Jakie znaczenie dla podatników ma najnowsza decyzja RPP w sprawie stóp procentowych NBP

W dniach 3-4  kwietnia 2024 r. odbyło się posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej (RPP). Jak wynika z komunikatu opublikowanego przez Narodowy Bank Polski, na posiedzeniu tym Rada postanowiła utrzymać stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. Nadal zatem będą one wynosić:

• stopa referencyjna – 5,75% w skali rocznej;
• stopa lombardowa – 6,25% w skali rocznej;
• stopa depozytowa – 5,25% w skali rocznej;
• stopa redyskontowa weksli – 5,80% w skali rocznej;
• stopa dyskontowa weksli – 5,85% w skali rocznej.

Dla podatników szczególnie znaczenie ma wysokość stopy lombardowej. Wpływa ona bowiem m.in. na ich obciążenia z tytułu odsetek za zwłokę, płaconych za opóźnienia w regulowaniu należności o charakterze podatkowym. Wskazuje na to art. 56 § 1 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z jego treścią stawka odsetek za zwłokę jest równa sumie 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim, i 2%.  Stawka ta nie może być jednak niższa niż 8%.

Pozostawienie przez RPP stóp procentowych na niezmienionym poziomie oznacza, że nie zmieni się również wysokość odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych.  Podstawowe odsetki od wspomnianych zaległości –  które ostatni raz zmieniły się 5 października 2023 r.  –

nadal będą wynosić 14,50 % w stosunku rocznym [tj. (6,25%  x 2) + 2% = 14,50%]. To samo dotyczy odsetek obniżonych (7,25%) oraz podwyższonych (21,75%).

Przypomnijmy, że obniżona stawka odsetek za zwłokę wynosi 50%  stawki podstawowej. Aby skorzystać z tej preferencji, muszą zostać przez podatnika łącznie spełnione dwa podstawowe warunki. Są nimi:

• złożenie prawnie skutecznej korekty deklaracji, nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia upływu terminu do złożenia deklaracji,
• zapłata zaległości podatkowej w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty.

Natomiast zapłata odsetek za zwłokę według stawki podwyższonej (w wysokości 150% odsetek zwłokę) ma charakter sankcyjny. Dotyczy zaległości w VAT oraz w podatku akcyzowym, w przypadkach wskazanych w art. 56b Ordynacji podatkowej. Chodzi m.in. o przypadki zaniżenia zobowiązania podatkowego, zawyżenia kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku ujawnionych przez organ podatkowy w toku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego.