – co zresztą potwierdzają przedstawiciele Ministerstwa Finansów – ma na celu objęcie klauzulą transakcje zawierane przed jej wprowadzeniem (jeżeli ich skutki wystąpią po dniu wprowadzenia klauzuli). Może to oznaczać działanie prawa wstecz, co jest, co do zasady, zabronione w świetle wynikającej z art. 2 Konstytucji RP zasady demokratycznego państwa prawa.  

Oczywiście jest to pewien problem, lecz należy zauważyć, że dotyczy on przepisu przejściowego. Nawet jeżeli Trybunał Konstytucyjny uzna ten przepis za niezgodny z Konstytucją, dotyczyć to będzie stosunkowo niewielkiej liczby transakcji. O wiele bardziej istotną kwestią jest to, czy Trybunał Konstytucyjny nie zakwestionuje samych przepisów wprowadzających klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania (co w przeszłości miało już miejsce – zob. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 11 maja 2004 r. – sygn. K 4/03).

Ustawa wejdzie w życie po upływie 30 dni od daty ogłoszenia.

Teraz ustawą zajmie się Senat.

Etap legislacyjny: Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw – uchwalony przez Sejm 13 maja 2016 r. 

Sylwia Maliszewska

Autor: Sylwia Maliszewska

Ekspert podatkowy. Od kilkunastu lat związana z wydawnictwem Wiedza i Praktyka. Redaktor prowadząca Portalu Finansowo-Księgowego oraz "Orzecznictwa i Interpretacji Podatkowych".
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz